Eerder een installatie die gemanipuleerd wordt door een acteur dan een toneelstuk. Dat is Big bears cry too van Miet Warlop en hetpaleis geworden. Een zeer visuele voorstelling die niet de ambitie heeft om een verhaal te vertellen. Een die ook zeer voorspelbaar is. Denken we maar aan het moment wanneer Wietse Tanghe met een pistool in de hand en een koord in de andere op het punt staat een gipsen tand uit een dito gebit te schieten. In realiteit trekt ie aan het touw zodat de tand die hij nog maar net geplaatst heeft eruit valt. Ook het manipuleren van een bekertje water dat zich een weg baant naar zijn grote variant met een pil in, valt erg op. Daardoor verliest Big bears cry too aan magie terwijl krak dezelfde of op zijn minst vergelijkbare techniek gebruikt wordt in ‘De onzichtbare man’ van Theater Artemis en daar de kinderen wél weet te fascineren. Om kort te gaan: Big bears cry too gaat voor zware visuele effecten (massa’s pingpongballetjes die de lucht uit komen vallen, melk die live gemengd wordt op het podium met blauwe en rode verf waarbij Tanghe met vloeibare zeep die uit zijn waterpistooltjes komt ervoor zorgt dat de melk begint te ontvetten waardoor het witte goedje opnieuw terrein wint op de andere kleuren en vice versa). Toch vraag je je bij het verlaten van de kleine zaal vooral af of het doel de middelen wel heiligt. Is hier geen verkwisting in het spel? Immers, op een veel kleiner oppervlak (en door gebruik te maken van video zoals tijdens Arsenals jongste optreden in de AB) zou je hetzelfde effect kunnen bekomen maar dan kan je weliswaar niet met je voeten in het goedje staan. Respect dus voor diegene die heel dat boeltje achteraf mag opkuisen. Mocht het nu voor een dijk van een voorstelling zijn, tot daar aan toe. Helaas is dat niet het geval bij ‘Big bears cry too’.

Een waanzinnige voorstelling. Dat is De onzichtbare man van Theater Artemis uit ‘s-Hertogenbosch in een regie van Jetse Batelaan. Een kanjer die zowel voor de allerjongsten als de volwassenen voor behoorlijk wat hilariteit zorgt. Het succesrecept? Een uur lang het publiek (deels) gewoon negeren. ‘Ze zeiden dat het druk zou zijn maar de stoelen zijn niet vol’ klinkt het in een nummer van Keimpe de Jong en Arend Niks wanneer het publiek plaatsneemt. Openen doet René van ‘t Hof als theatertechnicus – ‘Ik kom gewoon een beetje helpen met licht en geluid’ – in een glittermaillot en met werklamp op zijn hoofd. Hij speelt Johan, de vervanger van René die vandaag niet kon, wat de rest jammer vindt. Want ze hebben René kennelijk graag. De onzichtbare man speelt een ingenieus spel tussen realiteit en fictie, tussen zichtbaar en onzichtbaar, tussen wat voor de schermen en achter de schermen gebeurt bij een voorstelling, en heeft zowel een letterlijke als een figuurlijke laag. Het levert een uur lang dolle pret op, ook al omdat er zo veel in interactie met het publiek gegaan wordt, of het net helemaal straalgenegeerd wordt. De allerjongsten blijven maar roepen ‘Wij zijn hier wel!’ wanneer het licht op het publiek uit is en de acteurs hen zogezegd niet zien. Héérlijk? En of!

Met Cantina, de nieuwe zintuiglijke culinaire muziektheatervoorstelling van Laika, houdt de productie onze massaconsumptie en de ecologische voetafdruk kritisch tegen het licht. Openen doet de revue met een song waar de repetitiviteit aangekaart wordt: ‘Wij doen dit zo graag’ en ‘Geen geklaag’ klinkt het. Fish and chips staat er alweer op het menu. Iedereen eet hetzelfde uit inox en blik, er wordt geserveerd aan de lopende band in deze tent die verwijst naar de boogloodsen die alomtegenwoordig zijn in Malta. Valetta 2018 Culturele Hoofdstad van Europa is namelijk ook coproducent. Ook de bezuinigings- en rationaliseringslogica wordt op de korrel genomen. Op een oud bord waarop vroeger de treinaankondigingen op het spoor vermeld werden, zien we ‘Besparingen goedgekeurd. Minder personeel. Meer efficiëntie.’ verschijnen waarop het keukenpersoneel vertrekt. Niet veel later wordt ook het zaalpersoneel met de helft gereduceerd terwijl er kennelijk wél geïnvesteerd moet worden in hygiëne. De overblijvers komen dan ook in opstand in een nummer. ‘Dit gaat te ver. Dit is niet juist. De pot op. Dit gaat niet. Het moet anders. We steken het vuur terug aan.’ klinkt het, letterlijk verwijzend naar het culinaire aan de ene kant, figuurlijk als uiting van ongenoegen.

