Anno 2016 klinkt het misschien niet al te uitnodigend op een affiche als een toneelstuk zich laat aankondigen als “geïnspireerd op het verhaal van de Zondvloed uit het Bijbelboek Genesis”. Zet er dan nog in kleine letters op dat er geen dialogen zijn want dat er niet gesproken wordt in het stuk en de meeste mensen zouden bij voorbaat al afhaken. En toch was “300 el x 50 el x 30 el” van het collectief FC Bergman een van de geweldigste voorstellingen die we dit jaar zagen. Het stuk duurde maar een goed uurtje, maar was erg intens. Het werd een kruising van een klassieke toneelvoorstelling met een kortfilm. Het nam ons mee naar een gemeenschap waar zes hutjes bij een vijver in het bos stonden. Via een camera die op rails rond het decor reed, keken we op een groot scherm als voyeurs binnen bij wat er achter de gevels gebeurde. En zo versmolten de binnen- en buitenkant zich tot één boeiend geheel van sterke, gestileerde beelden over de perversiteiten van een verdorven wereld die wacht op een zondvloed die alles van de kaart veegt.

Een oud spreekwoord zegt: “Elk huisje heeft zijn kruisje”. Voor de familie Van Eeckhout is het niet anders. De dood van dochter Viola, nu zo’n 35 jaar geleden, hangt als een zwaard van Damocles boven het leven van de familieleden. Het heeft hen gevormd en misvormd tot wie ze vandaag zijn. En hoewel hetzelfde bloed door hun aderen vloeit, konden de broers niet meer van elkaar verschillen. Luc werd een sociaal gestoorde tuinier en Laurent werd een geldwolf die telkens weer bezig is met het volgende plan om snel rijk te worden. Het contrast en de hunker naar het ware verhaal achter Viola’s ongeval namen je van bij de start van “Mémé - De Peetmoeder” mee in het verhaal.  Johan De Smet & Jan Sobrie hadden zich bij het schrijven van de tekst bediend van een vlotte taal die perfect aansloot bij de leefwereld en uitdrukking van de jongere generatie van dit moment. Vooral in het heerlijk tegendraadse personage van Maxence hadden ze zich lekker mogen laten gaan. Het was dan ook een erg dankbare rol die door Laurence Roothooft erg goed gestalte werd gegeven. Het tempo van het toneelstuk zat goed, er was gevoel voor humor, men bediende zich van mooie ensceneringen en slaagde er moeiteloos in om ondanks de karikaturen toch diepgang in hun personages te steken.

De Nachtwandelaars van Hans Op de Beeck is een trage, mysterieuze, magische voorstelling. Wanneer de vader van drie zussen: ratje, poppemie en suske (ofwel de grote, de mooie en de slimme) gestorven is, begraven de drie hun papa. Suske heeft een walkman meegekregen en een cassette waarop de vader een laatste keer zijn dochters toespreekt en hen een opdracht geeft om de caravan waar ze in opgegroeid zijn in het bos te verlaten, een rugzak aan te doen die hun vader speciaal voor hen ontwierp en het pad te volgen door het bos. Dat is zijn allerlaatste wens. Hoewel ‘De Nachtwandelaars’ een trage voorstelling is, de spanningsboog soms verslapt voornamelijk omdat de productie herhaaldelijk inspeelt op de nieuwsgierigheid van de kinderen wat er in de verborgen lades in de rugzakken zit en waar het verhaal naartoe leidt, intrigeert die toch. Voornamelijk dan omwille van zijn sfeerzetting.

‘De moed om te doden’, de recentste theatervoorstelling van Guy Cassiers, ging in het Toneelhuis met enkele dagen vertraging in première. Reden was dat hoofdrolspeler Marc Van Eeghem uitviel wegens ziekte en Dirk Van Dijck (o.a. gekend van ‘Het Eiland’ en ‘Eigen kweek’) zijn rol op twee weken tijd moest instuderen. De productie liet echter niets aan het toeval over en koos ervoor om zoals in de goede oude tijd een souffleurbak te plaatsen in het midden. ‘De moed om te doden’ werd geschreven door de Zweed Lars Norén en handelt over een moeilijke vader-zoon-relatie die dermate ontspoord/verstoord en erg destructief is. De enige uitweg blijkt dat de paden van de twee definitief van elkaar gescheiden worden.

We leven in een communicatiemaatschappij waar iedereen met iedereen verbonden is. Het is een zorgmaatschappij waar de contacten met leveranciers van nutsvoorzieningen zoveel mogelijk geautomatiseerd zijn om ons gemak te vergroten, waar lonen automatisch op de rekening komen en rekeningen automatisch betaald worden. Maar al dit gemak zorgde er ook voor dat een man van drieënvijftig jaar 28 maanden dood in zijn appartement lag voor iemand zijn lichaam vond. Hij had nochtans een ex-vrouw en een dochter. Hij was nochtans gekend in de buurt. Hij was nochtans in behandeling bij een arts voor mondkanker. Hoe was het ooit zover kunnen komen? Oscar Van Rompay, Bert Luppes en Charlotte Vanden Eynde van NTGent  vertelden in “Kroniek of een man ligt dood in zijn appartement sinds 28 maanden” het verhaal van deze vergeten man.  Het uitgangspunt van dit toneelstuk was dus boeiend genoeg, maar in de uitwerking maakte regisseur Florian Fischer soms veel te rare spongen om de voorstelling nog aangenaam of boeiend te noemen. Het feit dat de mensen naar het einde van de voorstelling de schaamte overwonnen en mensen in groep de zaal verlieten, zei genoeg.