Recensie Kommil Foo in concert

We hadden er naar uitgekeken: opnieuw een muzikale voorstelling gevuld met liedjes die de gebroeders Walschaerts in de loop der jaren geschreven hadden in functie van hun theatervoorstellingen, maar dan gebracht met extra instrumentale ondersteuning. Het probleem met hoge verwachtingen is dat het voor de artiesten vaak moeilijker wordt om deze waar te maken, maar Kommil Foo wist ze perfect in te lossen … en meer.  Nog nooit hoorden we zo een innemende versie van “Zuster” dan hier in De Roma. Het werd gebracht in haar meest pure vorm met Raf op zijn akoestische gitaar en Mich die gevoelig de zang voor zijn rekening nam. En naar het einde toe kwam er dan een heel klein beetje warmte en diepgang van de driekoppige blazerssectie die net dat kleine beetje extra leverde om het gevoel nog juister te zetten. “Tram 17” kreeg de klank van de blues mee en werd mee gekleurd door de snijdende tonen van de elektrische gitaar. Dit arrangement van Gwen Cresens klonk helemaal anders dan het origineel en wist optimaal gebruik te maken van de achtkoppige live-band die de gebroeders bijstond bij dit muzikale avontuur. Het werd een avond waarin de liedjes van Kommil Foo muzikaal werden vergroot of juist in een nieuw jasje werden gestoken. Soms klonk het allemaal vertrouwd en op andere momenten mochten we de nummers herontdekken. Maar bovenal was het vooral een avond genieten van de pareltjes die Raf en Mich in de voorbije decennia al geschreven hadden.

Het openingsnummer “Warm bad” bleek achteraf gezien een mooie voorbode voor wat de avond brengen zou. Alano Gruarin liet zijn vingers over de toetsen van zijn vleugel glijden en Gwen Cresens deed iets gelijkaardigs met zijn bandoneon. Zo ontstond een zachte achtergrondmelodie die met zijn repetitief karakter niet al te veel melodie had, maar vooral een melancholische, gevoelige achtergrond wist te creëren waartegen Mich Walschaerts zijn poëtisch lied mocht ophangen. Na verloop van tijd mocht Bruno De Groote een vleugje elektrische gitaar aan de sound toevoegen om zo toch een klein ruwer kantje mee te geven. Het gevoel zat helemaal goed. Toen Raf het van zijn broer overnam in zijn typische, snelle vertelstijl, werd de melodie gereduceerd tot muzikaal behang terwijl hij mocht spelen met  woorden en beelden. Het werd serieus, maar tegelijkertijd soms ook grappig. Raf wist bewust stiltes in te bouwen om zo verwachtingspatronen te creëren bij de toehoorders die soms wel en soms niet werden ingelost. Het was een typisch Kommil Foo product waarbij men van bij de start de lat al erg hoog had gelegd. Het goede nieuws is dat men daar voor de rest van de voorstelling niet meer onder is gegaan.

“Man genaamd Marianne” is een cover van Johnny Cash, maar werd nu met zo een vrolijke country melodie gespeeld, dat het niet meer klonk als een nummer van Cash en veel meer eigen aan Kommil Foo was gaan klinken. Er was een mooi contrast ontstaan tussen de inhoud van de tekst en de melodie. Dit was nog meer het geval bij “Ik vrees dat je man het weet”. Terwijl Raf daar de meest gruwelijke, fysieke wraak van de jaloerse echtgenoot stond te bezingen, klonk achter hem een leuk, swingend, jazzy melodietje. Het grote contrast werkte versterkend en de tekst werd zowaar nog grappiger.

Veel serieuzer ging het er aan toe tijdens het mooie “Huis van fluweel” waarin Raf Walschaerts voor weemoed en nostalgie terugkeek naar het huis van zijn jeugd. Raf startte op akoestische gitaar, kreeg gaandeweg een beetje ondersteuning van de piano en de contrabas van Ben Faes leverde de warme, melancholische toets. Wanneer het gevoel van het verlangen naar vroeger Raf naar de keel greep en de zang samen met de emotie in kracht toenam, zwol de muziek aan en kwamen de blazers mee kracht leveren. Wanneer Raf dan bezong hoe hij verscheurd werd door de herinneringen aan de plek van zijn jeugd, mocht

Bruno De Groote dit gegeven op elektrische gitaar een klank geven. We hadden in een eerdere voorstelling al kennis mogen maken met dit wondermooie lied, maar met deze muzikale omlijsting en in dit arrangement kwam het veel sterker tot zijn recht. Het was een absoluut geschenk om de liedjes die tijdens de theatershows vaak enkel met piano, viool en akoestische gitaar te horen zijn nu te horen in hun volle potentieel.

