Recensie Masurca Fogo

Vuur op het podium van deSingel. En wat een levensvreugde! Tanztheater Wuppertal Pina Bausch brengt ‘Masurca Fogo’ dat in 1998 het levenslicht zag naar aanleiding van Expo 98 in Lissabon opnieuw. ‘Fogo’ betekent dan ook vuur in het Portugees en dat bleek 17 jaar na datum nog lang niet gedoofd. Integendeel. Het stuk ademt ontegensprekelijk de jaren ’90 uit. Zo zien we enkele VHS filmpjes in kleur met een heerlijke korrel in. Op het podium veel spelplezier en zotternij. Zeker, voor de achterste rijen in de zaal komt het wellicht allemaal wat vrijblijvend en bij momenten Baywatch-achtig over wanneer de vrouwen in badpak in een met water gevulde grote plastiek van de een kant van de scène naar de andere glijden. Maar wie zoals wij op de eerste rijen zat, kreeg extra’s en had ogen te kort tijdens dit visueel spektakel.

Een watermeloen die op enkele meters voor ons op de grond spat, een danser die even aan het uiteinde van het podium komt pompen, een zwarte danseres die haar ingebeelde vissen aan ons wil slijten maar die helaas geen tonijn bij heeft, een andere vrouw die ons vraagt waar we van komen, ons begroet met “Goodbye” en ons antwoordt met “Belgium?” alsof ze dat niet verwacht had van een toeschouwer. Borden die net afgedroogd zijn, worden netjes op een rij gezet wanneer ze uit een bad met schuim én een danseres komen. En dan is er nog die kip die aangezet wordt om te vliegen. Veel gekker dan dit hebben we het nog niet meegemaakt in deSingel.

Openen en eindigen doet ‘Masurca Fogo’ met de levensadem. Tijdens het slot horen we trouwens ook ‘All I need is the air that I breathe” door de luidsprekers klinken terwijl de voorstelling opent met het sensuele “Hain‘t it funny“ van K.D. Lang. Ademhaling die ook verwijst naar zinnelijk genot. Ja, naar het orgasme dus. Enerzijds te zien bij de man die een stoel vastneemt waar een vrouw op zit en die rond zijn as laat cirkelen. Anderzijds wordt in het tweede deel ook uitgelegd dat het orgasme drie gezichten heeft: het positieve (oh yes!), het negatieve (oh no!) en het metafysische (Oh my God!) en kan je er niet onderuit dat de video met bloemen die opengaan op het einde ook een seksuele lading krijgt. Sensualiteit en seksualiteit daar bulkt deze voorstelling dus van. De eerste zin uit het nummer van K.D. Lang is niet voor niets “We made love last night, wasn‘t good, wasn’t bad.” K.D. Lang passeert in het tweede deel trouwens nog eens met “Love is like a cigarette”.

Een vrouw die een andere vastbindt aan de armen en zo leidt? Check. Een ménage à trois? Check. Zo zien we een man die twee vrouwen een na een overslag laat doen, zodat ze met ingetrokken benen op zijn bovenlichaam landen alsof ze kleine meisjes zijn die papa vasthoudt. Wie wil kan daar een ménage à trois in zien. Dan hebben we nog een man die in een prachtige jurk even de twee amateur-koppels op hun plaats zet, overneemt en toont hoe een Spaanse dans gedanst moet. Haantjesgedrag zien we ook bij de mannen, net als jaloezie. Mannen met humor ook, die de rol van galante heer lijken te spelen. Maar dan komt er plots confetti uit de hoed. Of wat te denken van iemand die een mooie Aziatische vrouw die ondeugend ligt te loeren tegen een zwarte wand plaatst. Je verwacht dan een messenwerpersact. Maar dan doet de danser-acteur het met rode rozen.  

‘Masurca Fogo’ zit vol van dat soort creatieve verrassingen die nog steeds erg verfrissend, naturel en leuk zijn om naar te kijken.  Humor zit er ook in met een vrouw die zich een beetje overschat. Met “wanneer ik rondwandel, verstoppen de mannen zich achter de bomen.” compenseert ze haar gebrek aan mannelijke aandacht. In het tweede deel zien we een vrouw in bontjas op het toneel. Haar quote is ronduit hilarisch in deze context: “All the animals I had died.” Of wat te denken van de vrouw die even haar geheim verklapt dat ze een mannenonderbroek draagt, een ander die vruchteloze pogingen onderneemt om net hetzelfde rechtopstekende verwilderde kapsel van haar zwarte collega te hebben of die ene die oververhit geraakt en dan maar haar toevlucht zoekt bij een badje water. Daar komen nog eens de drie vrouwen bij die op een rots aanwijzingen krijgen hoe ze een geloofwaardige zeemeermin kunnen neerzetten. Dan blijkt het trio last te hebben om te multitasken en die staart tegelijkertijd in beweging te houden.

Dat liefde niet altijd tussen koppels bestaat, zien we in de mama die haar zoon overdreven veel eten op tafel opdient. Liefde gaat door de maag. Helemaal herkenbaar wordt het wanneer het gezelschap een hutje in no time in elkaar steekt en daar een party losbreekt op een beperkte ruimte die net groot genoeg is.

Masurca Fogo toont ingehouden passie, via strikte gezelschapsdansen waar vooral veel structuur en orde heerst. Pina Bausch slaagt erin te tonen dat er daarachter veel vuur zit, veel meer passie dan je op het eerste zicht zou denken. De chaos, de hartstocht haalt het van de beredeneerde, ja zelfs wat stijve dansen met hun repetitief schema. Deze Masurca Fogo is dan ook een groot en hilarisch feest om naar te kijken.

< Bert Hertogs >