Geen wereldschokkende maar wel een oerdegelijke fantastische opera brengt de Poolse regisseur Krzysztof Warlikowski in de Munt met Les contes d’Hoffmann. Daarvoor is het weliswaar uitstekende decor- en kostuumontwerp van de Poolse Magorzata Szczesnia die theater in het theater toont, en verder refereert naar de kledij uit de jaren ’60, de film, bandopnemers en opnamestudio’s van weleer te weinig vernieuwend of verrassend. Ook L’Opéra de Paris zet deze opera maar dan in een regie van Robert Carsen in januari op het programma. Of dat toeval is? Uiteraard niet, het is sinds 20 juni namelijk exact 200 jaar geleden dat de Franse componist Jacques Offenbach geboren werd. Wat deze Muntproductie zo sterk maakt, is zonder twijfel de feilloze lezing van het symfonieorkest en koor van de Munt in combinatie met een ijzersterke stemmencast. De Franse dirigent Alain Altinoglu, de muziekdirecteur van de Munt die tevens de muzikale leiding voor zijn rekening neemt tijdens deze voorstelling koos voor de versie van 2005. Immers, er zijn in de loop der jaren verschillende versies van de opera ontstaan omdat her en der fragmenten van de partituur gevonden werden. Offenbach zelf heeft zijn werk namelijk nooit in première zien gaan. Vier maanden daarvoor stierf ie waardoor Les contes d’Hoffmann een eigen leven is gaan leiden.

Een zinderend applaus en een volledige staande ovatie ontving Antonin Dvoraks Rusalka bij Opera Ballet Vlaanderen in Antwerpen. Voor deze nieuwe productie van het lyrisch sprookje in drie bedrijven waarbij librettist Jarsolav Kvapil de mosterd ging halen bij Undine van Friedrich de la Motte Fouqué, De kleine zeemeermin van Hans Christian Andersen en De verzonken klok van Gerhart Hauptmann, slaan artistiek directeur opera Jan Vandenhouwe en artistiek directeur ballet Sidi Larbi Cherkaoui voor het eerst de handen in elkaar. Het leidt tot een voorstelling die op operavlak misschien dan wel wat recitatief durft over te komen - de emoties, bewegingen, het spel wordt namelijk overgenomen door de ballerina’ en ballerino’s: de personages worden namelijk ontdubbeld -  het zorgt er wel voor dat je meer dan ooit de emotionele laag van dit werk tot in de kleinste vezel van je lichaam voelt en je krijgt twee sterfscènes voor de prijs van één (waarbij dansers minuten sneller blijken dan zangers die – zoals alom geweten – hun tijd nemen bij een opera om hun personage de pijp aan Maarten te geven).

In de allereerste Vlaamse opera buffa van componist Robert Groslot met een libretto van Ralph Broos en Thomas Janssens krijgt de vrouw het stevig te verduren: ‘No wife. You finally got wise!’ Als een mannelijk tegenantwoord op de golf van feminisme voelt deze opera die het genre zelf in zijn (onder)hemd zet dan ook aan. Het koppel Kitty cat (sopraan Hannah Moss) en Klaus the mouse (bariton Stefaan Degand) is niet meer omdat zij van zijn huis een ‘feministisch hoofdkwartier’ gemaakt heeft volgens zijn beste vriend. Of hij de echtscheidingspapieren heeft getekend na tien jaar bedrog en misleiding? ‘Het is te zeggen …’ krijgt Klaus’ beste vriend te horen die plots met een surprise party afkomt om Klaus’ herwonnen vrijheid te vieren.

Het is van december 2012, van La Traviata in een spraakmakende regie van Andrea Breth geleden, die andere voorstelling onder huidig intendant Peter de Caluwe, dat we mensen wanhopig voor de Munt post zagen vatten met een briefje ‘I need tickets’. Net als La Traviata is Jeanne d’Arc au bûcher in een regie van Romeo Castellucci dan ook helaas hopeloos uitverkocht. Dat komt niet in het minst omdat er – net als bij La Traviata – controverse is ontstaan rond de regiekeuzes. Er lijkt dus een oorzakelijk verband of op zijn minst een correlatie te zijn tussen mensen die voor een ticket smeken aan de deur van een operahuis en controversiële regies. Maar is Jeanne d’Arc au bûcher wel zo veel ruchtbaarheid en de hype waard? Ja, maar dan toch eerder voor de straffe partituur (het dramatisch oratorium) van Arthur Honegger op een tekst van Paul Claudel dan voor Castellucci’s regie.

9 jaar geleden schotelde de toenmalige Vlaamse Opera nog de originele Franse versie van Don Carlos van Verdi uit 1867 voor aan het publiek. Jan Vandenhouwe, de nieuwe artistiek directeur van Opera Vlaanderen koos voor de ‘light’-versie, de Modena-versie uit 1886 om zijn allereerste seizoen mee te openen in Antwerpen en introduceert wellicht omdat het huis onlangs als Best Opera Company of the Year werd bekroond tweetalige boventiteling. Boven de Nederlandse prijkt nu ook de Engelstalige vertaling. Zagen we 9 jaar geleden nog een versie die ons vijf uur in de schouwburg aan de Frankrijklei hield, dan duurde deze ‘slechts’ vier uur. Twee uur voor de pauze en nog een uur en een kwart erna. En toch is het die originele versie die ons langer zal bijblijven, te meer omdat regisseur Peter Konwitschny er toen een waar event van maakte door Kathy Pauwels in te schakelen. Zij deed toen aan live tv verslaggeving tijdens de break. Johan Simons’ regie die nu te zien is in Antwerpen en daarna Gent is ons te rommelig (zie foto) met al die decorstukken op wieltjes. Daarnaast is de knipoog om miniatuurdecorelementen die in en uit beeld komen te projecteren via video op een doorzichtig scherm dermate repetitief dat het effect al snel uitgewerkt is en nog voor de pauze gaat vervelen. Wanneer ook na de pauze scenograaf Hans Op De Beeck die tevens instond voor de video die landschappen opnieuw toont, valt ie niet alleen in herhaling maar beginnen we deze coproductie met de Poolse Opera Wroclawska vooral erg reisbaar te vinden.