Recensie Kruistocht in Spijkerbroek

Eenmalig en voor maar een dag kwam de musical Kruistocht in Spijkerbroek naar ons landje afgezakt. De productieploeg koos Antwerpen uit. ’s Middags was er nog een uitverkochte schoolvoorstelling, ’s avonds volgde dan het gewone publiek. Veel kinderen zaten er in de zaal. Het wijst er op dat het boek van Thea Beckman, dat alweer uit 1974 dateert, nog niets aan populariteit heeft ingeboet.

Nu is er dus ook een musicalversie van het boek, al volgt de musical het boek niet letterlijk. Dat is ook moeilijk, enerzijds is het een turf. Anderzijds zijn de kinderen bijna constant onderweg. Beeldt dat maar eens uit op podium! Het Nationaal Jeugd Musical Theater koos dus om een niet zo makkelijk boek te adapteren voor toneel. Toch zijn ze er aardig in gelukt, en zagen we een knappe semi-professionele productie die bij momenten een professioneel niveau wist te halen.

Het Nationaal jeugd Musical Theater is een groep kinderen en jongeren die een deeltijdse musicalopleiding volgen naast andere algemene vakken. Samen met professionals en volwassen musicalartiesten zetten ze deze productie op poten.

Het verhaal gaat over Dolf (gespeeld door Timo Descamps), die 15 jaar is en via een teletijdmachine van 2008 naar 1228 wordt gestuurd. Midden in de Middeleeuwen belandt hij in een Kruistocht van kinderen die op weg zijn naar Jeruzalem. Velen van hen komen onderweg om van honger en dorst, van de zware inspanningen of door plunderingen. Beetje voor beetje zal Dolf de leiding naar zich toetrekken en ontdekken dat de Kruistocht een list is om kinderslaven bij elkaar te verzamelen.

Descamps (Dolf) kreeg van Janke Dekker (moeder van Dolf) lessen om Hollands te leren praten. Ook nam ze de vocale leiding voor haar rekening. Dekker speelt trouwens ook de rol van de bakkersvrouw en van de Contessa van Genua die met Dolf de lakens wil induiken. Haar vertolkingen zijn zeer sterk.

Descamps slaagt er goed in om het Nederlands van onze Noorderburen over te nemen, al kan ie enkele Vlaamse accenten niet wegsteken. Wanneer hij zichzelf voorstelt als ‘Hollander’ bij de Middeleeuwers, kucht hij even. Descamps weet best dat hij voor een Vlaams publiek speelde. Het publiek kan om dat subtiele grapje lachen.

Uiteraard zit er constant een religieuze ondertoon in deze voorstelling. Maar al bij al wist men het boek perfect te vertalen naar 2008. In de voorstelling zit behoorlijk wat humor. Vooral het generatiekloof tussen Dolf (2008) en de anderen (Middeleeuwen) wordt ten volle uitgespeeld. Zo zien we de Middeleeuwers kennis maken met een gsm, en pak chips, vuurwerk, een t shirt, cola, enz. Dit mocht wat ons betreft nog meer uitgespeeld worden. Dolf geraakt ook iets te snel geïntegreerd in de Middeleeuwen, vinden we. De verbazing en de argwaan van de kinderen wordt niet genoeg in de verf gezet. Ook zien we (wegens het leeftijdsverschil tussen Mariecke en Dolf) in deze productie geen spanning tussen beide. Je voelt dus geen affectie, terwijl die er in het boek wel is. Dat is jammer omdat je op die manier nauwelijks een emotionele band ziet ontstaan tussen Dolf en de kinderen. Een gemiste kans dus.

Descamps (Dolf) zit gewoon de ganse tijd de held te wezen. Al is ie ook breekbaar. Tijdens  het wondermooie“zee van tijd” zingt hij dat hij zijn moeder mist. Zij (Janke Dekker) op haar beurt zingt dat ze niet zag dat hij “geen kleine jongen meer is”. Een prachtig duet, is het geworden. Veruit is dit het hoogtepunt in de musical, net omdat Dolf even zijn breekbaarheid toont.  Opvallend is dat de musical naarmate die vordert, in niveau stijgt. Aanvankelijk hadden we het gevoel te kijken naar Descamps die meer een Vlaamse sterartiest speelde met dito gebaren tijdens zijn nummers. Maar geleidelijk aan zet hij een Dolf van vlees en bloed neer. Al mocht dat laatste veel eerder en duidelijker aan bod komen. We zagen Descamps dus teveel als Sterartiest en te weinig als acteur. Jammer.

Dé prestatie van de avond wordt neergezet door de kinderen die zeer goed gecast en geregisseerd werden. Merel Ouwehand, Emilie Pos en Vittoria Robijns schitteren als Mariecke. Al missen we zoals gezegd de affectie tussen haar en Dolf in deze productie. Verder zijn Toon Lobach en Daan de Bakker als Thies geweldig om te zien. Ze smijten zich volledig.

Grafisch ziet alles er piekfijn uit. De projecties zijn verbluffend en ook de muziek is dat. Nicolaas, Hard tegen hard en Zee van Tijd wisten ons te overtuigen. Allard Blom schreef weer knappe muziekteksten. Ook de kostuums van Ellen van der Horst zijn top. Minpuntje is een rekwisiet (een ketting waaraan enkele ontvoerde kinderen worden geketend). Die ketting is wit en rood, het soort dat je wel eens ziet om zaken af te bakenen. Uiteraard klopt dit langs geen kanten met de tijdsgeest van de Middeleeuwen. Wanneer Dolf halverwege de musical zijn gsm inruilt voor 800 broden, moet de batterij van die gsm al lang leeg zijn. Ook dat klopt niet meteen.

We zijn ervan overtuigd dat we als enige toeschouwers deze “foutjes” in de productie zagen. En wat dan nog: in de film Ben Hur draagt een acteur die een Romein speelt een horloge, omdat hij die vergeten uit te doen was…

Los van enkele foutjes en ongelukkige keuzes is dit al bij al dus een goede musical. We hebben een fijne avond beleefd. Kruistocht in Spijkerbroek loopt alvast nog tot juni 2009. Voorlopig zijn er geen voorstellingen meer in Vlaanderen gepland.

< Bert Hertogs >