PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Krenz ★★★★

zondag 4 november 2018CC Berchem

Krenz

Het zeven jaar oude Krenz van Willem de Wolf blijkt nog steeds erg actueel. Dat bewees de schrijver en acteur in het cultuurcentrum van Berchem waarin ie enerzijds een blik gunt op zijn privéleven (zijn jeugd en dominante vader) en waarbij hij parallellen trekt met de politieke loopbaan van Egon Krenz die twintig jaar – vanaf zijn vijfendertigste - voorbereid werd als tweede man om op een dag politiek leiderschap op zich te nemen. Die lange tijd moest ie vooral onbesproken blijven in de toenmalige DDR zodat ie partijleider van de SED kon worden. Dat werd ie weliswaar nadat ie een machtsgreep pleegde tegen Erich Honecker met medeweten van Moskou op 18 oktober 1989. Maar uiteindelijk was die carrière slechts van zeer korte duur (twee maanden om precies te zijn) en kwam die ‘Vandaag ben ik het, morgen ben jij het’ dus vroeger dan voorzien omdat de geschiedenis (de val van de Berlijnse Muur op 9 november) hem had ingehaald. Het was overigens onder Honecker dat de Muur gebouwd werd in 1961. Krenz is weliswaar een van de enigen – omdat ie zijn leven lang ook consequent geweest is – die in 1997 veroordeeld werd voor misdaden aan het regime. De uitspraak duurde 6 uur, de rechter was 35.

De Wolf dweepte jarenlang met het communisme. In die tijd werd politieke voorkeur, meer dan nu, van vader op zoon doorgegeven. Vaak is ie zelf aangever geweest op het toneel, en eigenlijk is zijn rol bij de Koe dat ook, die van tweede man zijn. Omdat in 2011 Natali Broods en Peter Van den Eede op tour waren in Frankrijk, moest ie het alleen zien te redden met een solovoorstelling. Krenz is dus zowel een biografisch als autobiografische voorstelling geworden.

Die bevat drie delen, zwart-wit, kleur en American Gigolo. In het eerste legt ie drie zwart-wit foto’s naast elkaar, een groepsfoto met zijn vader op in Groningen, een portret van Willem zelf die leest en een beeld waar een lachende Krenz op staat. In zijn verhaal toont ie hoe hij destijds dweepte met het communisme en foto’s zoals die lach van Krenz ging (over)analyseren als een beeld die zekerheid naar de toekomst uitstraalt of de toekomst tout court. Communisme bekeken vanuit ene fantasierijke bril dus. Vergapen aan details deed ie, zoals in het feit dat Krenz zich als eerste politicus modieus leek te kleden. Groter kan het contrast met de groepsfoto waar Willems vader op staat niet zijn. Die etaleert vooral macht en is erg stijf. ‘Niet klaar voor de moderne tijd.’ luidt Willems oordeel bikkelhard, maar wellicht niet geheel onterecht, hoewel de communistische partij in bepaalde regio’s in ons land ondertussen terug een groeiend aantal kiezers vindt. Dat komt omdat het kapitalisme de kloof tussen arm en rijk de laatste jaren alleen maar heeft verdiept.

Het is net die tegenstelling tussen proletariaat en bourgeoisie die de Wolf ook aankaart in Krenz. Willem verwijst daarvoor naar de vernedering waarin zijn vader nog opgroeide. Hij was met Willems grootvader destijds gaan fietsen. Hoewel het gezin arm was, vond Willems grootvader dat ze ook wel eens iets voor zichzelf mochten hebben en stopten om een koffie te drinken op een terras. Willems grootvader ziet de ober, de ober ziet hem. Maar hij komt hen niet bedienen. Ondertussen zijn verschillende mensen die later aankwamen, wel al bediend. Na verloop van tijd komt de ober toch met een bordje dat Willems grootvader niet kan lezen. Er staat op: ‘Uw aanwezigheid wordt niet op prijs gesteld.’ In elke vergelijkbare of onvergelijkbare situatie wordt dat voorval vanaf dan opgerakeld. Willems fantasierijk, gedwee rond communisme wordt vanaf dan een reëel onderschrijven van deze politieke visie. Hoewel, het is te zeggen, bij hem gaat het dan niet zo zeer over internationaal klassenbewustzijn, maar eerder om het besef van familiebanden waarmee ie de parallel trekt rond de loyaliteit die van een tweede man als Krenz verwacht wordt.

Toen Valeriy Borzov in 1972 voor Rusland de 100 en 200 m atletiek won en de VS versloeg, leverde dat ook het nodige (over)analyseren op. Dat ie niet juichte destijds, kwam volgens hem omdat het slechts een kleine stap was in wat later een groter socialistisch totaalgeluk zou moeten worden wanneer het communisme internationaal zou zegevieren, dacht de jonge de Wolf. Het gezin de Wolf daar doken ondertussen vraagstukken op zoals welke auto kopen en wanneer is die wel oostelijk genoeg? En in plaats van een seksuele vakantiebestemming kiezen zoals Llorett de Mar, verkoos ie een politieke zoals Leningrad (weliswaar ook in de hoop daar een seksueel luik aan te kunnen knopen).

Kritiek op zijn vader had ie dan weer wanneer de ene nederlaag van de communistische partij in Nederland door zijn pa toch op de een of andere manier omgedraaid werd en gezien als een vooruitgang (hoe herkenbaar is dat nu nog!). De intro van de film American Gigolo symboliseert voor de Wolf dan weer het kapitalisme dat de VS hen opdrong en het geloof in de economie waar we allemaal aan moéten deelnemen. De prent toont een cabrio, dure kledij en veel uiterlijk vertoon. Het egoïsme zegeviert hier.

De hoop in een nieuw socialisme wordt echter ook geuit in Krenz, anders rest er enkel de maffia die zich maar al te graag wentelt in deze huidige afgesloten amusementsindustrie. Dé quote die doet nadenken over het kapitalisme is dan ook: ‘Een maatschappij, zo complex en zo geraffineerd waarbij onderdrukking als vrijheid aangevoeld wordt.’ stelt de Wolf fijntjes nadat ie hét frisdrankmerk bij uitstek, symbool voor kapitalisme en de vrije markt, heeft uitgedeeld na het eerste deel en net voor ie de tekstversie van zijn tekst aanprijst. Of hoe de Wolf anno 2018 zo nog steeds in zekere zin in een spagaat lijkt te verkeren tussen zijn overtuigingen uit zijn jeugd (die best nog relevant zijn zo veel jaren later) en meedoen met het compleet tegenovergestelde overheersende maatschappijmodel van nu.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter