Recensie Micha Wertheim

“Een kind is als een smartphone: je kan je je leven niet meer voorstelen zonder.” Het lijkt misschien een gekke uitspraak, maar in het hoofd van Micha Wertheim werden wel meer verbanden gelegd die op het eerste zicht getuigden van een verdraaide logica. Hij deed wat dat betreft erg denken aan zijn Vlaamse collega Wim Helsen. Micha Wertheim gebruikte in zijn voorstelling “Voor je het weet” taalhumor, onverwachte visuele gags, spitsvondige twists en schijnbaar eenvoudige vergelijkingen om zijn publiek mee te nemen in zijn blik op de realiteit. We werden op bijna surrealistische manier voor de gek gehouden door een handig gebruik en misbruik van technologie. En uiteindelijk hebben we heel de voorstelling niets anders gedaan dan gezocht naar “closure” in een voorstelling waar een schrijver met “writer’s block” en een mop op het podium stond.

“20u18: Micha kijkt geïrriteerd de zaal in en kijkt dan op zijn horloge.” Dit konden we op het grote scherm lezen op het moment dat de voorstelling eigenlijk al had moeten beginnen. Micha zat al op het podium te typen toen het publiek de zaal in kwam. Hij leverde commentaar op wat er zich in de zaal afpeelde en startte ook de verhaallijn van Naomi op. De tekstverwerker en de webcam bleken achteraf een belangrijk deel van de voorstelling te worden. Enkele van de beste visuele grappen, waren een rechtstreeks gevolg van het verkeerd typen van het woord “zeikant”. Micha speelde ook bewust met het vertrouwd raken aan het medium om het vervolgens te gebruiken om het publiek op het verkeerde been te zetten. Subtiel, maar goed uitgevoerd. 

En dan was er nog het verhaal van Naomi dat al van start ging voor de aanvang van de voorstelling, tijdens de show verder werd uitgewerkt, maar waar geen woord over gezegd werd. We moesten de rare kronkels maar lezen op het scherm tijdens de stukken waar de schrijver probeerde zijn deadline te halen. Het was jammer dat een deel van de tekst verborgen bleef achter de verschillende elementen die op het podium stonden. Gelukkig konden we het grootste deel nog wel lezen en konden we mee lachen met de tegenslagen van Naomi. 

De eigenlijke rode draad van de voorstelling was de voorstelling zelf. Micha Wertheim had de titel “Voor je het weet” en ging naarstig op zoek naar inhoud voor deze show. De enige limiet die hij had, was dat ze af moest zijn voor het einde van de voorstelling. Het leek een wat absurde logica, maar in het hoofd van Micha klopte ze perfect. En zo begon de zoektocht. 

Deze zoektocht naar een verhaal leverde de mogelijkheid om enkele observaties te delen met het publiek. Zo werd de “natuurwet van de deadline” uitgelegd, het zalige geluk van de onwetendheid besproken, mensen met kinderen blijkbaar terecht benoemd als “een sekte” en kinderen vergeleken met smartphones. We kregen nog les in spelling en hoogspringen, kregen gratis tips voor het opvoeden van tweelingen en kropen nog even mee in de tandartsstoel.  De opvoedingstips waren misschien niet van het hoogste pedagogisch verantwoorde niveau, maar wel grappig en consequent binnen de eigen logica. Micha wist telkens zijn publiek mee te nemen in zijn blik op de wereld om op het einde toch weer even onverwacht uit de hoek te komen. 

Bij Micha Wertheim geen geroep en getier, maar spitsvondigheid, subtiele manipulatie van ideeën, spelen met techniek en een vleugje taalhumor.  Het publiek werd niet om de oren geslagen met een tirade van woorden waarin men probeerde tegen zoveel mogelijk heilige huisjes te stampen. Bij Micha Wertheim ging het om de doodgewone dingen die iedereen herkende en die vanuit een andere hoek bekeken werden. Het is geen voorstelling met een grote moraal, maar wel scherpzinnig genoeg om tot nadenken te stemmen. De toehoorders moeten achteraf zelf hun besluiten maar trekken. Maar tijdens de voorstelling moeten ze vooral hartelijk lachen, want het blijft natuurlijk wel goed cabaret. 

< Sascha Siereveld >