PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Grensgeval

zondag 7 mei 2017Bourla Antwerpen

Grensgeval

Met Grensgeval brengen regisseur Guy Cassiers en choreografe Maud Le Pladec ‘Die Schutzbefohlenen’ van Elfriede Jelinek naar het theater. Het werk van de Nobelprijswinnares dateert van 2013 wat ze op haar website blijft aanvullen met materiaal. Toen al hield ze de vinger aan de pols voor wat uiteindelijk zou uitmonden in een vluchtelingencrisis in Europa. Cassiers geeft de onmacht een stem, en zet vooral een gitzwarte voorstelling neer waar zowel religie als beleidsmakers niet gespaard blijven. Maar zijn voorstelling komt ook eigenlijk anderhalf jaar te laat. Het thema leeft nog nauwelijks en komt nog zelden in de actualiteit waardoor ‘Grensgeval’ zijn sense of urgency kwijt is. Cassiers levert geen antwoorden, enkel een sprankel hoop, visueel te zien in het goudkleurige licht dat door de muur van het vluchtelingencentrum breekt waar een danser naar reikt. ‘Grensgeval’ komt als geheel helaas veel te prekerig over en de voorgestelde inclusie tussen Katelijne Damen die als oudste actrice op het toneel gaat meedansen met de jongeren van de afdeling dans van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen is gewoon potsierlijk. Als dit dé vorm van inclusie is die Cassiers en co wil belijden dat zevenvijftigjarige vrouwen de hipster moeten uithangen, de oudere generatie die de jongere (letterlijk) knuffelt, mogen we daar dan even hartelijk om lachen?

Met vier zitten ze aan een tafel: Katelijne Damen, Abke Haring, Han Kerckhoffs en Lukas Smolders kijkend naar de camera’s met daarnaast een klein schermpje om te zien of ze goed in beeld komen op het grote doek achteraan. Frederik Jassogne toont  hen dubbel en gespiegeld in zwart wit. De acteurs draaien zich letterlijk in de live video en er weer uit. Helaas is de lipsynchronisatie er niet wat toch wel stoort. Wel knap is de overgang van zwart wit naar kleur, net als de nieuwsbeelden op verschillende schermen verderop in de voorstelling. Ook die gaan van zwart wit over in kleur.

Probleem met ‘Grensgeval’ is dat de acteurs bij de start geen contact maken met het publiek maar vooral focussen op vorm, op de video. Daardoor voel je je als toeschouwer nauwelijks betrokken bij de tekst. Zeker niet wanneer zowel Abke als Katelijne deels met de rug naar het publiek gekeerd zijn. Naast live toneel zien we dus de live video en daarbovenop nog eens de dansers aan het werk die gebukt gaan onder een balk die ze op hun rug in evenwicht proberen te houden. Beide talen: tekst en dans vullen elkaar niet aan maar staan eigenlijk elkaar in de weg. Dat de acteurs uiteindelijk mee dansen of tussen de jongeren in de choreografie verwerkt worden, en de video achterwege gelaten wordt, is eigenlijk toegeven dat slechts een beeldtaal in ‘Grensgeval’ het sterkst is, dominant is en de rest zich daaraan moet aanpassen.  De kracht van de sterkste (en de meerderheid) dus. Maar eerst moet Han Kerckhoffs nog stagehand van dienst spelen, de camera’s, beeldschermen, draden, stoelen en tafels wegzetten. Opnieuw werkt dat eerder tegen dan voor de voorstelling.

Sterke visuele vondsten zijn onder andere de danser die een t shirt draagt met een Exitteken op, of de dansers die een balk dragen alsof ze gekruisigd worden. Damen zal niet veel later aankaarten dat het Christendom (en scholen) niet veel meer deden dan wat  brieven schrijven. Hopen papier bij elkaar, maar op papieren moesten vluchtelingen niet of nauwelijks hopen in Europa. Verder verwijst Le Pladec naar een aangespoelde vleeshoop aan mensen waartegen Haring schopt om er leven in te krijgen. In de tekst horen we onder andere ‘de boot drijft op het water zoals vogels op boomtoppen. Maar die zijn wel vrij.’

Een clichébeeld zou zijn, dat een regisseur alle hoop zou leggen bij toekomstige generaties. Maar Cassiers doet dat gelukkig niet. Integendeel, Frederik Jassogne levert de sterkste en vlijmscherpe beelden van de voorstelling: enerzijds met de People of Tomorrow die hand in hand schijnbaar zorgeloos een zomerfestival bezoeken en zich kennelijk weinig aantrekken van de problematiek, sterker nog hun antwoord zoeken in puur escapisme. In een ander beeld zien we een rubber bootje (datgene dat Steve Aoki gebruikt?) over de handen gaan tijdens een dj set. Dat beeld is meteen de grootste aanklacht tegen het gedrag van Europa en de Europeanen als je ziet met welke gammele bootjes de vluchtelingen aanspoelden in Europa ver van het idyllische, geromantiseerde en sprookjesachtige ‘Sail away’-deuntje waar ‘Grensgeval’ mee start.

< Bert Hertogs >

Grensgeval is te zien in de Bourla tot en met 13 mei 2017. De voorstelling toert daarna in Vlaanderen en Nederland en is tevens te zien in Avignon van 18 tot en met 24 juli 2017.


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter