Recensie Best wel jammer als je hier niet bij bent ★★★★

Ja hoor, Jetse Batelaan doet het weer met Best wel jammer als je hier niet bij bent: de vinger aan de pols houden van de maatschappij waarin we leven en die in zijn hemd zetten. In deze voorstelling combineert ie verschillende zaken: FOMO: ‘Sorry you won’t be here’,  groepsdruk, egocentrisme, burenruzies, de drang van mensen om de ene kick na de andere te beleven, de banaliteit van ons feestgedruis wanneer de context weggenomen wordt en hoe marginaal of desolaat, ja zelfs ronduit triest het er uit ziet met zaallicht aan wanneer er alleen maar troep overblijft, de drang om drank voor onderweg na een feestje mee te nemen, te pas en te onpas het woord ‘discriminatie’ bovenhalen wanneer je er niet bij mag zijn/horen, het voordeel dat vrouwen wel eens zouden kunnen hebben: ‘Een vrouw geraakt al-tijd binnen. Dat is gewoon statistiek. Zo werkt de maatschappij!’, het kneusje van de groep die buiten moet wachten en op de fietsen en spullen van de anderen moet letten - hoe herkenbaar, en wat een rotjob inderdaad die je vrienden je kunnen aandoen - tot die ene kus waarop je al die tijd zo naar uitkeek, maar die uitgesteld wordt, om niet of toch? ertoe te komen zodat het verlangen van Claudia en niet het minst dat van het publiek alleen maar bijkomend aangewakkerd wordt. Daarbovenop stelt Batelaan ook de staat van de cultuursector aan de kaak waarbij er gezelschappen in Nederland maar ook bij ons het plots moeten doen met een stuk minder subsidies of ze zelfs helemaal verliezen.

Want in Best wel jammer als je hier niet bij bent klinkt het dat De Studio best wel wat financiële problemen heeft en dan maar een sponsordeal is aangegaan met een leverancier van pop up partyboxen. Zo eentje staat er rechts op de scène en er komen overheersende dreunende beats uit. Wat blijkt? Het feestje is al enkele uren danig aan het uitlopen, tegen de afspraken in die Elias De Bruyne via e-mail had overgemaakt. Hij dacht dat ie samen met Tim van Dongen en Claudia Kanne er wel rond zou kunnen spelen, maar de geluidsoverlast beslist daar anders over. ‘Nog heel even wachten’ stelt ie.

Ondertussen komen laatkomers binnen of zelfs iemand die een ticketje voor ‘Rubens’ had, wat op een ‘We zijn nog niet begonnen’ en een ‘Iedereen is op de plek waar die moet zijn?’ beantwoord wordt. Wanneer Elias denkt dat het feestje tot een einde komt, blijkt dat een voorbarige conclusie. Na een tijdje bouwt de set terug op, danken ze ons nogmaals voor het wachten en doet Tim een poging om uit te leggen wat de essentie van het stuk is, het thema en het idee erachter. Hij zegt dat zo stil en nauwelijks versterkt dat ie uiteraard moeiteloos overstemd wordt door de beats. Om maar te zeggen dat Best wel jammer als je hier niet bij bent weer héérlijk absurd is maar dus ook scherp en kritisch ten opzichte van onze maatschappij waar alles draait om in het nu te leven, zo veel mogelijk te beleven, en vooral daar ook op socials stevig mee uit te pakken.

Na twintig minuten zijn de drie nog niet begonnen en stellen ze ons voor om de stad in te trekken met dat mooie weer, om naar Rubens te gaan kijken, een filmpje mee te pikken, iets te gaan eten, de babysit af te gaan lossen enz. terwijl ze er fijntjes aan toevoegen dat onze tickets helaas niet meer omgeboekt kunnen worden of terugbetaald. ‘We hopen nog te kunnen spelen of wachten tot jullie naar huis zijn.’ klinkt het. Ook dat is uit het leven gegrepen, want wij hebben inderdaad weet van openluchtvoorstellingen waarbij er geen terugbetaling of omboeking gebeurde wegens het slechte weer bijvoorbeeld net omdat men al voorbij die twintig minuten-regel zat.

En dan krijgen we plots op de lichtkrant in rode letters te zien dat er 4 plaatsen, 1 en daarna zelfs 12 vrij zijn gekomen om te feesten in de partybox. De toeschouwers van Best wel jammer als je hier niet bij bent komen zo voor een trilemma te staan: blijven zitten, naar huis gaan of gaan ‘feesten’ in de partybox. De verleiding is groot. Enkele tieners twijfelen geen seconde en gaan ervoor. Anderen blijven mooi op de groene bank zitten. Hoewel de makers het geduld van het publiek danig op de proef stellen, vertrekt er niemand wat aantoont hoe sterk die ons weet te prikkelen. En net dan raakt Elias zijn geduld op: ‘Ik vind dit niet ok eigenlijk.’ en ‘Er zijn grenzen.’ zo stelt ie.

Smullen doen we om hoe ingenieus Best wel jammer als je hier niet bij bent in elkaar zit, waarbij er ook nog maar eens voortreffelijk gespeeld wordt met het spelen op zich zodat het lijkt alsof er niets gescript is terwijl de drie wel degelijk een opgerold en stevig verfrommeld script – ‘Wanneer kwam die kusscène ook alweer?’ - in handen hebben. Uiteindelijk wordt Tim, die er zo stijf uitziet, op de partybox afgestuurd om het zaakje te gaan regelen. Maar die gaat meteen in het defensief: ‘Ik ben niet Tom Waes of Matteo Simoni.’ Ge-wel-dig! De genialiteit van deze voorstelling zit ‘m ook in de details. Zo stelt Elias naar het einde toe dat hij eigenlijk naar huis wil, waardoor de andere twee moeten volgen omdat hij het sleuteltje heeft van het fietsslot, nog zoiets dat herkenbaar is uit onze jeugd! Niet veel later staat er op de lichtkrant: ‘Don’t leave’ waarbij we tegelijkertijd in de tekst ‘Jullie zijn wel lief’ horen. Wie ons kent, weet hoe hard wij houden van dit soort komische taalvondsten.     

Om kort te gaan: Best wel jammer als je hier niet bij bent is epic and beyond maar of het nooit eindigt en het dus effectief een non stop party is waarmee zij en wij geconfronteerd worden, is maar de vraag …

< Bert Hertogs >    

Credits

regie Jetse Batelaan spel Elias De Bruyne, Tim van Dongen & Claudia Kanne decor Marloes en Wikke muziek Toben Piel kostuums Karoline Gundermann dramaturgie Angela Osthoff regie-assistentie Viviane Kübler publieksbegeleiding tournee Ryan van der Elst coproductie Theater Artemis en Theater Basel dank aan Fabian Dämmich, Vera Flück & Kay Kysela

Info

Tijdens deze voorstelling zijn er stroboscopische effecten en harde muziek. Oordoppen zijn gratis verkrijgbaar aan de inkombalie.