Compagnie Schmaltz, een Antwerps amateurgezelschap, is op zijn best wanneer de drank rijkelijk vloeit in een stuk. Dat zagen we 3 jaar geleden al in Club O (naar Shakespeares Othello, hier gebracht in de setting van aan club) en wordt opnieuw bevestigd in Harold Pinters ‘Het verjaardagsfeest’ in een tekstbewerking en regie van Barbara Steyaert. Pinters tekst is tragikomisch en gaat over de leegte van een aantal vrouwen die volgens hun moeder oma Bolnes onvoldoende in staat zijn om zelfstandig te zijn. ‘Het verjaardagsfeest’ toont disfunctionele relaties, mensen die maar wat doen en quasi tot volledig ontwricht zijn ten opzichte van elkaar en/of hun omgeving. In een pension waar zelden of nooit wat gasten over de vloer komen, wordt de dagelijkse sleur doorbroken wanneer Magie (Femke De Cnodder) twee mannen op het strand heeft aangesproken en zij een nacht willen doorbrengen in het pension. Meneer Klein (Justin Mol) en meneer Meyer (Nico van Menxel) arriveren en zetten de boel danig op stelten. Vooral gaste Anna Goldberg (waanzinnig sterk neergezet door Marleen Pesic) die lusteloos voor zich uitstaart en als pianiste ‘ooit een concert speelde’ is een makkelijk slachtoffer. Magie vertelt dat het Anna’s verjaardag is – wat niet het geval is – om toch maar de sleur te kunnen doorbreken. De mannen vinden het dan ook niet meer dan normaal dat er die avond een feestje gehouden wordt, dik tegen de zin van Anna.

Een staande ovatie en niets dan laaiend enthousiaste reacties kreeg Oedipus in een regie en bewerking van de nog steeds maar dertigjarige Robert Icke naar de Griekse tragedie van Sophocles in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Een aftelklok plaatst de regisseur links op het podium zodat ie de vertelde tijd en de verteltijd parallel met elkaar legt. Die klok toont enerzijds het wachten in een campagnelokaal van Oedipus (magistraal neergezet door Hans Kesting) dat beetje bij beetje leeggemaakt wordt voor hij de verkiezingsuitslag kent als opvolger van Laius. Maar in die twee uren, komt ook de voorspelling van de blinde ziener Tiresias (Hugo Koolschijn) uit. Dat Oedipus zijn vader vermoord heeft én er een incestueuze relatie op nahoudt met zijn moeder Jocaste (Marieke Heebink). Laius stierf door een auto-ongeval toen Oedipus aan het spookrijden was. Laius hield zich in de andere auto niet aan het protocol. Hij nam niet achteraan plaats waar de raampjes niet naar boven kunnen maar wou per se naast de chauffeur (Bart Slegers in een wel zeer plichtsbewuste rol) zitten omdat ie wou roken. Terwijl alle polls en vervolgens de eerste resultaten die Lichas (Violet Braeckman) aanreikt op een eclatante verkiezingsoverwinning van Oedipus wijzen, voltrekt zich op privévlak simultaan diens drama. Die combinatie, de rise op professioneel vlak and fall op privévlak (als publiek figuur vallen privé- en beroepszaken samen), de ijzersterke acteerprestaties van de ganse cast en een rechttoe-rechtaan no nonsense script maken dat dit toneel van de bovenste plank is die twee uur aan een stuk je gekluisterd aan je stoel houdt. Een absolute must om te zien, ook voor Vlamingen. Zeker in een belangrijk verkiezingsjaar als 2018.