Death by tintenkiller. Wat hadden we graag gehad dat Dimitri Leue wat meer zijn tintenkiller had bovengehaald om in zijn originele bewerking naar het Middelnederlandse originele satirische dierenepos Van den vos Reynaerde van Willem die Madocke maecte te snijden. Zijn Van den vos die amoc maecte is voor alle duidelijkheid best genietbaar, zit weer vol spitsvondigheden qua taalvondsten (‘ontbering’), dubbele bodems met seksuele laag (‘geschoren kat’, ‘eierstokken die beginnen te klingelen’), een verwijzing naar het katholicisme (‘Ju-das’), een knipoog naar natuur vs. cultuur en beschaving, bevat een sneer naar de 25% invoerrechten van Trump en de handelsoorlog die ie voert, laat het schrijverschap en toneel zelf aan bod komen (zo wordt er onder andere expliciet gezegd wanneer er een personage af gaat), passeren er allerhande sappige dialecten, maar sleept ook het vertelritme (‘Zeg het dan… Zeg het!’), zien we de acteurs volksdansen of worden er stukjes gezongen zoals ‘Parole Parole’, ‘Never gonna give you up’ en ‘Wannabe’, en vermoeit de voorstelling ook wel bij momenten omdat er soms geen maat lijkt op te staan waardoor die toch als een lange zit aanvoelt.

Heerlijk hoe Wunderbaum in Wunderbaum speelt live (online gaat het mis) ons disfunctioneel gedrag in zijn blootje zet. Want of het nu gaat over hoe we met elkaar omgaan in een online omgeving of wat we live face to face met elkaar uitspoken, het is vaak naast de kwestie en man wat zit er zo verschrikkelijk veel ruis op de lijn! In die mate dat je bijna gaat denken dat sommigen er plezier aan beleven en energie in vinden om de ruis alleen maar wat te vergroten. Moeten het ontgelden: Whatsapp-groepjes van ouders waar niets constructiefs uitkomt en een moderator, hier de leerkracht Engels: Jasper die compleet faalt in zijn aanpak om aan nonviolent communication te doen. Al van kilometers ver zie je de escalatie aankomen, zeker als je zoals wij al vaker genoten hebt van de voorstellingen van Wunderbaum. Nog dit, mocht je de bovenstaande zinnen en de volgende als te direct, open en transparant ervaren, het is niet mijn schuld, maar het ligt aan de periode waarin ondergetekende Xennial geboren is: 1980.

Een bijzonder mooie en genereuze voorstelling is Amadou van Laika. Regisseur Jo Roets neemt daarbij afscheid van het gezelschap dat ie mee oprichtte om ruimte te maken voor de nieuwe makers door nog een laatste keer naar de kern te gaan van wat ie al zijn ganse carrière doet: verhalen vertellen. Inspiratie vond de voorstelling bij het werk van de Malinese auteur Amadou Hampâté Bâ die de mythische, orale verhalen uit het collectieve geheugen van het Peulvolk verzamelde en neerschreef. Hoofdboodschap van deze prachtige voorstelling die Aminata Demba schreef, concipieerde en speelt waarbij ze live begeleid wordt door twee muzikanten: Sam Gysel en Issa Ndour, is dan ook om het woord aan elkaar door te geven wat in de context van Laika nu een bijkomende symboliek krijgt. ‘Vertel! Vertel! Vertel!’ klinkt het op het einde uitnodigend uit haar mond terwijl ze zelf een uur aan een stuk moeiteloos de kinderen op haar hand krijgt en houdt wanneer ze hen meeneemt op reis.

Met Boze geesten komt Lazarus aan het einde van haar Dostojevski-cyclus. En dat werd tijd. Niet dat de voorstelling niet onderhoudend is, maar ook al hebben wij bewust het gezelschap een tijdje links laten liggen, hun signatuur is erg herkenbaar geworden maar ook voorspelbaar. Daarnaast mocht hun première, en dat zijn lang niet alleen onze eigen woorden, strakker wat ook niet de eerste keer is dat we dat opmerken. Lees: in het begin hadden ze het publiek op hun hand en de lachers aan hun kant. Maar na verloop van tijd verslapte de spanningsboog en ook het enthousiasme van de toeschouwers.

Over schaamte en voortschrijdend inzicht gaat Arme tante Danni. De tekst is van de hand van Johan Petit en Janne Desmet. Die laatste speelt ook de maar liefst twee uur en twintig minuten durende monoloog die van live muziek voorzien wordt door Ephraim Cielen en Linde Carrijn. Het straffe is dat Desmet maar al te goed beseft op het einde dat haar voorstelling te lang duurt, ze zou moeten schrappen maar door haar uitstelgedrag is ze daar nog niet toe gekomen. Ze kadert dat dus perfect. De toeschouwer krijgt mee waarom, wat doet uitschijnen dat die lengte geoorloofd is. Maar de spanningsboog staat niet altijd even strak als net gewaxt schaamhaar in een kleine driehoek. Op dat vlak mag er dus vooral in gesnoeid worden, eerder dan dat er iets aan de lengte op zich hoeft te gebeuren van deze productie. Het neemt niet weg dat de toeschouwers, deStudio was tot de nok gevuld, volledig weg waren van deze voorstelling en de makers een volledige staande ovatie bezorgden.