Recensie Voleurs de poules

Cirque Romanès is voor de derde keer te gast op Zomer van Antwerpen, dit keer met Voleurs de poules. Met 35 zijn ze, de zigeunerfamilie rond pater familias Alexandre, zijn zingende vrouw Délia, hun vijf tienerdochters en de rest van de familie. En ook nu zorgt dat voor uitverkochte voorstellingen. Wij trokken naar de première op zoek naar antwoorden voor dit succes.

We zullen meteen een open deur intrappen door te stellen dat op artistiek vlak “Voleurs de poules” weliswaar zijn sterke momenten heeft, maar op vlak van spanningsboog, opbouw, story telling en magie het zijn meerdere moet erkennen in die andere circusvoorstelling “L’homme cirque” een paar meter verder op hetzelfde terrein.

“Voleurs de poules” maakt van zijn zwakte zijn sterkte en is net daardoor erg herkenbaar. Zowat elke familie heeft leden met een talent, de ene is al meer begiftigd dan de andere, sommigen overschatten zich, anderen onderschatten zich dan weer. Het is ook zo met de familie Romanès waarbij we anderhalf uur welkom zijn in hun circustent. Tapijten liggen op de grond, alsof we in de het verlengde van hun woonkamer zijn aanbeland. Niet voorzien, maar schitterend in zijn puurheid is de gekunstelde manier waarop de familie reageert wanneer de voorstelling start met een stroompanne. “Speel gewoon muziek tot het is opgelost” stelt een toeschouwer in het Frans voor net voor het licht terug aanfloept. Tijdens verschillende acts gaan leden kriskras en wat bruut door de tribunes om de aerial silk, aerial straps, dan weer de touwen (Indian ropes) uit de buurt te houden van het familielid dat op dat moment in de nok of ergens beneden aantreedt. Ook zo bij het opstellen van het koord waarop een vrouw zal koorddansen. Daarvoor wordt een deel van de tribune zelfs afgebroken, en moeten een aantal toeschouwers tijdelijk op zoek naar een andere plek.  Het is dat ongepolijste kantje, die authenticiteit ook die naast het enthousiasme van de familie aanstekelijk werkt.

Maar er is meer: de magie van circus ligt altijd al tussen het falen en de buitengewone prestaties. “Voleurs de poules”, dat verwijst naar het negatieve imago die zigeuners vaak hadden omdat hun vrouwen en meisjes ingezet werden om kippen te stelen, leest dan ook als talent dat zich aanbiedt zoals het populaire “…‘s got talent”-tv format. Ook hier moedigt het publiek elk familielid aan en gaat het mee op in de ontgoocheling wanneer iets niet werkte door mee zacht “ooh” uit  te slaken. Dan weer reageert het extatisch op een act die hen met verstomming deed slaan. Zo zien we uitvoeringen met een cyr wheel en met de aerial silk die nergens op slaan. Of horen we een tienermeisje compleet uit de toon met de band meezingen, dan weer solliciteren voor slangenmeisje terwijl ze haar figuur niet mee heeft. In een televisiestudio zouden die onherroepelijk weggebuzzed worden. Maar we zitten niet in een tv-studio. Het publiek van de Zomer van Antwerpen dekt dat graag met de mantel der liefde toe.

Terwijl Oost-Europese melodieën met finaal – hoe kan het ook anders -  Czardas van Monti live uit de sax, viool, contrabas, accordeon en gitaar klinken, treedt iedereen een voor een aan. Zo zien we onder andere een fire flamenco dance, traag vervolgens snel op het koord dansend springen, even er op gaan liggen, een man die zich in no time oprolt naar boven via de aerial straps, een die in foetushouding van boven aan de aerial pole zich snel naar beneden laat vallen maar net voor hij de grond zou raken, weet te remmen, waarbij daarna nog eens vlotjes dezelfde techniek nagedaan wordt door een meisje aan de touwen, … Het leidt tot een finale met een zinderende passionele en intimistische hand op hand-acrobatie ondersteboven in de nok van de tent waarbij een hulpmiddel rond de nek van een vrouw haar aan het tollen laat, …  Voleurs de poules levert zo adembenemende momenten af.

Maar het circus is eens zo groot in zijn ogenschijnlijk makkelijkere disciplines. Jongleren  met ringen, ballen en kegels, zien we, ook wanneer een gilet van een jongen in de weg dreigt te staan. Met vijf tot zelfs zeven exemplaren gaat ie voor een diagonale uitvoering. Met succes. Wie ooit een diabolo de lucht in probeerde te krijgen en wist op te vangen met het touw, komt ook hier ogen te kort. Met niet één, niet twee, maar met liefst drie diabolo’s en één touw wil een jongeman het doen. Dat zorgt zowel voor wauws als oh’s bij het publiek.

En de pater familias? Die heeft iets voorbereid met zijn hondje, een stoel, en een imaginair geweer. Zoals we zeiden. Cirque Romanès: het heeft wat van een ”…‘s got talent” show, maar voelt niet als een format aan. Wel is Voleurs de poules eerlijk, oprecht, nostalgisch ook. Net als een avondje dia’s kijken vroeger en wachten tot je zatte nonkel weer met een grap afkomt die voor de welgekomen afwisseling zorgt en die je weer wat beter bij de les houdt van de avond. Want 90 minuten “Voleurs de poules“, is net een kwartiertje te veel zo zonder pauze, vonden ook de allerkleinsten in het publiek. Maar die stroompanne aan het begin, net omwille van die herkenbaarheid, dat extra huiselijke gevoel ook met die kaarsen die in de tent brandden, zouden we durven behouden. Daar zit een mooie start van een voorstelling in…

< Bert Hertogs >

Voleurs de Poules speelt nog t.e.m. zondag 24 augustus 2014 en is volledig uitverkocht. Het is steeds zinvol om je ter plaatse op de wachtlijst te zetten een uur voor de voorstelling start.