Mondt elke utopie uit in een dystopie? Volgens de nieuwe theatergroep ‘Il Brigata’ was die kans althans zeer groot. Ze lieten zich voor dit inzicht en de voorstelling inspireren op de massa-zelfmoord nu bijna veertig jaar geleden in Jonestown. Wat ooit begon als een paradijs op aarde diep in de jungle van Guyana groeide toen uit tot een drama dat negenhonderdachttien mensen het leven kostte. Wat bezielde mensen om zich aan te sluiten bij de commune  van ‘The Peoples Temple’? Wat heeft er zich die laatste dag afgespeeld? Hoe is het ooit zo mis kunnen lopen? Op deze vragen probeerden de zeven leden van ‘Il Brigata’ in zaal Monty in Antwerpen een antwoord te zoeken aan de hand van concrete levensverhalen. We kregen een collage van indrukken en verhalen die nooit als doel had om de ultieme verklaring te geven of een waardeoordeel uit te spreken. Want soms is het stellen van de vraag belangrijker dan het geven van het antwoord. Het werd een voorstelling die vormtechnisch afwisselde tussen klassiek spel en theaterworkshop.

Het zeven jaar oude Krenz van Willem de Wolf blijkt nog steeds erg actueel. Dat bewees de schrijver en acteur in het cultuurcentrum van Berchem waarin ie enerzijds een blik gunt op zijn privéleven (zijn jeugd en dominante vader) en waarbij hij parallellen trekt met de politieke loopbaan van Egon Krenz die twintig jaar – vanaf zijn vijfendertigste - voorbereid werd als tweede man om op een dag politiek leiderschap op zich te nemen. Die lange tijd moest ie vooral onbesproken blijven in de toenmalige DDR zodat ie partijleider van de SED kon worden. Dat werd ie weliswaar nadat ie een machtsgreep pleegde tegen Erich Honecker met medeweten van Moskou op 18 oktober 1989. Maar uiteindelijk was die carrière slechts van zeer korte duur (twee maanden om precies te zijn) en kwam die ‘Vandaag ben ik het, morgen ben jij het’ dus vroeger dan voorzien omdat de geschiedenis (de val van de Berlijnse Muur op 9 november) hem had ingehaald. Het was overigens onder Honecker dat de Muur gebouwd werd in 1961. Krenz is weliswaar een van de enigen – omdat ie zijn leven lang ook consequent geweest is – die in 1997 veroordeeld werd voor misdaden aan het regime. De uitspraak duurde 6 uur, de rechter was 35.

In een strak georganiseerde en gecontroleerde wereld waar God al lang wordt doodgezwegen, iedereen vooral met zichzelf bezig is en elk individu zich eenvoudigweg moet plooien naar de regels en de ideeën van ‘de meerderheid’ heb je soms de duivel nodig om de sluiers af te doen vallen.  In ‘De Meester en Margarita’ brachten Laika en Theater FroeFroe het sprookjesachtige verhaal van twee geliefden in zo’n verdraaide wereld. Schrijvers Jo Roets en Greet Vissers hadden het Russische verhaal van Boelgakov op meesterlijke en begrijpbare wijze vertaald naar de wereld van vandaag die dankzij de combinatie van poppenspel, livemuziek, klassiek spel en videomontages vorm kreeg. Door de integratie van deze verschillende disciplines wisten regisseurs Marc Maillard en Jo Roets een sterke beeldtaal te hanteren die een magische sfeer uitstraalde en tegelijkertijd een kritische kijk op de manipulatie van beeldmateriaal wist weer te geven.

Malcolm X inspireerde in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw heel wat zwarte moslims in de VS om op te komen voor hun rechten. Hij droomde luidop van een wereld waar ze niet meer gediscrimineerd zouden worden. Meer dan een halve eeuw later was hij nog altijd een bron van inspiratie. Dit keer voor een groep jonge kunstenaars die o.l.v. Fikry El Azzouzi  en Junior Mthombeni de lijn doortrokken naar de realiteit van vandaag. Is er werkelijk al zoveel veranderd of is de strijd van toen nog brandend actueel? De KVS-productie ‘Malcolm X’ was dan ook een erg hedendaagse voorstelling met een mix van drama, soul, poëzie, jazz, dans, een meesterlijke gitaarsolo van Arne Demets, videomontage en de heerlijke hiphop van Sukina Abdul Noor en Muneera Rashida. Het levensverhaal van Malcolm zelf kwam niet zo duidelijk uit de verf, maar de kritiek op het blanke westen die Pitcho Womba Konga in zijn betoog had steken des te meer.

De torens van Beiroet van Muziektheater Transparant is op vormelijk vlak een erg fraaie muziektheatervoorstelling geworden met dank aan Stijn Grupping en Wouter Van Looy, die laatste stond tevens in voor de regie. Zowel op de podiumvloer als op twee doorschijnende doeken worden de beelden geprojecteerd die een geheel vormen. Het podium wordt zo een strand, het doek de zee, of het podium de straten vanuit de lucht bekeken, en het doek de huizen in de straat vanop de grond gezien, het podium het begin van een weg en wat gras op het plattenland die via het doek doorloopt en het landschap vormt samen met het alleenstaande huisje van Nabila’s ouders. Haar vader is landarbeider. Op een dag heeft ze het gehad met dat leven. Ze verveelt zich en wil het avontuur tegemoet waar een djinn haar toe aanzet. Een djinn is hier een bovennatuurlijk onzichtbaar wezen (ook wel een geest) die Nabila stuurt. In tegenstelling tot waar sommige moslims ook in geloven, neemt hij geen bezit van haar en ontneemt hij haar vrije wil niet. Hij is met rook in haar neus gekomen toen ze vijftien werd. Om in de stad te geraken, verstopt ze zich in de taxi van haar oom. Daar vlucht ze uit maar al snel ontdekt ze dat het leven in de stad niet datgene was waarvan ze droomde.