PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Age of rage ★★★★

zaterdag 9 oktober 2021deSingel Antwerpen

Age

Stop het moddergooien en het slijpen van de messen. Zo eenvoudig kan je de boodschap lezen die de Belgische regisseur Ivo van Hove steekt in Age of Rage waarin ie de Griekse tragedies van Euripides en Aischylos verwerkt tot een bijna vier uur durende voorstelling (met pauze). Zijn partner Jan Versweyveld laat in het tweede deel letterlijk ook modder aanrukken om Elektra’s situatie (rol van Hélène Devos) weer te geven. Zij is uitgehuwelijkt aan een arme boer nadat haar vader Agamemnon (rol van Hans Kesting) en Kassandra (de Trojaanse dochter van Priamus, de koning van Troje, en koningin Hekabe die uitgehuwelijkt werd aan de Griek Agamemnon nadat die via de list, het Trojaanse paard de tienjarige oorlog met Troje had gewonnen en hier uitstekend neergezet wordt door Maria Kraakman) vermoord werden door haar moeder Klytaimnestra (Chris Nietvelt) en Aigisthos (Achraf Koutet). Zo hebben zij respectievelijk wraak kunnen nemen omdat Agamemnon, de opperbevelhebber van het Griekse leger, haar en Agamemnons dochter Ifigeneia heeft geofferd om gunstige wind te krijgen om naar Troje te kunnen varen en er oorlog te voeren, en kon ook Aigisthos zijn vader Thyestes wreken. Agamemnons vader Atreus (rol van Maarten Heijmans) had eerder namelijk de zonen van Thyestes vermoord en opgediend aan zijn broer, Thyestes, de vader van Aigisthos. Orestes en Elektra doden tenslotte hun moeder Klytaimestra en Aigisthos om de dood op hun vader Agamemnon te wreken.

Daarmee begint Age of rage dan ook. We zien achteraan het ledscherm vuur branden en grote stukken vlees (die verwijzen naar de zonen van Thyestes) erop gelegd worden die voor behoorlijk wat rookontwikkeling zorgen. Een man pakt daarbij een stevige slagershakmes en klieft keihard door het vlees. Versweyveld toont zo meteen de rauwe kant van de Griekse tragedie waar mensen herleid worden tot vlees. Afgeslacht of geofferd worden ze. Uit wraak, omdat zelfs een opperbevelhebber onderdanig is aan de wil van de massa ‘de massa is een monster’ enz. Dat rauwe kantje zien we niet alleen terug in de modder in het tweede deel, maar vooral ook in de muzikale omlijsting door Bl!ndman, Hannes Nieuwlaet, Yves Goemaere en Ward Deketelaere die de kaart van de metal en hardrock trekken. Oordopjes worden dan ook aan de toeschouwers gegeven voor ze binnengaan. Die komen heus van pas want de band, ondersteund door geklop van de cast op de metalen constructie links en rechts die een rockpodium (als je wil zie je er referenties in naar We will rock you de musical bv.) voorstelt, klinkt snoeihard.

In het eerste deel van Age of Rage loven we vooral de acteerprestaties van de cast. En niet in het minst die van Ilke Paddenburg die sinds seizoen 2019-2020 deel uitmaakt van de vaste kern bij ITA. In Age of Rage mogen de personages die ze neerzet maar liefst drie keer sterven. Als Ifigeneia maakt Paddenburg nog de mooiste en interessantste boog van allemaal in het stuk. Ze huppelt als een jong meisje in het rond, springt op haar vader Agamemnon (Hans Kesting), zal later erg schuchter zijn met de voetjes naar binnen gericht en subtiel haar bambi-ogen uitspelend, wat vertwijfelend (die schuddende vuistjes voor haar mond wanneer ze links wat verloren lijkt te lopen) wanneer ze haar lot te horen heeft gekregen, maar na een tijd klinkt het vastberaden dat ze eervol wil sterven. We zien haar ook even tussen Nietvelts benen, die Ifigeneia’s moeder speelt, kruipen, wat je kan zien als de tegenovergestelde beweging van geboren worden. En samen met haar zingt ze ook een ingetogen stuk uit Delibes Lakmé - Viens, Mallika, les lianes en fleurs.

