Letterlijk en figuurlijk over het paard getild. Dat wordt Henry VIII in de spektakeloperaversie van de Franse regisseur Olivier Py in de Munt. De muziek die geschreven werd door Camille Saint-Saëns en die in 1883 in Parijs in première ging, vertelt in maar liefst drie uur inclusief divertissementen het verhaal van Henry VIII hoe ie zijn vrouw Catharina van Aragon inruilde voor hofdame Anne Boleyn. Dat ie daarvoor moest breken met de katholieke kerk en de Church of England oprichtte om zo zijn zin te kunnen doen als staatshoofd en hoofd van de Kerk, vermits de paus zijn huwelijk met van Aragon niet wou ontbinden, is op zijn zachtst gezegd een slimme vondst of politiek manoeuvre als je wil dat tot op de dag van vandaag impact heeft op de Britse samenleving.

Een staande ovatie. Dat ontving de zeventiende voorstelling ooit van Händels Ariodante in de Opéra de Paris. Straf is het dat deze opera voor het eerst in de Franse hoofdstad te zien was in 2001 terwijl die al van 1735 dateert. Deze keer tekent niemand minder dan de Canadees Robert Carsen voor de regie, een regie die wij echter niet te zien kregen. Enkele uren voor de voorstelling plaatsvond, kregen wij van de persverantwoordelijke te horen dat een deel van het personeel (met name dat instaat voor de decors en de scènewissels) staakte. Vandaar dat ondergetekende de vraag kreeg of ie zijn bekomen accreditatie wou bevestigen dan wel om op een ander moment te komen. Vermits we toch al in de Franse hoofdstad waren in het kader van de Nacht van de musea, besloten we de voorstelling in concertante vorm te bekijken iets waar we achteraf - hoe benieuwd we ook waren naar de regie en het lichtplan van Carsen - uiteindelijk geen spijt van hadden.

Een briljant, verfijnd, poëtisch en esthetisch oogverblindend Der Rosenkavalier dat inzoomt op de psyche van de  personages. Dat brengt de Munt in een regie van de Italiaanse regisseur Damiano Michieletto. Het symfonieorkest en koor van de Munt staat onder leiding van Alain Altinoglu die de partituur tot in de kleinste details bestudeerd heeft. Dat gevoel voor detail vraagt Richard Strauss’ opera ook. Bovenal is het een muzikale komedie. De lichtheid van Mozart (en diens gekende verkleed/vermommingspartijtjes), het zorgeloze dat we in diens opera’s vaak te zien en te horen krijgen, wordt weliswaar in Der Rosenkavalier gecombineerd met ja toch wel een vleugje Wagner, wat voor verdieping zorgt. En naast de dissonanten die Strauss al in Elektra en Salome liet horen, echoot het Weens classicisme ook in de muziek terwijl die ook al vooruitloopt met oorwurm ‘Ohne mich’ (dat we na het tweede bedrijf enkele bezoekers horen neuriën tijdens de pauze), de komedie speelt zich namelijk af in het Wenen van Keizerin Maria-Theresia.

Een fel geestdriftig applaus ontving Les Capulet et les Montaigu in Opéra Bastille. Voor de 52^ste keer in het bestaan van het Franse operahuis werd deze opera uit 1830 opgevoerd. De 41^ste keer in de weergaloze regie van de Canadees Robert Carsen die van november 1996 dateert. De muziek is van de hand van Vincenzo Bellini (1801-1835) en ademt de romantische belcanto uit. Zijn librettist Felice Romani baseerde zich niét op de gekende tekst van Shakespeare maar wel op ouder materiaal, namelijk lokale bronnen zoals Historie di Verona van Gerolamo della Corte en de kortverhalen van Luigi Da Porte uit 1535 en Matteo Bandello uit 1554. Het thema van de schijndood is overigens terug te brengen tot de eerste eeuw van onze tijdrekening, met Pyramus en Thisbe in Ovidius’ Metamorfosen.

In 1999, het allereerste jaar dat ik naar de opera ging, zag ik Schoppenvrouw van Tsjaikovski in de Vlaamse Opera. Het feit dat ik me er niet al te veel van herinner behalve dan dat de muziek best de moeite is, is veelzeggend. Met hetzelfde gevoel verliet ik ook de Munt. Scenisch en dramaturgisch was ik niet helemaal overtuigd (gokken op een zwarte vleugel? Een pianist die op het einde van de opera op scène aanwijzingen krijgt, het statische koor en bij uitbreiding spel van de solisten …). Maar vooral een geforceerd anti-oorlogsstandpunt integreren in een scène waarin we via de radio ‘Vijanden van Rusland, vlucht of geef je over. We strijden om ons vaderland’ horen wanneer de vrouwen de handen op hun oren leggen: da’s een continuïteitsfout met de tekst die volgt ‘Flink zo jongens, hou vol.’ Regisseur David Marton zien we dus een anti-oorlogstatement maken dat niet strookt met de tekst. Zijn beste vondst was ongetwijfeld de integratie van dans in deze opera. Hier door de gravin (de mezzosopraan Anne Sofie Von Otter in een overtuigend roldebuut) in een slow motion danssequens te laten sterven voor de voeten van Hermann (de tenor Dmitry Golovnin). Maar ook door haar en later haar kleindochter Lisa (de sopraan Anna Nechaeva) op te laten nemen in het dodenrijk door rond die personages een dodendans te laten uitvoeren.