Recensie Tezuka | Sidi Larbi Cherkaoui and Eastman

Tezuka is Sidi Larbi Cherkaoui’s jongste voorstelling, geen zuivere dansvoorstelling maar vooral een ode aan Osamu Tezuka, manga, kalligrafie, Japan, en de biologie. Naast choreografie, neemt kalligrafie/visuals maar vooral ook het gesproken woord een groot aandeel in de voorstelling in. Helaas wordt door die hoeveelheid aan prikkels die op het publiek afgevuurd worden, het ook gedwongen om te kiezen, waar de focus naar gaat. Heel vaak – we betrappen ons er zelf op – zuigen de mangatekeningen, de visuals, de kalligrafie de aandacht naar zich toe en komt de dans/choreografie daardoor in de verdrukking. 

Cherkaoui wil te veel vertellen in zijn Tezuka dat uit twee delen bestaat. Zo verweeft hij Tezuka’s biografie met zijn belangrijkste werk (Astro Boy maar vooral de opvallende homoseksuele relatie tussen de priester Father Garai en psychopaat/seriemoordenaar Michio Yuki alsook afscheid nemen. Dat laatste wordt dan op de bühne ook mooi in beeld gebracht als innig duet dat plots door een derde verstoord wordt. 

Ander thema dat aan bod komt: de aardbeving van 11 maart 2011 in Japan. Prachtig is de visuele verwijzing hiernaar op het einde van deel 1. De kalligrafische tekens beginnen dan te schudden, en lopen na een tijdje uit om uiteindelijk witte doeken achter te laten. Verder staat Cherkaoui net als in zijn eerdere productie Babel stil bij biologie. Dat doet hij dit keer via de tekst “How bacteria talk to each other” van Bonnie Bassier. Kalligrafie (live uitgevoerd door Tosui Suzuki), Japanse gebruiken en het nucleaire thema (de atoombom, Fukushima) vervolledigen tenslotte het rijtje. De links (hoe verrassend die ook gemaakt worden) zijn er wel degelijk tussen al die verschillende thema’s. De keuze om die prijs te geven: de gesproken taal. En dus wordt er gigantisch veel verteld in Tezuka. 

Het geheel oogt uiterst esthetisch en verzorgd. De productie komt zeer verfijnd over. Ook de muziek, de score die speciaal ontworpen werd Nitin Sawhney die bij Yamamoto en Takai onder andere ging lenen, is een streling voor het oor. Tsubasa Hori , Woojae Park , Olga Wojciechowska brengen op koto, yanggum en percussie de sfeer van Japan in deSingel. Pas laat in het tweede deel van de voorstelling kiest Cherkaoui voor een stevige stijlbreuk en zien we dat ook in veel kortere, hoekerige bewegingen in de dans. De op traditie geïnspireerde muziek wordt dan even ingeruild voor elektronische beats. In het merendeel van de choreografieën kiest Cherkaoui voor de cirkelvorm, voor ronde, rustige, golvende bewegingen die ook qua tempo contrasteren met die andere traditie: die van de martiale kunsten, die snelle eerder loodrechte lijnen vormen. 

“Het overwinnen van beperkingen” is een thema in mangastrips. Cherkaoui mocht wat ons betreft een meer gebalde voorstelling brengen. Het organiseren van een pauze vinden we  jammer, het doorbreekt de opgebouwde sfeer en spanningsboog. 

Het is soms een kunst op zich om dingen te durven weglaten ook al zijn ze steengoed… 

< Bert Hertogs >