Recensie De Tamboers van Tokyo

Japan, een land met prachtige tempels en rijke tradities. Eén van deze tradities was te gast in onze Koekenstad: de Japanse slagwerkkunst. Oedo Sukeroku Taïko bracht in de Stadschouwburg een show waarin het bespelen van de taiko centraal stond. Kobayashi Seïdo  had zich naar verluid voor zijn composities laten inspireren door klassieke Japanse melodieën en de natuur. En inderdaad, in sommige stukken konden we het tikken van de regen of het tsjirpen van de krekels herkennen in het tromgeroffel. Op een ander moment hoorden we het geluid van de trom de donder die het onweer voorafgaat, maar dan gespeeld met een echo die het geluid van links naar rechts liet bewegen. En ook al waren niet alle stukken in de voorstelling even boeiend, wat Oedo Sukeroku Taïko met de show “De  Tamboers van Tokyo” op het podium wist te zetten, was bij momenten erg indrukwekkend.

Het eerste nummer klonk erg vrolijk. Vijf leden van Oedo Sukeroku Taïko hadden zich elk achter een trom gezet en wisten een lente-sfeer op te roepen. De kreten die ze elkaar tussendoor toeroepen, deden zelfs denken aan de lokroep van vogels. Het was nog niet echt een bruisend spektakel, maar toch geen slecht begin. 

Voor het tweede nummer kwam de zeventig jaar oude Kobayashi Seido  zelf mee op de grote trom kloppen en werd het tempo van de voorstelling merkbaar opgevoerd. En terwijl Kobayashi Seido  en Itohara Masashi samen één trom bespeelden, voelde we de vibraties in de buik en zagen dat er stevig werd doorgeklopt. Er was zowaar sprake van een soort choreografie waarin de sierlijkheid van het spelen extra werd benadrukt. Als tegengewicht voor de doffe klanken, was er één lid van de groep die met een stokje een rijstkommetje bespeelde en zo enkele fijne tonen aan dit geweld wist toe te voegen. We herkenden hierin duidelijk het Japanse streven naar harmonie in eenvoud en schoonheid. 

De trommelaars van Tokyo hadden ons in hun greep en we stonden open voor nieuwe muzikale ervaringen. We lieten ons mee leiden in de wereld van de Japanse trommelkunst in al zijn variëteiten. Toen even later Kobayashi Seido  plaats nam achter een soort van Japans drumstel, ging de vaart echter uit de show. Er zat weinig herkenbaars in de melodie en van tempo was er amper sprake. We voelden geen link met de natuur of de klassieke traditie. Naar ons gevoel stond Kobayashi Seido  niet eens te luisteren naar het ritme dat één van zijn teamleden aangaf op de trom. Bij gebrek aan visuele en auditieve stimuli, stonden we dan ook op het punt om lekker in te dommelen. 

Gelukkig kwam er uiteindelijk toch een einde aan dit veel te lange nummer en werd het vuur terug stevig aangewakkerd. Het laatste nummer voor de pauze behoorde ongetwijfeld tot een van de knapste stukken van de avond. De drums waren zo opgesteld dat een grote trom in het midden van de scène stond met aan elke kant een kleiner model. Deze drie trommels werden steeds door vier personen tegelijk bespeeld. De zes leden van het gezelschap wisselden elkaar in een knap georkestreerde choreografie zo af dat het ritme nooit onderbroken werd en er te allen tijde vier personen op de drie drums vooraan aan het spelen waren. Alle leden van Oedo Sukeroku Taïko kregen hun moment in het spotlicht en het publiek was met volle teugen aan het genieten van wat ze zagen en hoorden. Ze werden met een goed gevoel de pauze ingestuurd. 

Tijdens de onderbreking konden we al links en rechts opvangen dat het publiek het toch wel jammer vond dat men tijdens de wissels geen informatie gaf over het nummer dat zou komen. Zo zou het makkelijker zijn om zich in te leven in de interpretaties. Nu ging de idee vaak verloren en was het gokken naar de betekenis. 

Enkele nummers uit het tweede deel van show hadden duidelijk te lijden onder dit gebrek aan informatie. De nieuwigheid van de trommels begon wat te slijten en stilaan bekroop ons het gevoel dat we het zo stilaan wel gezien en gehoord hadden. Het voelde aan als “meer van hetzelfde” en je voelde de aandacht van het publiek dan ook een beetje wegebben. 

Gelukkig bezat het slot genoeg kracht om iedereen weer wakker te krijgen. De hele grote trom werd helemaal centraal vooraan geplaatst en met het geluid van monniken op de achtergrond namen Kobayashi Seido  en Itohara Masashi elk aan hun kant plaats achter de trom. Het spektakel kon beginnen. Het leek soms wel een spel van vraag en antwoord. Op andere momenten was het dan weer duidelijk dat ze elkaar aanvulden. Eén ding stond in ieder geval vast: er werd behoorlijk doorgeslagen op de trom. Geleidelijk aan namen ook de andere leden van de groep plaats op het podium en werd de klank voller en rijker. Dit nummer was een illustratie van beheersing, gratie, stijl en kracht. 

Het publiek had de smaak nu duidelijk terug te pakken en de groep kon de roep om een toegift niet langer weerstaan. De vijf leden van Oedo Sukeroku Taïko namen nog een laatste keer hun stokken in de hand en lieten zich, aangevuurd door het publiek, volledig gaan op hun trommels terwijl meester Kobayashi Seido  het publiek verder opzweepte. Van de gereserveerdheid van de Japanners was geen sprake meer. De vreugde en het plezier stond nu duidelijk op hun gezichten af te lezen. Wat een finale. 

< Sascha Siereveld >