Recensie Pied de poule ★★★

Studio Orka is neergestreken in Antwerpen met haar voorstelling Pied de poule. Een behoorlijk maatschappijkritische voorstelling is het. Het publiek zit in de kleermakerszaak Retouche Wilfried. De man is een goedzak die gewoon geen ‘nee’ kan zeggen. Samantha die hem om de zo veel tijd geld vraagt en haar leventje niet op orde krijgt, blijft hij toch geld toestoppen tegen beter weten in, Dieter die hem belooft om mee te komen helpen die 650 shirts van het Sint-Vincentiuscollege van een logo te voorzien, is dan weer bezig met een filmpje van hem te maken, maar heeft ook een ongeval met de wagen van de zaak, Joke, zijn dochter die met een eetstoornis in de kliniek is beland wil wel wat anders horen dan constant hoe het met haar gewicht gesteld is, en Amy die verkleedt zich graag, of beter: ze houdt ervan om ‘in character’ te zijn.

Pied de poule houdt zo zeer goed de vinger aan de pols in wat voor een snel veranderende maatschappij we leven. Een waar alles steeds sneller moet en sommigen gewoon niet meer aan die hoge eisen kunnen voldoen of kunnen volgen. Eén ook waarin de laagste klasse bijzonder moeilijk zich weet op te werken. Samantha bijvoorbeeld heeft wel een job dankzij Wilfried als kassierster van het zwembad, maar de combinatie van chloor en naakte kinderen, steken haar al snel tegen zodat ze haar ontslag geeft en al meteen terug financieel nog wat meer afhankelijk wordt van de kleermaker.

Zij heeft trouwens Louis, een kind uit een eerder stukgelopen relatie, en haar nieuwe relaties houden meestal maar enkele uren stand. Het tragische aan Greet Jacobs’ personage dat ze met verve neerzet, is dat ze denkt dat ze een independent woman is, maar dat in feite (zeker financieel) helemaal niet is. Zo heeft ze Dieter nodig om naar de sociaal maatschappelijk assistent toe te doen alsof ze terug in een stabiele situatie verkeert. Hij moet haar lief een uurtje spelen in haar zetel maar wordt nadien al meteen getrakteerd op een bloedneus: ‘Hij kwam los in mijn personal space.’ Dieter: ‘Het was leuk om eens een uurtje samen met iemand in de zetel te zitten.’ Dat hij de deur van de auto voor haar opende, kon ze niet verdragen: ‘Hij is een van die mensen die denkt dat ik hulp nodig heb omdat ik een vrouw ben.’ Of hoe old school galant zijn/etiquette voor sommige vrouwen niet matcht met feminisme.

Pied de poule toont ook de gespletenheid van elk onder ons. Amy is in het echt een bijzonder onzekere vrouw maar als ze ‘in character is’, stelt ze een vrouw met superkrachten voor. Ook Dieter – ‘Die jongen vindt soms moeilijk aansluiting’ - kan je bezwaarlijk een held noemen, maar hij is wel plichtsbewust (niet naar Wilfried weliswaar). Wanneer er een ongeval in de buurt heeft plaatsgevonden, gaat hij mooi zijn beeldmateriaal doorspelen aan de politie. En Wilfried zelf? Die wordt – verrassend is dat qua wending wel – naar het einde afgezet door de rest als een loser. Omdat hij al jaren zich focust op zijn werk en niet uit zijn kleermakerszaak lijkt te komen. De andere personages spiegelen hun loser zijn in hem, terwijl hij eigenlijk wel een superheld is. Wilfried is ze alle twee: de superheld wanneer hij zichzelf wegcijfert en het vele werk dat op de plank ligt opzij blijft schuiven om anderen te helpen. Maar hij is ook de loser omdat hij zo weinig voor zichzelf opkomt, daardoor in tijdnood komt, en zijn eigen problemen creëert door gewoon nooit ‘neen’ te leren zeggen hebben. En verder geeft Pied de poule mee dat we eigenlijk allemaal van ’s morgensvroeg wanneer we ons aankleden in een rol kruipen. Dé vraag is dan maar of dat die van de held of de loser is. En of we niet in de shit trappen.

Daarnaast gaat Pied de poule ook over mentale gezondheid wanneer Amy het heeft over een vriend die met haar ‘in character ging’: ‘Hij is uit het leven gestapt. Dat was een plottwist die niemand zag aankomen.’ Maar de belangrijkste laag in het werk is wellicht die van body positivity met quotes als ‘Op een naaktstrand vind je altijd iemand die lelijker is dan jij.’, ‘Iedereen is scheef’, wordt Wilfried naar het einde toe van de voorstelling beschouwd als iemand die niet zo zeer met textiel bezig is, maar wel mensen weet op te lappen, en vraagt Amy zich af wanneer ze haar laat meten, onzeker over haar lichaam, of alles wel goed is: ‘Dat is dik ok. Dat komt helemaal goed. Laat ons heupen – euh hopen.’  klinkt het uit Wilfrieds mond met een leuke woordspeling.

Pied de poule is inhoudelijk absoluut bijzonder actueel. Maar de voorstelling heeft ook enkele inkakmomenten, voelt wat lang aan en de humor is soms wat aan de flauwe kant. Als je Studio Orka al vaker aan het werk hebt gezien, weet je dat het Gentse collectief al betere voorstellingen dan deze heeft gemaakt.

< Bert Hertogs >