Recensie Donlon Dance Company

Met een gastvoorstelling van de Donlon Dance Company eindigt het Koninklijk Ballet van Vlaanderen zijn seizoen 2013-2014. Een einde van een tijdperk ook, vermits het volgend seizoen binnen het Kunsthuis onder de naam  “Ballet Vlaanderen” door het leven gaat. Drie korte choreografieën van Marguerite Donlon, die erg verschillend waren in sentiment, waar het verrassingselement ook een rol speelde, toonden waar ballet anno 2014 voor staat: toegankelijk, humoristisch, menselijk, kunstzinnig, mee met zijn tijd maar boven al: inspelen op een rijk scala aan gevoelens.

“Strokes through the tail” dat eind 2005 het levenslicht zag, op muziek van Mozarts Symphony N° 40, flirt met het absurde. Een danser die gehurkt te laat komt in de rij lijkt meer dan ooit uit het leven gegrepen. Mobiliteitsproblemen hadden zich voorgedaan in en rond Antwerpen waardoor ondergetekende de eerste vier minuten van deze choreografie gemist heeft. Andere komische momenten waren er in het ondersteboven door de benen kijken, billen schudden (ooit ergens als een tip in een vrouwenblaadje gelezen hoe je zo je achterwerk strak kan houden). Ook de verschillende sekses worden uitgespeeld, en er wordt van rol veranderd (tule versus rokkostuum), de partner die de tule achter het hoofd van de ander houdt (wat het huwelijk uitbeeld), zijn maar enkele beelden die tot de climax leiden: het dirigeren van dansers die mensen uit het publiek plukken om mee te komen dansen op, jawel, Mozart. Dat levert Staying Alive-taferelen op bij het ene koppel, een walsje bij het andere, en wanneer de dirigent teken doet om af te gaan, blijkt er een koppel door te blijven dansen.  Geweldig herkenbaar.  Maar laat ons eerlijk zijn, zo immens vernieuwend is dat nu ook weer niet.

Tijdens “Adagietto” op Mahlers Symfonie Nr. 5 sloeg het gevoel dat opgewekt werd, compleet de andere richting uit. Via duetten zagen we koppels ontstaan, de hunkering naar tederheid, de twijfel, verbondenheid (elkaars armen die als cirkels, ringen in elkaar gingen) in beeld gebracht. Ja, centraal lag hier de hand-armbewegingen het op zoek gaan naar tederheid, met toch dat fatalistische dat in de ogen bleef en uiteindelijk ook de bovenhand haalde. Gevoelens van troost zien we uitgebeeld wanneer de vrouw in horizontale positie t.o.v. de man in verticale positie het hoofd aan zijn handen legt.  Zwart-wit beelden uit oude films tonen wat ook op het podium live uitgevoerd wordt.  Cinema en theater gingen zo als het ware op in elkaar.

Maar hét werk dat – terecht – het sterkste applaus en bravo’s mocht ontvangen was “Heroes” na de pauze.  5 Mannen, dansers, staan hier centraal in deze choreografie. Zij brengen elk een solo en een getuigenis wat het erg persoonlijk maakt. Ook hier komt er humor aan te pas (zo komen er enkelen met het hoofd boven of naast de tafel piepen bijvoorbeeld) maar er is ook subtiele maatschappijkritiek (iedereen met koptelefoon op die vooral met zichzelf bezig is en zo het verhaal van een van hun collega’s niet wil verstaan).  De regie maakt er handig gebruik van om het geluidsplan aan te passen, en wij als publiek krijgen de muziek van David Bowie door de speakers, dan weer ver weg, erg hoog en luid door enkele hoofdtelefoons op het podium te horen.

Ook hier trekt Marguerite Donlon dus een dunne lijn tussen luisteren of meeluisteren, maken en meemaken,  zelf ondergaan of getuige zijn.  “Art = dance = human” komt met krijt op een tafel te staan. Eén van de dansers zet passen in slow motion op de tonen van “Space Odity”. Ook hier weer wordt iemand uit het publiek geplukt. Die krijgt een prime seat op het podium. Een slimme manier voor de vijf om zo diagonalen te trekken van rechts achter naar links vooraan op het podium. Eén van de meest aangrijpende verhalen is die van Masayoshi Katori, de man die te klein was van gestalte en dus hierom vaak afgewezen werd om lid te worden van een gezelschap. Toch kreeg ie kansen bij de Rudra Béjart school in Lausanne en heeft hij nu Béjartchoreografieën op zijn CV staan. Een andere collega bleek dan weer al van kindsbeen af graag naakt op een podium te staan. Het geheel van tekst en muziek (naast David Bowies Fame passeerden ook diens Fashion, Jean Genie, Life on Mars?, Rebel Rebel, Space Odity en Cameo’s Word up) blendde perfect en werkte toe naar de climax “Heroes” van Bowie. Een ode aan vechtlust en blijven geloven in je dromen in dit geval.

We can be heroes. Just for one day. We can be heroes. We‘re nothing and nothing will help us.

< Bert Hertogs >