Een zeer jong en wellicht ook progressief kunstminnend publiek trok naar de Bourla om Fabres ‘Drugs kept me alive’te zien. Fabre schreef deze monoloog voor Antony Rizzi vijf jaar geleden. Rizzi kon een jaar niet dansen omdat ie een medicijn tegen de hepatitis moest innemen. Verder bleek hij HIV-positief. Dé quote uit het werk ‘Ik ben een dansende apotheek’ mag dan wel grappig zijn, ze geeft weliswaar ook weer hoe de danser zelf zijn leven leefde: met legale en illegale drugs. Daarover gaat het stuk ook, dat je met legaal spul ook in een roes kan komen, of je lichaam in extase, rust, of noem maar op kan krijgen. ‘Ben ik ziek?’ is de vraag die Rizzi meermaals aan het publiek stelt als je weet wat je neemt en waarom? Al stelt ie verslaving voor als een bewuste keuze die je onder controle kan houden. Die visie doet toch wel wat vragen oproepen. Finaal lost hij zijn mensbeeld op het publiek: ‘de mens is een zeepbel’.

Een voorstelling op hoog intellectueel niveau. Dat brengt Skagen met ‘Uw rijk kome‘. Twee totaal tegenovergestelde personen worden bij elkaar geplaatst in een wat anonieme ruimte die doet denken aan een hotelkamer uit de jaren ‘70. Aan de ene kant zit een procureur, gespeeld door Valentijn Dhaenens, aan de andere kant een kardinaal die neergezet wordt door Mathijs F. Scheepers. De elektriciteit dienen ze in te schakelen via een muntautomaat. Tevens krijgen ze telkens een lange rekening die uit de muur komt met daarop het thema dat de twee dienen te bespreken. En de microgolfovens zorgen voor eten. Voor de kardinaal is een kraantje waar wijn uitkomt voorzien. Tussen de bedrijven door kan de kardinaal ook praten met Jessica, het product van artificiële intelligentie zonder lichaam, die tegelijkertijd honderden gesprekken kan voeren en zal evolueren. De kardinaal zal gevoelens krijgen voor Jessica die eigenlijk een God is die overal is en alles weet. Met dat verschil dat ze een creatie van de mens is. Aangetrokken zal hij worden door haar bovenmenselijk gedrag. Al verraadt haar lachje dat in een loop te horen is, dat ze geen mens van vlees en bloed is. Ook het irrationele gedrag (jaloezie) van de kardinaal kan ze niet altijd vatten. Het zijn dan ook de vragen die de kardinaal en de procureur niet mondeling behandelen die aantonen dat er op ethisch vlak nog wel wat op de plank ligt voor de komende jaren.

De causale verbanden in de geschiedenis zijn er alleen maar achteraf. Je kan ze vooraf niet gebruiken om de geschiedenis met zekerheid te voorspellen. En deze waarheid gold ook voor de verhaallijn van “Onschuld”. “Onschuld” combineerde absurde karikaturale situaties en typetjes met een filosofische, kritische blik op de maatschappij en het leven. Het ging over hoe totaal onwaarschijnlijke evenementen in het leven van totaal vreemde mensen elkaar toch gingen beïnvloeden. De voorstelling bracht het verhaal van de hoop in de wanhoop en de leegte in het optimisme. De Roovers kropen in de personages en de leefwereld die Dea Loher had gecreëerd, een wereld waarbij de zelfmoordenaar tot diepere filosofische inzichten kwam dan de uitgebluste oud-filosofe, een wereld waar de blinde danseres meer kleur zag dan de zienden. Het vroeg wel wat moeite om mee in te stappen in die rare wereld, maar eens we mee waren met de rare hersenkronkels kreeg die andere realiteit een verbazingwekkende logica die in zijn sterkste momenten toch weer een spiegel bleek te zijn voor onze eigen maatschappij. 

Het Marthatentatief bestaat 20 jaar. Reden om een revue te organiseren, het Groot Marthafeest, dat meteen de opener werd van het theaterfestival Antwerpse Kleppers dat producties programmeert die gemaakt werden door Antwerpse gezelschappen. Marthatentatief keek terug naar het verleden maar richtte ook een blik op de toekomst die iets moeilijker wordt voor het gezelschap dan vroeger vermits ze het met minder subsidies zal moeten doen. Het gezelschap liet in het tweede deel een preview zien van de volgende productie ‘Babbel Babel’ waarbij het woord ‘hoog’ en verder verschillende looping stations gebruikt worden. Het publiek reageerde vooral laaiend enthousiast op oud materiaal tijdens en na de fragmenten die het opnieuw te zien kreeg, al vonden wij het geheel iets te fragmentarisch, vrijblijvend en viel vooral op dat alles staat of valt bij Johan Petit.

In 1879-1880 schreef Dostojewksi ‘Karamazow’. Het werd ook het derde luik in de trilogie die Lazarus herwerkte voor het theater na ‘Oblomow’ en ‘Idioot’.  Terwijl ‘Idioot’ meermaals doet hunkeren naar spel tussen de acteurs, zien we hen alles uit de kast halen tijdens Karamazow. Een heerlijke voorstelling die dans, live muziek (onder andere op viool, cello, tamboerijn en akoestische gitaar of later ook in een ijzersterk anderstalig meerstemming samenzangmoment), bevlogen acteren (razernij, hysterie,  en jaloezie zijn alomtegenwoordig), special effects (verhanging, sneeuwmachines), dans, humor (wanneer Günther Lesage als de bastaardzoon en kok een rijmpje opzegt over ‘zijn eerste herinnering’ of Koen De Graeve ‘Live is life’ van Opus parodieert naar het ironische ‘Dood is dood’), opera (via Ariane Van Vliet) en een ode aan de stomme zwart-witfilm integreren. Het maakt dat die twee uur snel voorbijvliegen al is het contrast groot tussen filosoferen enerzijds (‘Is er een God? Is er leven na de dood?’, ‘Op de vierde dag schiep God het licht. Hoe kan hij dan gezien hebben wat ie de eerste drie dagen deed?’ of ‘Wellust is houden van met je ingewanden’) – ook in ‘Idioot’ kan de idioot als een Jezusfiguur aanzien worden, dus dat thema zit ook in het tweede luik – en anderzijds het bij momenten over the top gaan qua dans en acteren. Vooral Ryszard Turbiasz, die de rol van de vader speelt, speelt naar ons gevoel veel te groot. Maar ook de andere acteurs durven er serieus over te gaan. Links en rechts hebben we ons dus gestoord dat het evenwicht er niet altijd is, maar over het algemeen genomen, is dit een verbluffende prestatie die Lazarus neerzet.