Recensie The Apprentice ★★★★1/2

Er is niets beter dan The Apprentice bekijken in de cinema na een uitstekend dagje training over onderhandelingstechnieken. Want hoewel ik voornamelijk leerde hoe je tot een win-win situatie kan geraken voor beide partijen, gaat het er in dit biografisch drama dat Gabriel Sherman schreef en Ali Abbasi regisseerde er wel lichtjes anders aan toe. Harde onderhandelingstechnieken worden bovengehaald om steeds tot een win-lose resultaat te komen.

Chantage, omkoperij, liegen, bedriegen, de ander zijn macht ontnemen, kortom de ganse donkere trukendoos die dan bovengehaald kan worden, zie je in The Apprentice toegepast worden. Jeremy Strong (geef die man een Oscar!) levert een waanzinnig straffe vertolking af als Roy Cohn, de advocaat van Donald Trump (Sebastian Stan) die hem niet zal factureren, maar steeds bij wijze van vriendendienst hem uit de rats zal helpen. Trump zelf die we zijn vastgoedimperium zien opbouwen in de jaren ’70 en ‘80 wordt als een jonge loser voorgesteld, komend uit een patriarchaal dysfunctioneel gezin waar alles rond de vader draaide, en zijn oudste zoon Fred jr. de schande van de familie bleek omdat ie het niet verder schopte dan ‘buschauffeur met vleugels’ (piloot n.v.d.r.).

Zowel zakelijk als privé blijkt de jonge Donald slechte kaarten in handen te hebben tijdens onderhandelingen, en blijkt Roy te moeten bijspringen om van Trump steeds een winnaar te maken. Of het nu gaat om een deal met de staat zodat ie geen 160 miljoen belastingen moet betalen voor de bouw van een hotel, of een huwelijkscontract moet sluiten met Ivana (Maria Bakalova), het is steeds dat je dn ziet hoe zwak hij wel staat.

Neem nu het huwelijk met Ivana. Na een tijd beklaagt Trump zich in The Apprentice dat zijn huwelijk niks meer of niks minder lijkt dan de uitvoering van een beklonken deal. Het punt is net dat het dat ook gewoon is. Hun huwelijkscontract moet er net voor zorgen dat ie kan afwijken van wat er doorgaans gebeurt wanneer je zo’n contract niet gesloten hebt. Het gaat ver, bij een echtscheiding zou zij alle giften terug moeten bezorgen aan hem. Zij dreigt twee dagen voor het huwelijk de ceremonie af te blazen. Met andere woorden door de tijdsdruk en het mogelijke imagoverlies mocht het huwelijk niet doorgaan, heeft Ivana ontzettend goeie kaarten in handen om het beste uit deze deal ta halen. Want als deze film een ding toont dan is het wel dat zij een veel taaiere tante is dan hem. Om maar iets te zeggen: meermaals wijst het fotomodel hem af in deze film tot het tot een eerste date komt.

Het beeld dat Ali Abbasi van de huidige Republikeinse Amerikaanse presidentskandidaat schept uit de beginjaren (’70 en ‘80) van zijn professionele carrière is ronduit vernietigend. De man wordt als niet al te snugger voorgesteld, die tegen het advies van een ander te grote financiële risico’s neemt, te impulsief is in het nemen van beslissingen, weinig origineel is (zo heeft Trump zijn politieke slogan ‘Make America Great Again’ in 2016 gewoon gaan halen bij Reagan die in 1980 ‘Let‘s Make America Great Again’ gebruikte tijdens zijn presidentscampagne), geen schaamte kent (zo geeft ie Roy op diens verjaardag goedkope manchetknopen uit zirkonium terwijl ie zegt dat het hele dure diamanten zijn en wil ie een fonds dat voor hem en zijn broers dient aanspreken als onderpand voor zijn schuldeisers wanneer ie dan al geldproblemen heeft), en vooral ontzettend beïnvloedbaar in negatieve zin, zowel als het aankomt op vlak van vrouwen, alcohol en drugs (die hem erectieproblemen bezorgen en zijn seksleven met Ivana onder druk zetten) wat op zijn beurt dan weer steeds tegen hem kan gebruikt worden door een tegenpartij in een volgend rondje hard onderhandelen.

De meedogenloze drie regels die hij bovenhaalt, zijn niet die van hem, maar die van Roy. Toch zal ie claimen dat het zijn regels zijn: ‘De eerste regel: val aan, val aan, val aan. Regel twee: geef niets toe,  ontken alles. Regel drie: wat er ook gebeurt, claim steeds de overwinning, geef nooit je verlies toe.’ Ook van hem zal ie meekrijgen dat je je eigen werkelijkheid kan creëren en de waarheid iets kneedbaars is. Met andere woorden de kiemen ontstaan al in de jaren ’70 en ’80 om fake news de wereld in te sturen.    

Dat ie naar het einde van The Apprentice stelt in een interview dat de kunst van een deal sluiten hem drijft en dat ie een killerinstinct heeft, staat in schril contrast met een van de sterkste scènes uit de film waarin we hem in de wagen vervoerd zien worden op de tonen van ‘Street Man’ door Brooklyn Dreams: ‘Street man on his own. So young and so alone. He gives his all just to change the world.’ net nadat ie het huurgeld is gaan innen, en door sommigen maar half of zelfs niet betaald werd, en in de plaats heet water naar hem gegooid kreeg. Het is een bijzonder zwak figuur dat we dan te zien krijgen en de song wordt ironisch, ja zelfs cynisch gebruikt.

The Apprentice speelt zich af in de jaren ’70 en ’80 met in de soundtrack o.a. ‘Yes Sir, I Can Boogie’ van Baccara en ‘Always on My Mind’ van Pet Shop Boys , we zien casino’s verrijzen, we zien seksclubs, privéclubs waar aan achterkamerpolitiek gedaan wordt en privé seksfeestjes waar er alcohol en drugs geconsumeerd wordt en mannen met elkaar seks hebben. Maar rond dat laatste bestaat nog een taboe, zeker wanneer de AIDS-epidemie losbarst. Roy zal zijn homoseksualiteit ontkennen maar Russell, zijn vriend moet wel door Trump opgevangen worden in een van zijn hotelkamers. Tot ie te horen krijgt dat hij aan AIDS lijdt en hem uit het hotel zet, zogezegd omdat de hotelgasten over hem klaagden. Het is niet de enige scène waarin de man als weinig empathisch wordt afgeschilderd. Los van een bedenkelijk IQ wordt ie dus ook afgezet als iemand met geen al te hoog EQ. Wanneer zijn door alcohol aan lager wal geraakte broer Fred jr. voor zijn deur staat, vangt ie hem niet op, maar stopt ie hem wat geld toe. En terwijl de begrafenis plaatsvindt van Roy laat ie buikvet verwijderen en laat ie zijn kaler wordende kruin chirurgisch aanpakken. Trump denkt er volgens de makers dan al over om ooit president te worden, maar pas wanneer hij het financieel nodig heeft…  

< Bert Hertogs >