Nog tot 13 februari 2022 kan je in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel naar de expo Sporen van moderniteit. Het museum focust daar op de invloed van de komst van de trein op de schilderkunst, fotografie (het meest dramatische beeld dat te zien is, moet ongetwijfeld de stoomlocomotief en twee wagonnen zijn van de Granville-Parijs Express die uit het stationsgebouw van Montparnasse hangt op 22 oktober 1895), affiches (van o.a. Théo Van Rijsselberghe, A.M. Cassandre, Pierre Fix-Massau en Léo Marfurt, die laatste is gekend om het Belgameisje op sigarettenpakjes), de donkerste bladzijde uit de Europese geschiedenis waar het spoor voor werd ingezet (de massadeportaties naar de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog), architectuur (bv. het futuristische ontwerp van Antonio Sant’Elia dat een uiterst functionele Nieuwe Stad toonde in 1914 met een vliegtuig- en treinstation met funiculaire en liften op drie verdiepingen), film en in beperkte mate ook muziek (de film ‘La Roue’ waarvoor Arthur Honegger de muziek voor zijn rekening nam die hij daarna herwerkte tot het orkestwerk ‘Pacific 231’ dat een van de eerste urbanistische werken is dat zich baseerde op de technologische revolutie die in het begin van de twintigste eeuw plaatsvond. Daarop geïnspireerd componeerde Prokofjev zijn tweede symfonie ‘van ijzer en staal’ en maakte Jean Mitry een filmessay dat te zien is nog voor je de tentoonstellingsruimte ingaat. Verder kan een treincoupé (die in een donkere tunnel rijdt) ook voor mysterie zorgen of voor seksuele spanning. In films als de Britse stomme komedie kortfilm ‘The kiss in the tunnel’ uit 1899 van George Albert Smith en Hitchcocks ‘North by Northwest’ is dat onder andere het geval.  

Wat hebben Albert Einstein, de exotische danseres en courtisane Mata Hari die geheimen die ze op de trein verzamelde doorspeelde aan de Duitse inlichtingendienst tijdens de Eerste Wereldoorlog, Marlene Dietrich, de Franse tragédienne en actrice Sarah Bernhardt, Josephine Baker en Agatha Christie met elkaar gemeen? Ze reden allemaal met de Oriënt-Express. Nog tot 17 april 2022 kan je in Train World in hun schoenen staan, en aan boord gaan van deze trein die mythische proporties verwierf door de James Bondfilm From Russia with love uit 1961, maar uiteraard vooral door het boek Moord in de Oriënt-Express van Agatha Christie dat in 1934 verscheen, en verschillende keren verfilmd werd.

Aan de magere kant, dat is Inside Magritte, de immersive ervaring die je kan beleven in La Boverie in Luik. In die zin dat je het allemaal op een uurtje tijd gezien hebt. 4 echte werken (‘La forêt’ uit 1927, ‘La jeunesse illustrée’ uit 1937 waarin de kunstenaar speelt met het perspectief en de orkestratie van het landschap de weg doet oplossen in het bos zodat hij een indruk van eindeloosheid bij de kijker teweegbrengt, ‘L’univers interdit’ uit 1943 en ‘La recherche de l’absolu’ uit 1940, die deel uitmaken van de vaste collectie in La Boverie zijn er te zien in combinatie met wel erg summiere tekst, ook om de surrealist te schetsen en de verschillende periodes waar hij door ging in zijn carrière. Wie meer info wil over die acht fases, waarin de film die zich 360 graden in de ruimte afgespeeld wordt onder andere op muziek van Satie ook in ingedeeld is, wordt gevraagd om de QR-code te scannen. Zowel de Nederlandstalige als de Engelstalige code verwijzen echter naar de Engelstalige gids.

Voor het eerst is er in ons land een overzichtstentoonstelling te zien met werk van de Colombiaanse schilder en beeldhouwer Fernando Botero die volgend jaar op 19 april 90 wordt. De primeur is voor het BAM in Bergen. De expo ‘Voorbij de vormen’ is letterlijk en figuurlijk groots. Het is wat ons betreft dé tentoonstelling van dit najaar in ons land.

Twee grote tentoonstellingen rond Napoleon lopen er in onze contreien. Die in Luik bezochten we enkele maanden geleden. Die doet vooral beroep op een verzameling objecten van een privé-verzamelaar. Stuks waar sommige Vlaamse bezoekers die hetzelfde tijdslot als wij hadden gekozen wel behoorlijk sceptisch over waren. Zij uitten namelijk meerdere keren hun bedenkingen of die wel toe te schrijven waren aan Napoleon, Napoleons tijd en dus authentiek waren. Wij onthouden vooral een warrige storytelling die daar begint met het einde van de man, die op 5 mei tweehonderd jaar geleden op zijn 51^ste in Sint-Helena waar hij naar verbannen was, overleed. Onder andere de originele valbijl van een guillotine is er te zien. In Parijs loopt nog tot 19 december 2021 Napoléon l’exposition, het is de betere Napoleonexpo, ook omdat er origineel materiaal te zien is dat uit diverse musea komt of voor het eerst te zien is in een tentoonstelling zoals de rode troon van Napoleon uit de Franse Senaat.