Recensie Riverdance 20 years

De mannelijke lead dancer van Riverdance die twee keer kort na elkaar tegen de vlakte gaat op het einde van het tweede deel van Riverdance. En dit terwijl de tape met de klank van tapdans doodleuk verder speelt. Dát is Riverdance 20 jaar later blijkbaar nog steeds, een voornamelijk full playback en  live on tape-verhaal, oorspronkelijk als intermission act tijdens het Eurovisiesongfestival 1994 in Dublin, daarna uitgegroeid tot een avondvullende show, een trademark, een exportproduct ook, waarbij de merkwaarde velen malen groter geworden is dan de artistieke kwaliteit. Of hoe Riverdance 20 jaar later behoorlijk belegen overkwam – die visuals - die podiumdecorelementen waren echt wel gedateerd én kitscherig – maar uiteindelijk finaal toch wist te scoren met enkele flitsen op muzikaal en choreografisch vlak. Al was het finaal too little too late.

Riverdance 20 ging kort samengevat over tapdansen, en de verschillende vormen die er wereldwijd te vinden zijn: van flamenco over Macedonische dans, jazzdans in New Orleans, Oosterse invloeden en Russische folklore. Het thema migreren, enkele generaties later terug thuis komen, terug naar de bron,  land van origine was de rode draad doorheen de voorstelling die ook de klemtoon legde om in evenwicht met de natuur te leven. Live muziek werd afgewisseld met playback en de tussenvorm live on tape. Wie een jazzy piano hoorde, hoorde die uit een doosje komen. Ook bij de akoestische gitaar was dat het geval. Wanneer de troep dansers of het Russische ensemble aantreden, is dat meestal op on tape-muziek. Wat helemaal bevreemdend is, is dat ook de klank van het tapdansen het grootste deel van de show on tape meeloopt. Dat geeft een bizar gevoel omdat je wel een tapdans-klik hoort maar niet ziet. Finaal viel de productie door de mand wanneer een lead dancer enkele keren ten val kwam tijdens een solo maar de band met tapdans-geluid op lustig bleef doorspelen.

Gek ook om vast te stellen dat het publiek bewust of onbewust aanvoelt wanneer het wél de live klank van het tapdansen hoort. Wanneer we de echo, of galm van het podium dat een dof bijgeluid, met wat vertraging na de tik geeft, horen, weten we dat de klank live is. Die horen we tijdens solo’s, wanneer de muziek de dansers niet meer begeleiden maar ze hun eigen ritme bepalen. Een fe-no-me-naal ritme. Snel cirkeltjes draaien, de linkervoet stijf met de punt naar beneden houden terwijl enkel de rechtervoet voor het getik zorgt en de danser daardoor naar rechts opschuift, … het zijn maar enkele momenten dat onze mond openvalt. Ook zo bij het Russische ensemble van vier waar de twee vrouwen aan de buitenkant aan de schouders van de man inhaken en zo met de voeten van de grond rondzweven. In de finale van het tweede deel komt daar nog eens een  vrouw bij die gehurkt als een tol cirkelt terwijl de man met zijn hand de koord lijkt die hij afrolt.

De solo van Matt Bashford op uilleann pipes en de intensiteit, verschil in toonhoogte ook die Mark Alfred uit zijn bodhrán haalt, doen verbazen en krijgen dan ook meer dan verdiend een stevig applaus. Wanneer Patrick Mangan als violist een versnelling inzet op zijn instrument in het begin van het tweede deel, krijgt ie moeiteloos de handen van het publiek op elkaar. Alles wat zang is door een vrouw wordt gelipt - anders zou de website van Riverdance wel vermelden dat er een sopraan mee in het ensemble zit - hier is sprake van full playback. Het enige zangmoment dat wél live on tape is, staat op naam van bariton Michael Wood, die helaas niet zo’n straffe zanger is. Vooral in de hoge noten komt hij er niet. Hij compenseert dat weliswaar omdat ie een sterk tapdanser blijkt. Zo noteren we een heerlijk jazzduet dat uitmondt in live freestyle met 5.  Het geluid van het flamencodansen van Marita Martinez-Rey staat op tape. Ook dat is onbegrijpelijk en dus komt de passie die deze dans nochtans moet uitstralen eerder flets over.

Riverdance mag dan wel van het zesduizendkoppige publiek een staande ovatie gekregen hebben, het regisseert zelf veel te strak de momenten die hét verschil moeten maken. Sterker had het geweest, mocht de ganse voorstelling full live geweest zijn en dus wél van begin tot einde boeien. Nu blijft het een vreemde combinatie playback, live on tape en full live. Voor een ticketprijs tussen de 50 en 80 euro mag een mens toch wat meer dan dat verwachten. We blijven dan ook pleiten dat de sector ooit open kaart speelt wat voor concert, musical, of voorstelling het publiek voorgeschoteld krijgt.  De consument verdient die transparantie.

< Bert Hertogs >

Act One

1. Reel around the sun
2. The heart’s cry
3. The Countess Cathleen
4. Caoineadh Chú Chulainn
5. Thunderstorm
6. Firedance
7. Shivna
8. Slip into spring – The harvest
9. Riverdance

Act two:

1. American wake
2. Lift the wings
3. Heal their hearts – Freedom
4. Trading taps
5. Macedonian morning
6. Andalucia
7. Slow air and tunes
8. Heartland
9. Finale