Recensie Wicked ★★★★1/2

Zullen we maar meteen met de deur in huis vallen. Eerlijk? We hadden schrik om naar de musical-fantasyfilm Wicked te trekken in de cinema. De prent die Jon M. Chu regisseerde naar het boek van Gregory Maguire, bevat weliswaar de fabuleuze songs van Stephen Schwartz, maar hij duurt maar liefst twee uur en 40 minuten. Dat is 5 minuten minder dan de ganse West End-productie. Met dat verschil dat deze film eindigt op het punt wanneer de bezoekers van de zaalshow de pauze in gaan, net na het overweldigende ‘Defying gravity’.

De pauze tussen dit deel van de film en het tweede duurt in tegenstelling tot de West End geen twintig minuten. De Wicked-fans zullen namelijk een jaartje moeten wachten om in de bioscoop het vervolg te kunnen zien hoe het afloopt met Glinda (Ariana Grande in een adembenemende rol die zowel qua looks en spel, niet zelden met een vette knipoog naar het overdreven met je haar schudden in combinatie met haar prachtige zang indruk maakt), maar vooral Elphaba Thropp (Cynthia Erivo)die de Wicked Witch of the West speelt, en op het einde vaststelt dat ze niet langer uitgelachen of gepest wordt omdat ze anders is, ze is namelijk groen, maar ronduit achternagezeten zal worden en gehaat. Zij bezit namelijk de skills, de échte kracht waarover de Wizard of Oz niét beschikt en zal uiteindelijk de ideale zondebok vormen om de schuld (van alles wat er niet goed loopt) te geven.

Toen we de musical voor de eerste keer in Londen zagen vonden we het maar een flutverhaal, vooral gericht op kinderen en families, weliswaar met goeie songs. Maar die eerste eerder negatieve indruk, waar lang niet alleen wij mee kampten, verdwijnt als sneeuw voor de zon als je achter het glazuur heen durft kijken. Want achter die mooie vormgegeven fantasywereld schuilt duisternis. Een donkerte die actueler en relevanter dan ooit is in de wereld waarin we anno 2024 leven. In Wicked worden pratende dieren waaronder docenten namelijk verbannen. Ze hebben geen recht op spreken meer en worden vanaf nu in kooien gestoken. Kortom: het kritisch, vrij denken, de vrije meningsuiting en opinies die de heersende klasse niet uitkomen, wordt aan banden gelegd.

Het is Elphaba die door haar leraar Dr. Dillamond, de geit die haar geschiedenis doceert, omdat geschiedenis iets kan vertellen over het heden, erop attent gemaakt wordt dat er iets gaande is in Oz. Het feit dat ie houdt van klaprozen omdat ze kleur geven in die donkerte en hoop refereert onmiskenbaar naar hét symbool van de Eerste Wereldoorlog.

De leerling-tovenares zal strijden tegen het onrecht en wil de Wizard of Oz (Jeff Goldblum) ontmoeten. Wat blijkt? Zij en enkel zij kan de teksten lezen uit het heilige Grimmerie spreukenboek. Niet de Wizard zelf, en ook mevrouw Morrible (Michelle Yeoh) niet, die haar privéles gaf in tovenarij op de Shiz universiteit.

Elphaba zal al snel ontdekken dat hun vraag om apen vleugels te geven zodat ze kunnen vliegen niets meer of minder is dan een poging om de bevolking nog meer te gaan controleren vanuit de lucht dan. Je kan hen dus als een soort Big Brother zien, de ogen, de camera’s van dit duo. Het is daartegen dat Elphaba zich als vrijgevochten vrouw zal verzetten, terwijl Glinda die haar roommate en vriendin is, op het einde van de film een knuffel krijgt van mevrouw Morrible.

