Recensie Aspe Moord in het theater

Aspe, moord in het theater blijkt op het eerste zicht de eerste try out van de illusieshow Miracle te zijn, met gastvrouw Mira (Debbie Crommelinck). Bevreemdend is het dan ook wanneer een stem in de zaal ons vraagt om onze gsm uit te schakelen voor de show Miracle zal starten. Regisseur Frank Van Laecke zet zo een deel van het publiek al meteen op het verkeerde been. Toeschouwers checken hun ticketje of ze zich niet van datum of voorstelling vergist hebben.  Wanneer het slachtoffer: theatertechnicus Freddy (Jan Schepens) dood teruggevonden wordt in het dodenbed, weten we dat we in een voorstelling van Aspe zitten. Al bewandelt de voorstelling eerder de weg van de komedie dan van de serieuze whodunit, toch zeker in het eerste deel.

Er mag dus behoorlijk wat afgelachen worden. Harry (Peter Van de Velde), de boekhouder van het theater, vraagt of er een dokter in de zaal is. Alsof een slachtoffer dat doorspiest is, nog een kans op reanimatie heeft… Wat moeten ze met het publiek doen? Naar huis sturen? Christine (Kadèr Gürbüz), de directrice van het theater vindt dat geen goed idee. 15000 euro, kunnen ze niet missen. Zeker niet in deze tijden. Moord in het theater, mag dan wel fictie zijn, ze integreert de barre tijden waar enkele cultuurhuizen mee te kampen hebben, fijntjes in de voorstelling. Wanneer blijkt dat Christine een rij nul toevoegt bij populaire optredens, en de verkoop van die stoelen in eigen zak steekt, zonder dat de fiscus daar iets van weet, raakt Van Laecke al helemaal een gevoelige snaar aan. Rij nul is geen uitvinding van hem, die praktijken bestonden in het (recente) verleden, misschien bestaan ze nog steeds wie zal het zeggen…

Een deur slaat dicht waarop Inspecteur De Swaef (Niels Destadsbader) ons erop wijst dat niemand de zaal mag verlaten. Hilarisch is dan ook de eerste zin voor Van In (Herbert Flack): “Ik verlaat de zaal niet, ik ben juist binnen!” Een sterk staaltje info over theatertechniek zit in de voorstelling: doeken moeten verdwijnen zodat de achterkant van het theater (hier decor) tevoorschijn komt. Gekleurde spots moeten overgaan in werklicht. Senior theatertechnicus Leo (Bob De Moor) krijgt het rode theaterdoek niet gesloten. Wanneer Van In hem om een tafel en stoelen vraagt om de verhoren te beginnen, antwoordt ie laconiek of er ook nog een boek kaarten bij moet. De gemoederen laaien vaak hard op en Kelly (An Vanderstighelen), ex-medewerkster van het theater mag in het plat Antwerps de hippe griet uithangen.

5 verdachten zijn er. Freddy en zijn broer Harry hadden allebei een relatie met Mira. Een moord door deze driehoeksverhouding behoort dus tot de mogelijkheden. Of gaat de zaak over chantage en zwijggeld? Maar zowat iedereen wist dat er gesjoemeld werd, ook de ex-medewerkster Kelly die aan de kassa zat. Dat maakt iedereen verdacht in dit scenario. Een derde optie is dat er een persoonlijke vete in het spel is: Freddy werd de laan uit gestuurd door de besparingen in de cultuursector volgens het last in first out-principe. Hij kreeg te horen van Christine dat ie niet lang meer deel zou uitmaken van het gezelschap. Hij saboteerde een spot en steekt de schuld op Leo waardoor Leo en Freddy geen al te beste vrienden waren.

Freddy had dus veel vijanden voor hij stierf. Zijn broer omwille van  Mira. Mira zelf omdat hij haar vloeibare drugs (GHB) heeft toegediend en verkracht heeft. Leo omdat hij een smerig spel met hem speelde om toch zijn job te kunnen behouden. Christine, omdat Freddy de rij nul steeds moest plaatsen en haar onder druk zette, zwijggeld eiste en haar zo chanteerde. Ook Kelly heeft geen hoge pet van hem op: het was een smeerlap!  5 potentiële moordenaars dus. Het is te zeggen, 4. Want eentje sterft er voor de pauze.

