Recensie Orlando

De Munt doet zijn vorig jaar bekomen titel “Opera house of the year” alle eer aan met een pure versie van Händels Orlando onder muzikale leiding van Gentenaar René Jacobs die onder andere een Grammy award mocht in ontvangst nemen voor beste opera opname (Le Nozze di Figaro van Mozart) en tevens een eredoctoraat van de universiteit van Gent kreeg. Voor de regie van deze nieuwe productie tekende Pierre Audi, sinds 2004 artistiek directeur van het Holland Festival. Een droomteam die een voorstelling van wereldklasse afleverde en ons na de voorstelling stuwde om een voor het genre zeldzame staande ovatie te geven.

Orlando is gebaseerd op Ludovico Ariosto’s “Orlando Furioso” dat in 1516 uitgebracht werd en uiteindelijk in 1532 zijn definitieve versie zou kennen. Händel herleidde het aantal personages tot 5 en voegde de wijze Zoroastro toe. Daardoor brengt hij het verhaal tot de essentie. Centraal staat Orlando, die enkele successen geboekt heeft op carrièrevlak maar nu voor de liefde wil gaan. Zoroastro probeert hem te overtuigen om dat niet te doen. Het titelpersonage is verliefd op Angelica, maar zij is verliefd op Medoro die er een relatie op nahoudt met Dorinda. Beide personages, Dorinda en Orlando, zullen gekwetst worden in de liefde. De ene ook omdat haar geliefde niet de ballen aan zijn lijf heeft om te zeggen waarop het staat. Medoro wil immers op een driekwartsmaat niet toegeven dat ie verliefd is op een ander. Een driekwartsmaat geeft hier aan dat een laffe leugenaar aan het zingen is. Niet veel later betrapt Dorinda namelijk haar geliefde met Angelica.  Wanneer Orlando het nieuws te horen krijgt, wordt hij waanzinnig.

Erg sterk is de regie van Audi die een uitgebrande hut op het podium toont. De actie, Orlando’s waanzinscène is dan al voorbij waardoor de scenografie van de opera als een flashback én flash forward (herstelling naar de originele toestand) via video en decor leest. Dit terwijl de zangers het verhaal via het normale verloop en de verteltijd zingen. Via videoprojecties kan de regie alle kanten uit: verderspoelen en terugspoelen, de actie terug laten gebeuren of herstellen naar het beginpunt.  In het tweede bedrijf zien we al wat meer hout rond de hut op het podium en is de boom al minder zwart geblakerd. Tenslotte zien we  in het laatste bedrijf een jong boompje en een hut die in opbouw is. Het beeld van de adelaar  staat voor de het verlies van de rede, de opkomst van de waanzin.

De bas Konstantin Wolff – erg onconventioneel voor Händels tijd is dat ie een hoofdrol op maat van een bas schreef – mag de scheve situatie terug rechtzetten alsof de erg sterke waanzinscène van Orlando nooit gebeurd is. De Zuid-Koreaanse sopraan Sunhae Im (Dorinda) mag in het vijfde tafereel van het derde bedrijf tot de moraal van de opera komen: “Liefde zorgt na korte blijdschap voor een lange pijn” zingt ze in een zeer beweeglijke aria die achteraf op applaus kan rekenen. Maar het is voornamelijk Orlando die deze voorstelling draagt. Hij vereenzelvigt het lijden, de waanzin sluimert stilaan door waarvan de kiemen al in het eerste bedrijf worden gelegd. Op dat vlak geeft deze Orlando een haarscherpe psychoanalyse weer van wat er in het hoofdpersonage omgaat. Dat ie als pyromaan en brandweerman tegelijkertijd wordt voorgesteld in deze productie, geeft het nog een extra laag.

Bejun Mehta weet zich erg sterk in te leven in zijn rol als Orlando en overtuigt in de gelaagdheid van zijn personage en rijkdom aan emoties die hij neerzet.  De contra-tenor brengt zijn aria’s op zo’n doorleefde, intense maar tevens subtiele manier dat ie nagenoeg na elke aria een applaus in ontvangst mag nemen.  Die finesse mag de man aan de dag leggen dankzij het barokensemble B’rock die Händels partituur zo authentiek als mogelijk brengt met gevoel voor elk detail. Eén van de vele instrumentale hoogtepunten is het cruciale moment wanneer twee viole d’amore’s de rust inluiden nadat gedonder en gebliksem lelijk hadden huisgehouden.

Met Orlando serveert de Munt een sublieme nieuwe productie die ook de aandacht weet te houden van toeschouwers die slechts in beperkte mate fan zijn van barokmuziek.   

< Bert Hertogs >