Recensie Wim Helsen | Spijtig Spijtig Spijtig

Een publiek dat een matig welkomstapplaus geeft aan een stand up comedian. In geen tijd wordt het als “schofterig” bestempeld door Wim Helsen in Spijtig Spijtig Spijtig. De man vindt dat er wat te veel spanning in de lucht hangt in het publiek en we moeten durven loslaten. Tijd om onze versie van de feiten weer te geven.

Een regenbui. Wat zeggen we, een plensbui hadden we net over ons heen gekregen. Van nature zijn we geen voorstanders van positief denken. Dus gingen we veel te laat door richting bushalte omdat we wisten dat ofwel de bus veel te laat zou aankomen (zeker met dat weer) of helemaal niet zou opdagen.  Zoals steeds kwam onze voorspelling uit, nergens een bus te bekennen. Dan maar voor een alternatieve reisroute gaan én een cruciale stop (dorst!) in de nachtwinkel skippen.

In de Arenberg aangekomen, klinkt het belsignaal al. Gelukkig is de voorstelling al lange tijd sold out zodat ik de enige ben aan het loket om een persticket op te halen. Geen wachtenden, wel iemand op een stoel die lijkt te wachten op iemand.  Bekijk ik het ticketje goed en wel, blijk ik een klantnummer te hebben. Ik word niet meer als individu, als Bert Hertogs, hoofdredacteur van in alle bescheidenheid de beste niche website van het universum, als dusdanig beschouwd, maar wel als nummer 10178232. Ik heb dat nummer niet gekozen, dat wordt mij opgelegd. Vreemd is ook dat mijn favoriete getallen 15 en 9 nergens te bespeuren zijn in dat nummer.  Op het ticket staat genodigde en daaronder “0,00EUR”. Ik voel een schaamtegevoel opkomen van ergens diep in mij. Het zijn vooral die twee nullen achter de komma die me doen blozen. Ongemakkelijk voel ik me. Links onderaan staat tevens “vestiaire verplicht”. Ook daar heb ik blijkbaar niets over te zeggen.

Daar aangekomen krijg ik een nummertje in ruil voor 50 cent. Blijken ze daar alle jassen netjes op een rij te hangen. Zo onnatuurlijk. In plaats van ze te groeperen. Ik heb ook niet te kiezen waar ik precies mijn jas en rugzak hangen wil. Neen, die keuze wordt voor mij gemaakt. Een totaal arbitraire keuze, want het is niet zo dat er een rij is voor rode jassen, voor gele jassen, voor blauwe jassen waar mijn jas het best zou passen. Neen, mijn jas wordt ergens totaal willekeurig gehangen en met die 50 cent te betalen heb ik kennelijk géén inspraak in waar en hoe.

De zaal zit ondertussen vol. Blijkt dat ik volgens mijn ticket in een rij moet gaan zitten. Ik kan me niet ergens in de groep zetten of zo geheel willekeurig of met mijn rug naar de artiest. Ook daar heb ik totaal geen keuze. Rij I stoel 4 wordt me opgedrongen. Waarom de stoelnummers van het midden tellen naar de buitenkanten toe, is me helemaal een raadsel. Feit is dat ik helemaal in het midden moet zien te geraken van mijn rij.  De tijd dat mensen op een beschaafde manier recht gingen staan zodat je vlotjes naar je stoel kon wandelen, ligt al geruime tijd achter ons. Dus doorspartel ik een hindernissenparcours van benen, voeten, schoeisel en handtassen om uiteindelijk lichtjes buiten adem op mijn bestemming aan te komen. Mijn linkerbuurvrouw zou mijn moeder kunnen zijn. Rechts van mij zit een blonde jongedame met verdacht onnatuurlijke parelwitte tanden en haar vriendin. Ik ben min of meer geïnstalleerd, gsm op “stil”, balpen en papier in de aanslag en het licht dooft al. Witte tl lamp stijgt omhoog, andere tl lampen staan op een rij en volgen perfect getimed het ritme van de muziek. “Timing, cruciaal voor comedy” schrijf ik als eerste in mijn nota’s. Een opmerking die anderhalf uur later er eigenlijk compleet niet toe doet. Plots verschijnt Helsen, onverwacht, abrupt. Rechts van mij heeft mijn buurmeisje compleet illegaal een blikje Schweppes uit haar handtas getoverd. Een blikje dat ze deelt met haar vriendin. Al van het begin is mijn aandacht dus verschoven naar hoe die buurmeisjes dat blikje aan hun mond zetten. Noem dat gerust de invloed van de reclame, verleidelijk is het, ja de “Sex”vs. “Schweppes” commercial van Uma Thurman gaat even door mijn gedachten. Niet dat ik mijn buurmeisjes plots als tijgerinnen zie die een onuitblusbaar verlangen hebben, een onverzadigbare behoefte naar seks. Neen, dan zouden ze wellicht voor Gini gekozen hebben.

