Uitnodigend, dat is de jongste creatie Birds van Seppe Baeyens, Yassin Mrabtifi, Martha Balthazar en Ultima Vez dat op de Circus Space in Sint-Jans-Molenbeek in première ging. Net als Invited uit 2018 wordt het publiek namelijk opgeroepen om mee te doen aan deze voorstelling die deze keer refereert naar de natuurlijke bewegingen van vogels. Het uitzwermen en terug bij elkaar komen, de cirkelbeweging, het lichte en fladderende in het opzoeken van de hoog-laag lijnvoering, de spiraalvorm … het komt allemaal al in het begin aan bod. Drie cirkels worden er dan gevormd met groepen toeschouwers die tegenwijzerzin stappen. Wanneer de eerste dansers ons uitnodigen om van plaats te veranderen is het nog niet meteen duidelijk of de voorstelling al begonnen is. Kinderen zien we immers nog spelen op de stenen vlakte rechts achteraan, een peuter die aan het oog van zijn mama ontsnapt is waggelt het midden van het speelveld op … Alles lijkt dus zeer organisch, natuurlijk en spontaan te ontstaan. Althans, dat is de indruk die Birds achterlaat. Maar niets is minder waar natuurlijk, dit is wel degelijk gescript.

Wat hebben we dat gemist, een staande ovatie live meemaken! Triptych van het immer boeiende 20 jaar jonge Peeping Tom, kreeg die eer – niet meer dan terecht overigens – in deSingel dat met deze productie de eerste voorstelling liet spelen na de tweede lockdown van de coronacrisis, maar vooral ook: na de verbouwingen van de Rode Zaal (die langer geduurd hebben dan verwacht, o.a. omdat er asbest ontdekt werd tijdens de renovatie). Triptych toont drie relatief korte werken: ‘The missing door’ (2013) van Gabriela Carrizo, ‘The lost room’ (2015) en ‘The hidden floor’ (2017) die Franck Chartier creëerde. Voor het eerst in ons land worden die als drieluik, Triptych, aan het Belgische publiek getoond. De volledig nieuwe cast toont dat het fascinerende universum dat Peeping Tom in die jaren ontwikkelde, tijdloos is en door de mix van theatraliteit, het filmische, dans, humor en zaken die verwijzen naar het circus (verdwijnen en verschijnen van mensen, een vrouwenhoofd onder de rechteroksel van een man, of wanneer plots alle deuren een van een kleerkast blijken, ook die van de badkamer, het balkonnetje of de deur naar de gang terwijl anderzijds ontzettend straffe bewegingen refereren naar acrobatie en contortionisme bv.) zowel een bijzonder duistere beklemmende sfeer weten oproepen terwijl er ook hilarisch grappige zaken te zien zijn.

Een prachtige diepmenselijke voorstelling rond verlangen is Palmos van de Griekse choreograaf Andonis Foniadakis dat in theater ’t Eilandje in wereldpremière ging.  Foniadakis, dat het publiek van Ballet Vlaanderen nog kent van een van zijn bekendste werken Selon Désir dat 3 jaar geleden in Opera Antwerpen te zien was, deed beroep op de Amerikaanse singer-songwriter Active Child voor de muziek en liet twee nummers componeren speciaal voor deze productie. Ballet Vlaanderen toont als gezelschap haar internationale klasse in een stuk waar alle groepsleden perfect in hun rol zitten. Palmos is verrassend teder en intiem wanneer een man zich in foetushouding tussen de benen van een mannelijke collega neervlijt op de tonen van Spirit Buoy uit het album In Another Life. De vrouwen van hun kant mogen dan weer ontzettend energiek voor de dag komen met korte, snelle bewegingen, flitsen als het ware die kracht en dynamiek uitstralen maar ook levenslust, goesting. Foniadakis volgt dus niet de platgetreden stereotiepe genderrolpaden in het ballet waardoor het bijvoorbeeld zeer verrassend en verfrissend wordt om een principal als Nancy Osbaldeston te zien haar collega helpen draaien, een ondersteunende rol die doorgaans voor een man weggelegd is in het klassieke ballet.

Een futuristische spirituele trip die uiteindelijk een bevreemdend eindresultaat oplevert. Dat brengt Ballet Vlaanderen met Sidi Larbi Cherkaoui’s Memento Mori (gedenk dat je moet sterven) dat de Belgisch-Marokkaanse choreograaf in 2017 creëerde voor Les Ballets de Monte-Carlo. In 2018 ging een herwerking voor Ballet Vlaanderen in première en nu is er de streamingversie opgenomen in Opera Antwerpen die nog tot 15 februari beschikbaar blijft. Daaruit blijkt vooral dat de klinische belichting die uit het object komt dat Amine Amharech maakte, die refereert naar een ruimteschip, dan weer een bar, een futuristische luchter of een ring, de erg eenvoudige melancholische muziek van de Franse artiest Woodkid en de (intense) beleving door de dansers in de weg staat. Maar dat is niet alles, ook andere artistieke keuzes zijn op zijn zachtst gezegd vreemd, ja zelfs ongelukkig te noemen in deze productie.

Hands do not touch your precious me komt uit een hymne van de Sumerische hogepriesteres Enheduanna aan de godin Inanna. Meer dan 4.000 jaar geleden werden deze verhalen voor het eerst in spijkerschrift in kleitabletten vereeuwigd. In een van die verhalen duikt Inanna (hier neergezet door Lieve Meeussen) de onderwereld in waar ze een wrede dood zal sterven om zo opnieuw geboren te kunnen worden, wat deze voorstelling doortrekt in het tonen van hoe beschaving en cultuur ontstaat. Zo zien we even de oerkreet doorgegeven worden, een klassieke opwarmer bij het theater en improvisatie en zijn we getuige van wat de eerste gebarentaal zou kunnen zijn geweest in combinatie met dans die als een primitieve communicatievorm voorgesteld getoond worden. Inanna’s verhaal wordt dus samengelegd met die van beschaving en cultuur, en die twee laatsten zien we dan ook teloor gaan in de voorstelling.