Recensie U2 in het Sportpaleis

22 500 toeschouwers zakten af naar het Sportpaleis voor het eerste concert van U2. Op 15 oktober 1980 waren dat er in de Melkweg – tijdens hun eerste concert op Europees vasteland – naar verluidt 500. Op 5 dagen na was het 35 jaar geleden dat U2 zijn allereerste concert gaf in ons land. 18 oktober 1980 was hun eerste optreden in Brussel, de Klarick waar ze toen stonden met hun Boy-tour. Volgens de info die we op het net vonden was Bono die dag verkouden en had ie al de rest van de band aangestoken, wat later griep bleek te zijn. Bijna 35 jaar later toonde hij in het Sportpaleis opnieuw wat tekenen van een beginnende verkoudheid maar bewees U2 vooral zijn status als wereldgroep.

220 Belgische frank inkom (inclusief een pintje luidt het zelfs volgens bepaalde bronnen) kostte een kaartje destijds om de band te zien. Bijna 35 jaar later moest je er tussen de 36 en 176 euro voor over hebben om een kaartje te bemachtigen. Wie het exclusiever wou, kon voor een package gaan van 213 tot 468,5 euro (incl. vip-arrangement).

Songs of Innocence – Songs Of Experience

Songs of Innocence is de eerste plaat uit een tweeluik, tevens het dertiende studioalbum van de groep. Songs of Experience zou naar verluidt nog voor de 2016-tour (Volcano/The Innocence Experience tour) verschijnen.

De Britse dichter William Blake bracht in 1789 een dichtbundel Songs of Innocence uit gevolgd door Songs of Experience 5 jaar later. Kortweg ziet hij de kindertijd als een van pure onschuld terwijl die van ‘ervaring’ neer komt op onderdrukking en beperkingen (lees: minder vrijheid).

Er valt iets voor te zeggen dat Bono zijn inspiratie daar vond. Toch gaan beide ook in elkaar over. Met “Raised By Wolves” zegt Bono dat hij deel uitmaakt van een generatie oorlogskinderen.  Op 17 mei 1974 vielen 34 doden door drie bomauto’s in Dublin en een in Monaghan. Bono had onder die slachtoffers kunnen zijn, zegt ie. Omdat hij op vrijdagmiddag naar de platenwinkel ging die dicht in de buurt was waar de bomauto’s ontploften.  “Justice for the forgotten” verschijnt er op de ledschermen terwijl enkele oude foto’s van slachtoffers getoond worden.

“Sleep Like A Baby Tonight”, veruit een van de beste songs uit Songs of Innocence, is dan weer een aanklacht tegen terreur en onderdrukking. Bono rebelleerde ook tijdens zijn jeugdjaren, vooral toen zijn moeder gestorven was. Zijn relatie met zijn vader en broer was niet al te best. Jammer dat we die song niet te horen kregen in het Sportpaleis.

Innovatief

Wie U2 live zegt, weet ondertussen dat de Ieren voor een indrukwekkend spektakel gaan. Een podium, catwalk die uitmondt in een rond B-stage is lang niet genoeg voor hen. Bono en co hebben een doorschijnende ledwall mee op tour van 29 meter op 7 meter. Veruit het strafst komt die uit de hoek tijdens “Invisible” wanneer U2 constant verstoppertje mag spelen achter de visuals op de doorschijnende leds. Wanneer de bandleden belicht worden binnenin, kunnen we hen zien staan, anders niet. Knap hoor. Ook de piano die uit het B-podium floept bij “Sweetest thing” waarbij de achterkant van de buffetpiano een stuk van de podiumvloer is, is ronduit indrukwekkend. Hun helden zien we geprojecteerd in de visuals van enkele kamers bij “Song for someone”: posters van The Clash en Kraftwerk. Video van David Bowie én Maria, Jozef en het kindje Jezus passeren, net als een bijl die besmeurd is met bloed dan weer tijdens “Cedarwood road“.

De luidsprekers zijn opvallend vooral naar beneden gericht zodat het echo-effect van het Sportpaleis deze keer géén stoorzender van het optreden is. Integendeel de sound lijkt een gans concert zeer goed afgeregeld.

Daarnaast passen de Ieren ervoor om slechts 1 show op te nemen voor een DVD of zo. Dus nemen ze meteen alle concerten op. Meer dan 20 camera’s registeren de show, ook in het Sportpaleis. Verwacht wordt dat U2 op het einde van de tour 50 terrabyte aan materiaal zal hebben om daaruit een DVD te distilleren omdat ze niet geloven in een DVD die op 1 avond ingeblikt wordt.

