Recensie Milonga

Met Milonga levert Sidi Larbi Cherkaoui opnieuw een juweeltje af van een dansvoorstelling. Na Dunas, waar de Marokkaanse Belg de flamenco centraal stelde, gaf hij zich drie jaar over aan de tango. Die danstaal kende hij nog niet dus deed ie beroep op een adviseur Nelida Rodriguez de Aure zodat de traditie van de tango bewaard bleef. Wat we te zien krijgen, is tango 2.0, enerzijds brengt Cherkaoui de dans naar de essentie, en plaatst het gevoel centraal, maakt ie komaf met de cliché’s én voegt die allerhande eigen elementen eraan toe zodat het benen- en armenspel (het verstrengeld zijn) en de dialoog (leiden en geleid worden)  extra tot haar recht komt. Fenomenaal is de mengeling van acro en tango die wonderwel als gegoten blenden.

De titel van de voorstelling verwijst naar een tangodans die het levenslicht zag in Buenos Aires. Milongueros en Milongueras dansen een aantal nummers samen en verwisselen van danspartner na een drie- à vijftal songs. Ook die structuur merk je in Milonga. 5 Mannen tekenen voor de live muziek. Zo horen we onder andere La Cumparsita, Candombe en Libertango in de voorstelling. Gitaar, piano, bandoneon, contrabas en viool zorgen voor opzwepende ritmes, klinken dan weer sensueel tot zelfs seksueel (met liggen en rollen op het podium van de dansers) om vervolgens droevig en intimistisch te spelen bij een begrafenistango waarbij iedereen volledig in het zwart, de vrouwen gesluierd, dansen.

De sfeer van Buenos Aires roept de choreograaf op via uitstekende visuals en video waar Eugenio Szwarcer voor tekende. We zien een danser wandelen voor het scherm terwijl de cameravoering suggereert dat we daadwerkelijk aan het wandelen zijn. Verder zien we gebouwen als uit een pop up-boek tevoorschijn komen of beelden die een danser ordent zoals op een iPad en waarbij die kiest om ze kleiner of groter te maken.  Szwarcer maakt ook gebruik van heel wat silhouetten die uit spaanplaten gesneden zijn. Daarop projecteert hij de foto zodat het lijkt alsof er in het echt een danser op een stoel zit, of in een pose staat. Nadien vervagen de beelden en stellen ze de roes, droom voor of gaan ze wit of zwart kleuren.

Cherkaoui verweeft dus naadloos realiteit met de droom of visueel bedrog. In zijn choreografieën trekt hij steevast de kaart om de techniek, de lijnvoering te accentueren. Ook daar maakt hij handig gebruik van video die een koppel een tiental keer achter elkaar plaatst, en ze vervolgens in een boog op het doek voorstelt. De choreograaf verwijst hiermee naar de eerste disco videoclips uit de jaren ’70.

Verstrengeling met elkaar, koppels die in dialoog gaan, en neen, bij Cherkaoui betekent dat niet per se dat de man de leiding neemt, toont hij. Een koppel start met de rug tegen elkaar en danst zo een tijd waardoor het benenspel extra opvalt. Rug tegen rug, het maakt soms deel uit van een relatie. Verderop zien we een trio de tango dansen: een vrouw infiltreert in de dans van een koppel. Tango gedanst in het verlengde van relaties anno 2013.

Homoseksualiteit is een thema dat we ook in deze Cherkaouiproductie zien. Wanneer we voor het eerst de zes koppels aan het werk zien tijdens Gallo Ciego, zorgt de partnerwissel ervoor dat twee vrouwen tegenover elkaar komen te staan met een verwonderde blik op het einde. Maar tevens blijkt er aantrekkingskracht in de lucht te zitten tussen die twee.  Die krijgen nog een duet later, erg fragiel begeleid op elektrische gitaar. Het antwoord van drie mannen is dan weer een stuk fysieker. Op het overbekende Libertango halen ze een eerste applaus en “Bravo” binnen dat niet het enige van de avond zal zijn. Ook humor is sterk aanwezig. Een koppel waarvan de vrouw duidelijk graag uitpakt met haar kunnen, toont alle cliché’s van de tango. Straf uitgevoerd, puur om te scoren, maar het gevoel dat ontbreekt. Groot contrast dus wanneer we beiden na het showtje intiem de ware tango zien beleven. Cherkaoui zet het publiek dus eerst op het verkeerde been en zo oogst het showkoppel applaus, terwijl net die tweede intimistische dans de kern van de tango blootlegt.

De Argentijnse vlag geprojecteerd op een wit exemplaar die twee mannen als vendel zwaaien, zien we verderop. Vraag naar vrede, naar overgave. 12 Dansers tonen in Milonga het beste van tango 2.0 en dat in volle overgave. Naast cirkelvormige lijnen, zien we over duidelijk de choreograaf de verticale laag-hoog lijn sterk trekken in Milonga. Dat levert een intense combinatie op die acro combineert met tango.

Meesterlijke voorstelling dus die Milonga. Alweer een Cherkaoui grand cru.

Milonga speelt nog tot en met zondag 30 juni in deSingel.

< Bert Hertogs >