Ze wordt nadat ze de keel overgesneden is in witte lakens gewikkeld en de nok in gehesen. Daarnaast speelt Ilke ook de rol van Polyxene (de jongste dochter van Hekabe, een rol van Janni Goslinga in een rolstoel) die door de Grieken op wrede manier gedood wordt, hier wordt haar oranje jurk besmeurd met bloed en wordt ze nog eens de nok ingetrokken), Astyanax (de Trojaanse jongen die door Achilles’ zoon van de stadwallen gegooid wordt) en Hermione (de dochter van Menelaos, rol van Gijs Scholten van Aschat en Helena, rol van Chris Nietvelt) in het tweede deel.

Wim Vandekeybus zorgde voor de choreografieën en verwijst ook naar het volkse, en zowel het aardse (handen laag houden) als het goddelijke (handen in de lucht). Hij laat het gezelschap in twee rijen diagonaal staan op de bühne, dan weer een kringdans met twee cirkels in elkaar uitvoeren, die behoorlijk wat tribale kenmerken bevat.

Maar Vandekeybus is door dat ledscherm halfweg het podium bijzonder beperkt qua ruimte. Hij kan dus quasi enkel de hoog-laag en rechts-links lijn trekken en in veel mindere mate die van achter-voor waardoor de dynamiek van de dans beperkter wordt. Dat ook enkele acteurs meedansen merk je duidelijk. Hun bewegingen zijn niet zo verfijnd. Vooral de ouderen die dan wat weggestopt worden achteraan zien we weinig enthousiast meedoen terwijl het opnieuw Ilke en Hélène zijn die gerust tussen dansprofessionals als Bai Li Wiegmans, Katharina Ludwig en Flory Curescu kunnen staan. Het maakt dat we Ilke en Hélène veruit de meest complete actrices vinden van het ITA-ensemble naast acteur Achraf Koutet die ook qua dans uitblinkt.

Dat ledscherm staat ook letterlijk in de weg in het eerste deel. Er wordt immers achter gedanst wanneer er nog een paarse gloed op geprojecteerd wordt nadat Agamemnon terug thuis is na de Trojaanse oorlog en door zijn vrouw in het paars (hier: overladen met paars poeder) gestoken werd. Daardoor komt de dans in die scène onvoldoende tot haar recht. In het tweede deel werkt dat aardse, die modder waar de cast in dabt, wel met de choreo van Vandekeybus wiens vleselijke, tribale en volkse dans hierdoor versterkt wordt.

Helaas blijkt Hélène die een belangrijke rol als Elektra heeft in het tweede deel ontzettend hees. Al bij de eerste zinnen slaat haar stem meermaals over. In de herfst in badjas een sigaret buiten opsteken voor de voorstelling begon, was misschien niet haar beste idee. Roken is sowieso al geen goed idee, want slecht voor de stem. Maar zo vond Age of Rage wel haar evenwicht. Vonden we het eerste deel, grotendeels dankzij Ilkes uitmuntende acteerprestatie ontzettend sterk qua spel, en de choreografieën niet voldoende tot hun recht komen, dan keerde dat in het tweede deel waar de dans ons wel kon bekoren, maar het spel minder.

Uiteindelijk is het in Age of Rage – waarmee Ivo van Hove in de titel van zijn voorstelling verwijst naar de Canadese auteur en classica Anne Carson: ‘Why does tragedy exist? Because we are full of rage. Why are you full of rage? Because you are full of grief’ -  Apollo (knap neergezet door Achraf Koutet in gouden jurk) die tussenkomt, de Olympische god, die de waarden van de Griekse samenleving vertegenwoordigt en een einde maakt aan het eindeloze bloedvergieten en oog om oog tand om tand- principe.  Orestes en Elektra stonden namelijk op het punt om Helena te straffen. De vrouw om wie alles begonnen was. De Trojaan Paris had Helena, de vrouw van koning Menelaos immers geschaakt wat de aanleiding vormde voor de Trojaanse oorlog.

Maar de vraag stelt zich in onze huidige samenleving waar het individu steeds meer centraal staat, wie er nog tussenkomt bij het eindeloze moddergooien in de echte en online wereld. En wie er durft te wijzen op het gevaar van escalatie en het tegen zal kunnen gaan, als zelfs machtshebbers er lustig aan meedoen. Ivo van Hove trekt de Griekse tragedie dus naar het heden, ziet gelijkenissen met de tijd waarin we leven, en zet een duidelijk politiek statement neer. Je merkt dat de man bezorgd is om wat er zich nu in de wereld afspeelt. En zo‘n sense of urgency is altijd een goeie drijfveer om er een degelijke voorstelling van te maken.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter