Recensie Onegin | KBVV

Giselle zou oorspronkelijk de seizoensafsluiter worden van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Daarmee zou er een nieuwe productie in première gaan. Financiële maar vooral organisatorische besognes strooiden roet in het eten. Onze site bleef de afgelopen tijd bewust erg karig met commentaar. Feit is dat er twee grote slachtoffers zijn in dit verhaal: het publiek en de dansers, de creatives en crew die zich vol overgave dagelijks op hun metier storten. We durven dan ook alle partijen in dit verhaal oproepen om volwassenheid aan de dag te leggen en met een propere lei volgend seizoen te starten onder een nieuw artistiek directeur. De compagnie die bulkt van het veelzijdige artistiek talent- de herneming van Onegin bewees het alweer – én het publiek verdienen dat.

De 19de-eeuwse aristocraat Onegin (Wim Vanlessen) trekt met zijn vriend Lenski (Wei Chen) naar het platteland. Lenski is verloofd met Olga Larina (Yurie Matsuura). Haar zus Tatjana (Aki Saito) is een dromerig type, houdt van boeken lezen en valt voor de afstandelijkheid van Onegin. Ze droomt van hem en schrijft hem een liefdesbrief. Helemaal ontredderd, is ze wanneer hij die brief verscheurt. Uit pure verveling op Tatjana’s naamfeest, flirt Onegin openlijk met Olga. Dat maakt zijn vriend Lenski razend. Het zal tot en duel tussen de twee vrienden komen waarbij Lenski sterft. Achtervolgd door zijn verleden wil Onegin jaren later opnieuw toenadering zoeken tot Tatjana die dan getrouwd is met Prins Gremin. Nu verklaart hij zijn liefde aan haar. Tatjana staat voor een hartstochtelijke en verscheurende keuze. De trouw die ze gezworen heeft aan haar echtgenoot wil ze niet breken aan de andere kant flakkeren de gevoelens van weleer terug op.

Waarom boeit dit ballet, op muziek van Kurt-Heinz Stolze naar Tsjaikovski, ons meer dan de veel populairdere Sleeping Beauty en Swan Lake ondanks de afwezigheid van een populair muzikaal nummer? Het moet te maken hebben met de combinatie van dans, erg veel lifts voor de mannen, doorleefde solo’s en passages voor het corps de ballet (met oa links naar volkdansen) die in functie staan van het verhaal. Maar vooral: de structuur van het werk, dat erg narratief is, waarbij de muziek de romantische dan weer dramatische sfeer weet op te roepen die tot een climax leidt die nazindert, is ongetwijfeld één van de vele verklaringen waarom we erg houden van deze voorstelling.

Wat de productie van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen helemaal af maakt is het magische duo Aki Saito en Wim Vanlessen. Wat kunnen we nog schrijven over die twee zonder in herhaling te vallen? Erg weinig wellicht. Ook nu weer dansen ze samen met een souplesse, waarbij alle lifts hoewel ze technisch erg moeilijk zijn,  zeer naturel, zelfs vanzelfsprekend ogen, terwijl ze dat hoegenaamd niet zijn. Beider lichaamstaal- en houding gaan worden gespiegeld. Onegin mag de kin naar boven steken om uit de hoogte te doen in de eerste bedrijven. Op het einde van het tweede bedrijf, na de moord op Lenski, kantelt de verhouding tussen beide. Dan mag de ballerina de kin naar boven steken en Onegin op de blaren laten zitten. Saito speelt zowel het jonge naïeve meisje in haar pasteljurkje erg overtuigend via gezichtsexpressie, beweging en lichaamshouding als de getrouwde vrouw van de prins twee bedrijven later.  Dat vertaalt zich ook in de kledij, haartooi en de manier waarop ze op het podium beweegt.

Benjamin Pope dirigeert deFilharmonie die met strijkers, houtblazers en harp de romantische partituur van Kurt-Heinz Stolze naar Tsjaikovski warm en dromerig laten horen. Trompetten en trombone luiden de feestelijke corps de balletscènes in met strepen percussie. Pauken worden aangeslagen wanneer de dreiging, de confrontatie zich aankondigt. De partituur loopt ook voor op de actie. Wanneer Wei Chen zijn solo als Lenski danst, doet ie dat op de tonen van strijkers die erg weemoedig klinken, alsof het orkest al weet heeft hoe hij dramatisch aan zijn einde zal komen.  Chen had op de première in de Stadsschouwburg duidelijk een mindere dag, wanneer ie Yurie Matsuura moest begeleiden, gebeurde dat erg onzeker, met trillende handen. De man leek ook snel buiten adem, terwijl Vanlessen en de andere balletdansers veel beter de inspanning konden camoufleren.

Los daarvan, en vermits iedereen wel eens een off day mag hebben op het werk, is Onegin nog steeds een juweeltje van een voorstelling.

< Bert Hertogs >