Bijbelgroepje

Ook al leerden de bandleden elkaar in 1976 kennen op Mount Temple Comprehensive School, een vrijzinnige school in Dublin, toch heeft U2 altijd gedweept met religie. Niet voor niets is the Innocence and Experience Tour begonnen op Hemelvaartsdag dit jaar in Vancouver.  Bono zocht troost als veertienjarige bij het geloof omdat zijn moeder Iris Hewson plots overleden was aan een hersenbloeding. “Iris (Hold Me Close)” draagt hij op aan haar, niet toevallig volgen dan pas de eerste visuals van de avond in het Sportpaleis. “She left me an artist” zegt Bono over haar waar ze zijn moeder om wil danken. “Song For Someone” zingt Bono later solo op het ronde podium voor Ali Stewart, die hij leerde kennen toen hij dertien was. Nog steeds is zij zijn vrouw en moeder van zijn vier kinderen. Een nummer dat kennelijk nog steeds wat doet met de frontman, met een bibber in de stem, en hij lang niet altijd even toonvast zingt (Bono zit soms wel eens onder de toon). Tijdens  “Sunday Bloody Sunday” bespeelt Larry Mullen de trom die aan zijn nek hangt, ook hier valt op dat Bono wat nasaal klinkt en zijn stem wat nat overkomt, wat kan wijzen op een beginnende verkoudheid.  Bij “Every breaking wave” kwam er zo nu en dan een wat schurend bijgeluid uit zijn stem terwijl The Edge Bono begeleidde op piano wat hem overigens zeer goed af ging.

Behalve Adam Clayton was iedereen destijds lid van de bijbelstudiegroep Shalom.  Kan het Christelijk geloof hand in hand gaan met rock and roll? Anno 2015 lijkt dat een lang niet zo moeilijke vraag om te beantwoorden te zijn, maar 35 jaar geleden lag dat anders, en lagen zowel Bono – opgevoed door een Christelijke vader en Protestantse moeder - als The Edge wel eens overhoop met zichzelf alsof U2 en geloof enkel een “of-of”-verhaal kon zijn. 

Bono de idealist

Hoewel de frontman 55 is en vooral in het nieuws komt om zijn zakeninstinct de laatste tijd (aandelen van Facebook via Elevations Partners, deal van ruim 100 miljoen dollar met Itunes om Songs of Innocence ongewild bij 500 miljoen gebruikers in de muziekbib te droppen, …) is het idealisme hem niet verleerd. Zeker, de wereld redden van misdaad, zoals Batman doet, waar ie als kind fan van was (wat ook te zien is in de clip van “Hold me thrill me kiss me”) is misschien iets te hoog gegrepen. Maar je kan bezwaarlijk zeggen dat ie zijn maatschappelijke rol niet vervult. Zo zet ie zich in om aids uit de wereld te helpen (via Red) en wil hij armoede bestrijden (via One) .

The wall live 2.0.

In het Sportpaleis kwam niet zelden de predikant Bono naar boven. “Sunday Bloody Sunday”,” Raised by wolves” en “Bullet in the blue sky” waren een aanklacht tegen terreur. Tijdens “The Fly” verdween de band even tussen de doorschijnende ledschermen op de catwalk waar in fluo geel een Berlijnse muur te zien was, ondersteund door extra doeken links en rechts van de ledwall.  “Taste is the enemy of art”, “Evolution is over”, “call your mother” en “Tear down the wall and all others will fall” werden onder andere als slogans geprojecteerd.  “Bullet in the blue sky”, maar vooral “October“ toonde in de visuals kapotgeschoten huizen en een wel erg krachtig beeld dat naar de keel greep. Op het blauwe water zagen we een tiental drenkelingen in geel gekleed in een cirkel met hoofd in het water, een niet mis te verstane aanklacht tegen Europa is dat (je kon er zo de Europese vlag in zien) en hoe ze omgaat met de vluchtelingencrisis. U2 op zijn scherpst is dat qua maatschappijkritiek wanneer ze even “Ode an die Freude” van Beethoven in het nummer laten sluipen.

“Wide awake I’m not sleeping” uit Bad hebben we dan wel niet live gehoord (dat wordt wellicht iets voor de tweede avond), het was wel hét thema van het concert (onder andere met die gloeilamp in het begin van het concert, een lamp die trouwens vaker terugkwam in de visuals nadien). U2 on a mission dus om mensen aan het denken te zetten, om wat verlichting te brengen, in de verschillende betekenissen van het woord. Dat veel toeschouwers, waaronder de VIPs die vooral voor een feestje kwamen met verstand op nul, daar wat ongemakkelijk van werden, nemen de Ieren er met plezier bij. U2 zal nooit hersenloos entertainment brengen maar wel een oproep voor respect en tolerantie zodat iedereen een wereldburger wordt. Europa heeft een taak te vervullen in deze vluchtelingencrisis anders heeft ze geen bestaansrecht, luidt het dan ook.