U, Wim Helsen, heeft me dus in snelheid genomen en neen ik heb niet geapplaudisseerd toen u plots daar op het podium stond en zei “hier ben ik”. Omdat ik voldoende vooruitziend ben om de penibele situatie waarin ik verkeerde goed te kunnen inschatten. Mocht ik de handen op elkaar gedaan hebben, dan waren mijn balpen en stukje papier wellicht op de grond gevallen. In het half duister op de zaalvloer tasten, tussen de schoenen van mijn blonde rechterbuurvrouw, leek me iets te riskant. De kans dat ik in dat geval met mijn elleboog haar blikje zou omstoten, wat haar een plek had kunnen bezorgen op haar uitermate mooie outfit, was groot. En de jongedame leek me van het type dat in staat was daar een scène om te maken in een volle zaal.  Al had het me wellicht ook haar gsm nummer kunnen opleveren zodat ik haar droogkuis kon betalen in dat geval, toch leek het risico me veel te groot dat de dvd opnames van Spijtig Spijtig Spijtig in de Arenberg daar hinder van onder zouden kunnen ondervinden.

Wim Helsen klinkt vanavond erg hoog en lijkt wat verkouden. Zijn stem durft wel eens overslaan en hier en daar waait een woord weg. Geen makkelijke omstandigheden dus voor hem om een goeie show neer te zetten al moet gezegd dat die lastige situatie net het rolletje van de man die zich in hopeloze benaderde situatie drukt op café, erg goed ondersteunt. Een uiterst normale situatie nochtans waar gewoon iedereen een probleem in ziet terwijl er geen probleem is. De perceptie zit niet goed zeg maar, en probeer daar maar eens tegen in te gaan. Zo zingt ie korte fragmentjes van kinderliedjes “Bart wat maal ik er om” en “Je mag nooit laten merken dat je bang bent” op zo’n maniakale manier dat het griezelig wordt. Bij het eerste komt ie omdat hij een toeschouwer aansprak als “Peter” en hij nog antwoordde ook terwijl die “Bart” bleek te heten. Een man die helemaal onthecht is van zijn identiteit. De nieuwe Buddha bevond zich zo waar in de Arenberg. Gelukkig zat hij vooraan rechts zodat ie zwevend niet in ons gezichtsveld kon komen.

Met korte zijsprongetjes als de situatie in Syrië, communistisch Rusland, humor in de jaren ’90 vs. 2014 waarbij hij vlotjes actualiteit en geschiedenis kon aanvinken als behandelde thema’s tijdens de voorstelling, leek hij ver af te dwalen van het hoofdverhaal. Maar uiteindelijk bleek dat niet zo. Helsen kan als geen ander je op het verkeerde been zetten, door met de vingers iets visueel duidelijk te maken. Zijn nochtans absurde theorie hoe je in geen tijd kan af geraken van een haai door hem niet de kans te geven je te bijten, is niet alleen erg grappig, hij brengt het op zo’n manier dat het nog een aannemelijke theorie lijkt ook en je plots doet afvragen of zijn tip “hoe omgaan met een bloedneus?” uit de basiscursus EHBO wel betrouwbaar was. 

De twee grappen rond de pyromaan, het hert en de hoer, waarbij hij steevast het einde en het begin verklapt, maar je je steeds afvraagt hoe hij via hersenkronkels tot aan die pointe geraakt, zijn indrukwekkend. Een pointe die verklapt is maar toch ook blijft verrassen. Wim Helsen toonde hoe eenvoudig en geniaal de magie van theater kan zijn. De comedian verkleinde zijn speelveld tot op de millimeter correct met de belichting (witte tl lampen) die boven hem neerdaalde. Daar op zijn zwart bankje leek het alsof ie echt op een groezelig wc zat waarvan de deur niet op slot kon, werd het plots aannemelijk waarom hij zich urenlang op dat toilet opsloot met een hand tegen de deur dicht te houden.

Wim Helsen kreeg met Spijtig Spijtig op het einde een stevig applaus maar géén staande ovatie. Dat is opmerkelijk want zijn show was ongetwijfeld een van de meest succesvolle in verschillende theaters de laatste tijd. Wat een schofterig publiek!

Met “Before you criticize someone, you should walk a mile in their shoes. That way when you criticize them, you are a mile away from them and you have their shoes.” verwees Helsen ook handig naar zijn Amerikaanse collega Jack Handey. We hebben geprobeerd om de schoenen van Helsen mee te nemen uit zijn loge, was het niet dat we ons geen problemen op de hals wilden halen met de veiligheidsmensen van de Arenberg… 

< Bert Hertogs >