PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Infinite now

zondag 30 april 2017Opera Antwerpen

Infinite

Met stip is ‘Infinite now’ de muziektheatervoorstelling waar het meest aantal toeschouwers de zaal verlaten tijdens het muziektheaterfestival Opera 21. Dat kan op twee zaken wijzen: ofwel is het een steengoede voorstelling die té gevoelige thema’s aansnijdt en daardoor toeschouwers op hun paard zet. Ofwel vraagt ze te veel van het publiek. Voor deze creatie van de Amerikaans-Israëlische componiste Chaya Czernowin, haar derde opera, is het een combinatie van beide.

Czernowin combineert tekstfragmenten van Luk Perceval uit de theatervoorstelling Front (uit 2014) met de novelle Homecoming van de Chinese auteur Can Xue. Het is de eerste operaregie van Perceval voor Opera Vlaanderen. Beide stukken gaan in se over een uitzichtloze toestand, een patstelling waarin de hoofdpersonages zitten. In Homecoming zit men vast in een huis en lijkt er geen uitweg mogelijk, in Front zitten de soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog vast in een loopgravenoorlog waar maar geen einde aan lijkt te komen. In beide verhalen ontbreekt het dus aan perspectief.

Vier talen komen aan bod: Frans, Engels, Duits en Nederlands. Geen van de drie andere talen wordt vertaald naar het Nederlands waardoor al van de toeschouwer verwacht wordt dat die viertalig is. Daarmee legt de productie de lat al behoorlijk hoog. Zeker, de tekst verschijnt ook op de zwarte panelen vooraan of het witte doek achteraan. Maar ze is niet altijd even goed te zien (panelen die de tekst gedeeltelijk  onleesbaar maken).

In deze regie zien we 12 spelers op een rij staan, later staan ze verspreid over het toneel. Het maakt van Infinite now weliswaar een uitgepuurde, esthetisch knappe voorstelling die vooral de klemtoon legt op schaduwspel door tegenlicht in combinatie met minieme en trage bewegingen (niet zelden met focus op de mimiek) van de twaalf mensen op het podium. Maar het zorgt er ook voor dat bij momenten iets te theatrale poses (de open monden zijn wel erg wijd open) aangenomen worden. De score is traag en focust op lang aangehouden noten, crescendo’s en glissando’s in combinatie met dissonanten (die vaak doen denken aan het THX soundeffect dat vroeger te zien was voor een bioscoopfilm begon).

Infinite now doet overigens beroep op electronics  waarin we onder andere vleugelgeklapper van vogels, een ademhaling, een snelle luchtbeweging, industriële geluiden zoals kliks die doen denken aan morsecode of een tikmachine (propaganda- en communicatiemachine die tijdens de oorlog blijft draaien) horen in combinatie met de live sound van de elektrische gitaar en celli. De score die steeds begint met klopgeluiden en dus een zekere repetitieve structuur kent, roept vooral een donkere, duistere, beklemmende sfeer op. Dat gevoel wordt nog versterkt omdat de regie kiest om met luidsprekers te werken die rondom de toeschouwers opgesteld staan.

Weinig spel is er te zien. Infinite now is dus erg statisch. En als we al iets te zien krijgen dan is dat om dramatiek toe te voegen via de Fransman Gilles Welinski bijvoorbeeld die de rol speelt van de deserteur. Hij valt traag op de grond uit de groep en doet denken aan een houten pop. De Roemeense Oana Solomon speelt de rol van de verpleegster Elisabeth die vertelt dat de deserteur zelfmoord wou plegen maar dat mislukt is via een schot door de mond. Zij moeten hem nu oplappen tot hij beter is en hij voor een muur gezet kan worden om daar doodgeschoten te worden. ‘We must try to save his life. Help him recover’ luidt het dan. Op dat moment kiezen opvallend veel toeschouwers ervoor om de operazaal te verlaten. Kennelijk is dit nog steeds een erg gevoelig thema dat deze voorstelling aanboort.

Ook een beetje later wanneer een soldaat een neergeschoten kameraad wil helpen maar daar de tijd niet voor krijgt, toont ‘Infinite now’ dat de oorlogslogica – voor zover er gesproken kan worden over ‘logica’ – diametraal staat tegenover humane principes. De voorstelling levert ook subtiel kritiek op het feit dat Vlamingen orders in het Frans kregen, wat niet zelden tot verwarring leidde op het front: ‘Et pour les flamands, la même chose’.

Het is dat, naast de beschreven gruwel - uiteindelijk is ‘Infinite now’ verteltheater en muziektheater in één - in combinatie met de muziek die je met een beklemmend en bedrukt gevoel twee uur en half later naar huis doen gaan. Het gevoel dat je er midden in zat en die enge geluiden die 360 graden om je heen te horen waren, je zelfs de dag nadien niet los laten. Ontreddering noemen ze dat.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter