Recensie Eindelijk! Hamlet

 “Hamlet” is ongetwijfeld het bekendste toneelstuk ooit geschreven. Zo’n meesterlijk werk vraagt dan ook om een meesterlijk verteller. Warre Borgmans probeerde met “Eindelijk! Hamlet” zijn publiek op een entertainende manier in te wijden in de geheimen van “Hamlet”. Maar zoals we al konden verwachten, duurde het niet lang voor we van het thema afdwaalden. Doorspekt met geestige anekdotes en kleine verhaaltjes met een grote herkenbaarheid, wist Warre zijn publiek meer dan twee uur lang gepassioneerd te onderhouden. Ondanks de lengte van de voorstelling bleef het publiek tot op het laatste moment aan zijn lippen hangen. En we leerden dan misschien iets minder over het werk van Shakespeare dan de titel zou doen vermoeden, we beleefden een geweldige voorstelling die ons meermaals in een deuk deed liggen van het lachen.

“Ik denk dat u zich geen betere voorstelling van Hamlet kan voorstellen”, zei de immer bescheiden Warre Borgmans bij de start van de voorstelling. En effectief, hij begon met veel passie de sfeer van de openingsscène te zetten en kort de psychologie achter Hamlet te schetsen.  Herkenbaarheid bleek de sleutel tot het succes van het stuk en Warre speelde een fragment uit de eerste akte: het gesprek tussen Hamlet en Hamlet. De Engelse tekst werd door Warre steeds voorzien van een passende Nederlandse vertaling, al bleek die soms wel erg vrij te zijn. “Het zijn 3000 verzen. Het kan niet altijd van dezelfde kwaliteit zijn.” Voor de puristen misschien een zonde, maar het publiek kon er hartelijk om lachen. En hoewel het toneelspelen en de vertalingen op zich al erg grappig waren, deed hij er met zijn persoonlijke commentaren vaak nog een schepje bovenop. 

Toen Warre een woordje uitleg gaf bij de moeilijke relatie tussen Hamlet en zijn geliefde Ophelia, illustreerde hij dat in verschillende talen met een stukje poëzie uit Hamlet. Toen hij met veel passie “Doubt thou the stars are fire, Doubt that the sun doth move, Doubt truth to be a liar, But never doubt I love.” had gebracht, konden we in de zaal zowaar een “Ohhh” van ontroering horen. De overgang van dit vers naar een Liebig-blokje, zijn eerste lief en het jeugdtrauma uit de kleuterschool bleken telkens maar een kleine stap te zijn. Het feit was wel dat Warre was vertrokken. Hamlet werd even opzij geschoven om in het kader van de herkenbaarheid enkele persoonlijke verhalen te vertellen. 

Wat volgde was een reeks jeugdherinneringen en situaties waarbij Warre Borgmans eens te meer illustreerde dat hij de kunst van het vertellen beheerste. Met zeer beeldende omschrijvingen, een spel van woorden, passende mimiek en goed acteerwerk, wist hij zijn publiek probleemloos mee te nemen in zijn wereld. Wanneer hij speelde hoe zijn moeder vroeger ’s morgens voor de spiegel stond, hadden we geen enkel probleem om ons in gedachten naar het keukentje van toen te verplaatsen en de dame voor de spiegel te zien staan. De herinnering aan zijn vader leverde tussendoor nog een geweldige imitatie van Dean Martin op. De frustratie om de vreselijke vraagstukken uit de wiskundeles van vroeger deed de hele zaal schateren van het lachen. Om het met de woorden van Warre Borgmans zelf te zeggen: “In zo’n ‘classical tragedy’ zit zoveel ‘recognition’.” 

Uiteindelijk kwamen we toch nog even terug bij Hamlet. Om de zaak toch een beetje vooruit te laten gaan, gingen we maar meteen naar het slot waar de koning het complot smeedde om Hamlet te doden. Maar het duurde niet lang of Warre sprak de ondertussen gekende zinnen: “Allez, nog iel efkes een klein anekdoteke.” en “’k Zeg het u: ik vertel het nu kort en bondig.” We gingen weer mee op een problematische ski-reis met de bus naar Tirol en zagen zijn vader banjo spelen in het naaiatelier. Het uitwerken van de beelden, de herkenbaarheid van de situaties en de vermenging van Duits met Nederlands maakte het stukje van de busreis tot een van de meest hilarische fragmenten uit de voorstelling. We konden ons moeiteloos verplaatsten naar Tirol waar Warre na een veel te lange en oncomfortabele busreis een nogal pijnlijke eerste kennismaking had met “die kalte, weisse Schnee”. Het bracht ons naadloos bij de vraag naar de zin van het bestaan: “To be or not to be?” En zo waren we toch weer aanbeland bij Hamlet. 

< Sascha Siereveld >