Vanaf dan wordt de perceptie nog verder gecreëerd dat deze roze blondine de goede fee is, en Elphaba de slechterik van dienst. Wicked gaat dus over geen echte macht hebben, en dan maar overgaan tot een gemeenschappelijke vijand vinden in iemand die anders is om zo mensen te verenigen. Het gaat ook over extremen en vooral het maximaal inzetten van polarisatie uit politiek machtsgewin. Dat ontkiemt al in dit eerste deel en zal uiteindelijk in het tweede escaleren tot een ware jacht op Elphaba. Het einde van de film is trouwens de start van het eerste deel.

Wicked vormt een prequel op The Wizard of Oz. Al bij de start tijdens de ouverture en ‘No One Mourns the Wicked’ zien we Dorothy en haar vrienden bijvoorbeeld op pad gaan op de Yellow Brick Road, een kleur die Glinda gekozen zou hebben. Ook de regenboog is enkele keren te zien.  

De vocale prestaties zijn fenomenaal. Ariana Grande mag eigen fraseringen toevoegen, niet zelden in de hoogte, wat haar interpretatie van de fantastische songs, die ondertussen musicalklassiekers zijn geworden, extra boeiend maakt. Qua zang valt Michelle Yeoh wat licht uit in dit eerste deel, maar ze heeft gelukkig slechts enkele lijnen te zingen in ‘The Wizard and I’ zodat dat niet echt stoort. Het is Cynthia Erivo die in die fenomenale ‘I want’-song alle registers open trekt en je in geen tijd een ‘wauw’-gevoel bezorgt. Ze delivert tevens met Ariana Grande in ‘What Is This Feeling?’ en ‘Defying Gravity’ en solo in ’ I‘m Not That Girl’ terwijl Grande het speels/dromerige/naïeve in ‘Popular’ helemaal naar haar hand mag zetten. Goldblum is vocaal wellicht dé verrassing van deze film want hij weet absoluut te overtuigen in een gesmaakt ‘A Sentimental Man’.

Door Elphaba meer backstory te geven hoe moeilijk haar jeugd was om anders te zijn dan alle andere kinderen, kiest Jon M. Chu toch zeker in dit eerste deel resoluut partij voor haar terwijl het er dik op ligt dat Glinda voor mevrouw Morrible slechts tweede keus is, terwijl zij normaal altijd haar zin krijgt en uiteindelijk ook in het tweede deel zal bekomen wat haar toebehoort: een hoofdrol, weliswaar in het donkere spel van haar privélerares en de Wizard of Oz waarbij zij voor de rust, voor de pr moet zorgen om een en ander onfraais toe te dekken.

Deze Wicked heeft veel oog voor detail zodat de fans van de musical daar zeker van zullen smullen. Tijdens opener ‘No One Mourns the Wicked’ zie je bijvoorbeeld een affiche aan een waterpunt hangen met daarop ‘Water will melt’, wat verwijst naar de song ‘Thank goodness’ waar de tweede film hoogstwaarschijnlijk mee zal starten, maar die ook al in deze even heel kort te horen is wanneer Galinda haar naam verandert naar Glinda als eerbetoon aan Dr. Dillamond omdat die nooit haar echte naam heeft kunnen uitspreken.

Verder leest Wicked als een groot feest voor de die-hardfans omwille van de vele cameo’s. De papa en mama van Glinda worden namelijk vertolkt door Adam James en Alice Fearn, componist Stephen Schwartz himself is dan weer even te zien als wachter van de Wizard en mag de woorden ‘The wizard will see you now’ uitspreken, maar hét hoogtepunt is ongetwijfeld voor Idina Menzel en Kristin Chenoweth die in de originele Broadwayproductie de rollen van Elphaba en Glinda speelden. Zij zijn te zien én te horen naar het einde toe van dit eerste deel in ‘One Short Day’.

Om kort te gaan: Wicked is in alle opzichten een verbluffende film geworden. Het is met stip dé familiefilm bij uitstek om dit najaar in de cinema te zien. En wij? Wij kunnen nu al niet wachten op het vervolg. Nog een jaartje slapen…

< Bert Hertogs >