Bono the entertainer

Te voet tussen het staand publiek op het middenplein baande Bono zich een weg naar het ronde B-podium met de vuist omhoog om daar een tijdlang het applaus in ontvangst te nemen. Qua manier van opkomen, kon dat alvast tellen. Toen al leek het dat hij kwam, zag en overwon. Meer dan 2 uur en twintig minuten later zouden we ook tot die conclusie komen dat U2 zijn status als wereldband meer dan eens onderstreepte.  5 jaar was het geleden, toen stond de groep in het Koning Boudewijnstadion met hun 360° Tour, dat de band nog in ons land optrad. Bono verontschuldigde zich bij het publiek dat het zo lang geduurd heeft. De reden: dat ze verdwaald waren geraakt in de nummers die ze tot de release van Songs of Innocence aan het schrijven waren. Perfectionisme nastreven, is de band dan ook niet vreemd.

Verder had ie het over “a little but perfectly formed nation that is Belgium” toen hij het over ons land had. Zijn entertainment skills kon ie verder botvieren tijdens “Mysterious Ways” waarbij hij de blonde Ellen uit het publiek haalde en met haar danste, dan weer zijn hand over de schouder van The Edge legde. Als een echte gentleman ging ie vervolgens op de knieën om haar hand te kussen.  Tijdens “Elevation” legt Bono zijn hoofd dan weer tegen dat van drummer Larry Mullen op het B-podium dat Ellen live mag registreren met een smartphone en tegelijk met de wereld kan delen.

Bij de toegiften zag hij dan weer aan zijn rechterkant van het hoofdpodium een klein meisje met roze hoofdtelefoon op. Tijdens “City of Blinding Lights” nam hij haar mee op het podium, deed er een wandelingetje mee op de catwalk om haar vervolgens op het drumpodium te zetten tijdens “Beautiful Day”. Dat stond duidelijk niet in het script want de intro van “Beautiful Day” volgde meteen na “City of Blinding Lights” waardoor die even moest stoppen voor een kort gesprekje tussen Bono en het meisje.      

De stem van de frontman mag dan wel even licht overslaan bij “Sweetest thing”, Bono komt ook grappig en zelfrelativerend uit de hoek nadat ie de song op piano begeleidde. Niet foutloos was dat overigens, maar de Ier wijt dat aan zijn “two finger piano playing”.

De finale van het optreden, waarbij U2 gul graait uit zijn rijke catalogus leest als één groot jukebox optreden.  Het publiek reageert extatisch na “Where the streets have no name”, zingt luidkeels ”woho” mee tijdens “Pride” en “With or without you” waarbij ze die o’s ook blijven zingen uit dat laatste nummer om de band terug op het podium te krijgen.  Met “Beautiful day” en “One” daar nog bij als exquise toegiften, werd het publiek dat een “best of”- concert wou en vooral kwam om mee te zingen, mee te klappen zonder al te veel te moeten nadenken en aangesproken te worden op zijn geweten, op de wenken bediend.  

Kortom: U2 leverde het beste concert van 2015 af in het Sportpaleis.

De setlist:

People Have the Power (Patti Smith)

1. The Miracle (Of Joey Ramone) 
2. The Electric Co. 
3. Vertigo 
4. I Will Follow 
5. Iris (Hold Me Close) 
6. Cedarwood Road 
7. Song for Someone 
8. Sunday Bloody Sunday (met stukje “When Johnny Comes Marching Home“)
9. Raised by Wolves 
10. Until the End of the World 

In doorschijnend ledscreen

1. The Fly (remix Gavin Friday)
2. Invisible 
3. Even Better Than the Real Thing 

B podium

1. Mysterious Ways (met jonge vrouw die mag dansen)
2. Elevation (dezelfde jonge vrouw mag met een smartphone nummer live registreren)
3. Sweetest Thing 
4. Every Breaking Wave (akoestisch)
5. October 

1. Bullet the Blue Sky (met stukje Ode an die Freude)
2. Zooropa 
3. Where the Streets Have No Name 
4. Pride (In the Name of Love) 
5. With or Without You 

Bis:

1. City of Blinding Lights (met intro Stephen Hawking)
2. Beautiful Day (met meisje)
3. One (met intro “Mother and Child Reunion“)

Lees op https://www.concertnews.be/recensietonen.php?
id=2911&kop=U2+wandelt+Sportpaleis+uit&waar=Sportpaleis+Merksem de recensie van U2 Dag 2 (14/10) in het Sportpaleis