Niet alleen muzikaal, maar ook tekstueel was het weer volop genieten van Kommil Foo. Raf en Mich gaven zelf toe dat het eigenlijk best jammer was dat een lied uit 2005 nog altijd brandend actueel was. De kritiek die Raf tijdens de tirade in “De volgende” afvuurde ten aanzien van eender welke vorm van fanatiek geloof, was anno 2017 nog altijd even relevant als toen het geschreven werd. Ook “Vluchteling” had duidelijk een boodschap voor vandaag. Mich mocht dit gevoelige nummer brengen dat eigenlijk het verhaal vertelde over een vluchteling in 1914. Het publiek hing aan zijn lippen. En helemaal op het einde zat dan het uitgesproken verlangen naar vrede en de vraag of vluchten toen zoveel verschilt van vluchten vandaag. Het was wat we konden verwachten van de gebroeders Walschaerts: een sterke tekst met soms iets om over na te denken, zonder klaar te staan met het moraliserende vingertje.

Wie ondertussen het idee zou hebben gekregen dat het allemaal misschien toch wel een beetje zwaar klonk, kunnen we geruststellen dat bijvoorbeeld “Kom hier” gewoon een heel lief liedje was dat vooral heel erg bemoedigend klonk. Ook Mich zijn “Trek je schoenen aan” had een erg positieve boodschap: ontdek de wereld en doe iets. En wat dacht u van de klassieker “Ruimtevaarder”? Het publiek had maar vier noten van Raf op de vleugel nodig om het te herkennen. Voor de gelegenheid kreeg hij niet de gebruikelijke ondersteuning van Mich op blokfluit, maar gaf de blazerssectie een ingehouden, maar vooral warme en ronde klank mee. Maar wie dacht dat Mich zich zomaar liet schuren, was er aan voor de moeite. Vol trots nam hij het met zijn blokfluitje op tegen de machtige trombone, saxofoon en trompet. En zo kroop er links en rechts uiteraard toch een stukje theater tussen de verschillende liedjes die werden gebracht. De vos verliest immers wel de haren, maar niet de streken.

De enige negatieve bedenking die we tijdens dit optreden konden maken, was dat het wel jammer was dat deze heerlijke versies na het concert alleen in de herinnering zouden over blijven. Maar ook daar hadden Raf en Mich op het einde nog goed nieuws voor de fans. Men was namelijk bezig met een opname van het concert om deze pareltjes toch vast te leggen voor het nageslacht. En daar verdween dan als sneeuw voor de zon ons laatste brokje kritiek dat we over deze heerlijke voorstelling konden schrijven. Rest ons alleen nog geduldig te wachten tot de cd ook effectief te koop wordt aangeboden en we opnieuw herinneringen kunnen ophalen aan deze avond vol muziek.

< Sascha Siereveld >

De setlist:
Deel 1:

1. Warm bad
2. Het verdriet
3. Huis van fluweel
4. Trek je schoenen aan
5. Potvis
6. Atlantis
7. Worsten
8. Ik vrees dat je man het weet
9. De volgende
10. Zuster
11. Vluchteling
12. Ruimtevaarder

Deel 2:

1. Diep van binnen
2. Het beest is baas
3. Passendale
4. Wonderbaarlijk
5. Man genaamd Marianne
6. Tram 17
7. Kom hier
8. Ik ben een zoogdier

Bis:

1. Mateloos
2. Café De Spaanse Vloot

Extra bis:

1. Hij die wacht

Band:

Raf Walschaerts (zang, gitaar, piano, mondharmonica)
Mich Walschaerts (zang, viool, piano, blokfluit)
Gwen Cresens (accordeon, bandoneon, melodica)
Alano Gruarin (piano)
Ben Faes (contrabas)
Cesar Janssens (drums)
Bruno De Groote (gitaar)
Carlo Mertens (trombone)
Nico Schepers (trompet ,bugel)
Dieter Limbourg (saxofoon, dwarsfluit)