Met Rigoletto is er ein-de-lijk opnieuw een productie in een regie van de Canadese regisseur Robert Carsen in ons land te zien. En wat voor één. Wat de solisten, koor en orkest betreft, levert de Munt het neusje van de zalm af.  Maar alle eer gaat uiteraard opnieuw naar Carsen die er een bij momenten adembenemende voorstelling met circustechnieken in verwerkt van wist te maken. Zo eentje die je nog lang nablijft én je liefde voor het medium opera opnieuw aanwakkert en bevestigt.

Eenzaamheid. Zich niet kunnen identificeren met anderen. Een duister verleden met zich meedragen. Nergens toebehoren. Daarover gaat de eerste en enige opera van Béla Bartók “de burcht van hertog Blauwbaard” die in 1918 zijn  eerste opvoering kreeg. Regisseur Kornél Munduczó koppelt de opera uit één bedrijf aan Winterreise, een liedcyclus van Schubert die met zijn minimalistische approach ook desolate gevoelens van eenzaamheid, verlatenheid, vertwijfeling en beklemming uit 1827 wist te vangen. Beide werken contrasteren muzikaal (dat heeft uiteraard met het tijdskader en de locatie waar ze ontstaan zijn te maken) zeer sterk. Winterreise zit qua scenografie vol goede bedoelingen waarbij lang niet alles even goed werkt, en moet dan ook die van Blauwbaard voor laten gaan.

Opera heeft een sociale, politieke boodschap en moet een maatschappelijke situatie tonen, een spiegel zijn van wat er zich afspeelt in het dagelijks leven. Hoe onbehaaglijk dat gevoel ook mag zijn. Het zijn de woorden van Gerard Mortier, voormalig intendant van de Munt (1981-1991) die op 8 maart 2014 overleed. Philippe Boesmans kreeg de eerste kansen van hem om een opera te schrijven. Ondertussen is de componist aan zijn zevende operaproductie die in wereldpremière ging.  Aan Mortier wordt de voorstelling opgedragen. Boesmans zelf kreeg een zeer grote eer. Onder de Royal Box prijkt nu zijn naam als componist op een “pastille”, tussen de Mozarts en de Verdi’s.  Een zeldzaamheid dat een componist nog bij leven zo geëerd wordt.

3 doden en 1 zelfmoord. Dat is de trieste balans na een avondje ”Lady Macbeth uit het district Mtsensk” in de Vlaamse Opera. Nu ja, het is te zeggen wat je onder “triest” kan verstaan. De opera van Dmitri Sjostakovitsj die in januari 1934 in Leningrad zijn première kende is buiten maatschappijkritisch ook vlijmscherp door zijn satire. Twee jaar later zou het onder Stalin ook een verboden werk worden. Met het koor en vooral het orkest die de zaak verteerbaar, ja zelfs bij momenten amusant houden, is het werk erg doeltreffend.  Wanneer daarbovenop nog eens – ongewild – een keukenkast naar beneden komt tijdens een vrijpartij aan het aanrecht van de keuken ligt die komische laag nog bloter dan de twee hoofdpersonages zelf.

“Viva Otello” mag het koor dan wel uitzingen bij het begin van de Rossini-opera.  Maar net voor het tweede bedrijf hoorden we “Viva Zedda” uitroepen door een toeschouwer op de première. Alberto Zedda, de Rossini- expert die 86 lentes jong is, neemt de muzikale leiding voor zijn rekening en loodst het koor en orkest van Opera Vlaanderen en de solisten door de erg rijke classicistische belcanto partituur.