In die pauze gaat het stuk gewoon verder wat we erg sterk vinden. Politie komt in de zaal en de foyer, een brancard wordt binnen gebracht. En uiteraard kan een tv-ploeg niet ontbreken: een ploeg die interviews afneemt van de toeschouwers. Want misschien heeft het publiek als getuige iets gezien dat Van In en co over het hoofd zagen. Net zoals de Muizenval, stuurt Aspe Moord in het theater, de toeschouwer de pauze in waardoor die allerhande theorieën kan ontwikkelen.

Bovenop de intriges tussen de medewerkers van het theater komen nog eens verschillende nevenplots waarbij politiecommissaris Van Nuffel (Frans Maas), Van In en De Swaef overhoop komen te liggen met elkaar en de vraag zich stelt wie de leiding van het onderzoek neemt. Tussendoor houdt Van In contact met zijn vrouw Hannelore (Martens) die hem weet te zeggen dat hun dochter Sarah de griep heeft, en 40 graden koorts heeft. Zijn zoon Simon is OK. De moordzaak wordt ingewikkelder wanneer blijkt dat De Swaef en Kelly iets met elkaar hebben, er een band is tussen Kelly en Leo en zelfs politiecommissaris Van Nuffel niet objectief naar de zaak kan kijken. Mira is familie van hem…

Zeggen dat het verhaal dat uit het brein van Pieter Aspe, Peter Römer en Frank Van Laecke complex is, is dus een understatement. Op basis van enkele vragen die Van In aan het publiek stelt, kent de voorstelling verschillende eindes. Maar de basisvraag voor een onderzoeker geldt weliswaar steeds: ging het om een ongeval of om moord?

Deel één en deel twee contrasteren erg fel qua acteerprestaties. Voor de pauze ligt de tekst voor de acteurs vast, na de pauze zijn er verschillende opties. Freewheelen hoort daar niet bij, de acteurs zoeken zelf mee uit waar het verhaal naartoe zal leiden. Dat zorgt voor minder snelle replieken, ja zelfs voor een aarzeling hier en daar. Herbert Flack moet er het hoofd bij houden zodat het verhaal telkens klopt. Voor de muziek tekende Sam Verhoeven die de mysterieuze sfeer erg weet te vatten. De muziek staat echter soms dermate luid dat daardoor wat tekst van de acteurs moeilijk te verstaan is. Ook een scène tussen Freddy en Harry gaat wat verloren omdat Peter Van De Velde, die eindelijk nog eens een kleurloos figuur mag spelen na al die helden en dominante mannenrollen die hij de afgelopen jaren neerzette, deels schuin met zijn rug naar het publiek moet spreken op zijn stoel. Kadèr Gürbüz moet dan weer letten op haar te scherpe ‘aa’-klanken, Schepens op zijn beurt om verstaanbaar te blijven als hij snel moet praten.

Bob de Moor is fantastisch als stoffige theatertechnicus die er een ambtenarenfilosofie op nahoudt als het op werken aankomt. Crommelinck en Vanderstighelen zetten hun rol op een erg frisse, naturelle manier neer. Ook het trio Maas-Destadsbader-Flack levert goed werk af. Flack bleef weliswaar consequent zeggen dat het avond was, terwijl we in een matinee-voorstelling zaten. En ja bij hem moet je ook die onuitwisbare zelfgenoegzaamheid op het podium, het overdreven assimileren van woorden, het nasale, ja de “air” (linker voet schuin naar voor om de pose compleet te maken) er bij nemen. Maar dat doen de fans met plezier. Wanneer Flack voor het eerst verschijnt in de zaal krijgt hij zelfs applaus. Gewoon door op te komen én 1 grappige zin te zeggen. Faut-le faire.

Aspe, moord in het theater is onderhoudend en tevens complexer dan de Muizenval maar heeft volgens de speeldata niet de ambitie om de langstlopende voorstelling te worden in Vlaanderen. Tot en met 1 februari 2015 speelt de productie in Zaal Elckerlyck in Antwerpen. Daarna gaat ze op tour doorheen verschillende culturele centra om op 13 mei 2015 thuis te komen in Brugge.

< Bert Hertogs >