Recensie Encanto ★★★1/2

De zestigste animatiefilm – de allereerste was Sneeuwwitje en de zeven dwergen in 1937 waar wokers anno 2021 van gruwelen omdat een vrouw erin zonder haar toestemming te geven gekust wordt – van Walt Disney Animation Studios is een degelijke prent geworden die weliswaar niet onder de huid kruipt. Toch houden we er meer van dan van pakweg Coco. Hoewel die laatste wellicht stilistisch veel mooier was, vinden wij vooral het verhaal van Encanto universeler en het vertelritme net als de opzwepende eclectische Colombiaanse muziek van Germaine Franco en Lin-Manuel Miranda (hoewel Dos Oruguitos verdacht veel doet denken aan Under the sea) heel wat meer dynamiek aan het geheel geven. Wat beide films wel gemeenschappelijk hebben, is het warme dekentje dat over de kijker getrokken wordt. Encanto is dan ook bovenal een prima eindejaarsfilm.

In deze 3D animatiefilm die absoluut ook zeer goed tot zijn recht komt in 3D, zien we hoe Alma Madrigal haar man Pedro verliest. Ze is een vluchtelinge met haar drie kinderen Julieta, Pepa en Bruno. Aangekomen aan de rivier, merkt ze dat haar kaars een magisch exemplaar wordt. De Madrigals leven in het huis casita (dat letterlijk en figuurlijk leeft) en met de jaren ontstaat er een dorp rond de hoge heuvels. Om de zo veel tijd is er een ceremonie wanneer een van de kinderen naar een magische deur mag gaan, de klink mag vasthouden en zo ontdekt wat zijn of haar magische krachten zijn.

Zo hebben de Madrigals iemand in hun midden die alles van op verre afstand kan horen, iemand die zeer sterk is, alles in geen tijd een bloementapijt kan omtoveren, in functie van haar gemoedstoestand het weer kan beïnvloeden, mensen kan genezen met eten, of zelfs visioenen heeft enz. Die laatste gave heeft Bruno. Maar vermits hij een onzekere toekomst voorspelde voor de kaars en het huis is ie verbannen.

Hij voorspelde tevens dat Mirabel (dochter van Julieta en Bruno) geen gave zou krijgen wanneer het haar beurt was. Gevolg: ook het vijftienjarige meisje wordt uitgesloten uit de familie. Er blijkt ondertussen alleen maar plek te zijn voor al wie in het licht staat. Met veel spanning wordt dan ook uitgekeken of Antonio na de mislukte ceremonie met Mirabel wel een gave zal ontvangen. Gelukkig gebeurt dat ook, hij kan met de dieren praten. Maar Mirabel verstoort zijn feestje wanneer ze merkt dat het huis barsten begint te vertonen (wat symbool staat voor verbrokkelende familiebanden) en de vlam van de magische kaars verzwakt … Ook de sterkste van de Madrigals voelde haar kracht op dat moment afnemen …

Uiteindelijk gaat Encanto dan ook over dat het wonder van een familie niet draait om het uitblinken of een gave hebben van familieleden, maar dat het familiegegeven op zich, wat mensen met elkaar bindt een wonder is en centraal zou moeten staan. En dat is Alma met de jaren vergeten, een vrouw die steeds strengere eisen is gaan stellen tegenover haar kinderen en kleinkinderen. Eisen en verwachtingen die op den duur niet langer ingelost kunnen worden. Ook daar komt Animation Studios zeer actueel over. Heel wat werknemers klagen immers in verschillende sectoren over de toegenomen werkdruk (door bezuinigingen, (tijdelijk) tekort aan personeel (omdat er veel zieken zijn) enz.

Encanto wordt voorafgegaan door de fraaie kortfilm ‘Far From the Tree’ waarin we meekrijgen dat we onze kinderen ofwel old school kunnen beschermen door hen angstig te maken voor het gevaar dat er dreigt en hen zo blijven domineren ofwel hen kunnen uitleggen dat er gevaar bestaat maar samen met hen een soort partnership ertegen aangaan. Op die manier hou je hen niet passief als kijker aan de zijlijn en afhankelijk van jou, maar stimuleer je hun eigenwaarde, verantwoordelijkheidszin en inzicht zodat ze ook hun samenwerkingsvaardigheden kunnen ontplooien samen met jou als ouder. Deze kortfilm past veel beter bij Encanto dan de veel te lange en flauwe Frozen kortfilm die haaks stond qua beeldvoering en kleurgebruik met Coco.  

< Bert Hertogs >