Recensie Kleine Koning December

Wakker worden en groot zijn vanaf de eerste dag. Meteen werken en op het moment dat het niet meer gaat je kindertijd beleven tot je zo klein bent dat niemand je nog ziet. Je start het leven en je weet alles al, maar geleidelijk aan vergeet je. Dat gebeurt er in de droomwereld, de wereld van Kleine Koning December, de voorstelling van Stefan Perceval naar het sprookje Der kleine König Dezember van de Duitse schrijver Axel Hacke.  Een stuk dat kinderen aan het filosoferen doet slaan. Waar komen we vandaan? Wat gebeurt er als we dood gaan? Zijn we dan zo onzichtbaar klein geworden dat iedereen denkt dat je er niet meer bent terwijl je er eigenlijk nog wel bent? Of ben je dan toch gewoon weg? Hoe zou het zijn om onsterfelijk te zijn? Het zijn maar enkele vragen die Kleine Koning December aanraakt. Het beeld dat Hacke oproept is best prettig: geen zin hebben om naar je werk te gaan, heeft niets te maken met je humeur of de inhoud van je job. Het is een draak die je tegenhoudt om te gaan werken op kantoor …

Dromen zitten verborgen in een kartonnen doos. Die neem je uit het rek, leg je naast je bed, doe je open, en dan ga je slapen en droom je de droom. Dat systeem werkt wel niet zoals een videotheek of Netflix of zo. Neen, je kan je droom niet kiezen, je moet jezelf ermee verrassen. Dromen over roeien naar het oneindige, dat deed Kleine Koning December die telkens wat krimpt hoe ouder ie wordt. Met de jaren worden de dromen dus groter. Zijn grootvader Koning Januari III was zelfs zo klein geworden dat je hem niet meer kon zien tussen al die dozen met dromen. “Maar hoe weet je dan zeker dat grootvader er niet meer is?” vraagt de verteller aan de koning die in zijn muur woont.  Vic De Wachter speelt de rol van koning en verteller en geeft zo een mooi, getrouw beeld van het kind dat in elk van ons schuilt.

Hoe voel je je als je naar de sterren kijkt? Klein en nietig? Of net heel groot? Verteller en Koning December II houden er een andere visie op na. De Wachter laat even sterrenkunde in de voorstelling sluipen wanneer hij verwijst naar proxima centauri, de ster die het dichtst bij ons zonnestelsel staat.

Het idee van het sprookje, van de wereld van Koning December II, dat je grotere dromen hebt naarmate je ouder wordt en op het einde van je leven nog enkel leeft in één grote droom is niet alleen erg romantisch. Het is ook een erg fijn beeld om het levenseinde te bekijken. Voor zover dat er is tenminste. Want wat weten we zeker? Is het leven wel eindig, of is het oneindig? Komen we terug (en bestaat er dus zoiets als reïncarnatie)?

Maar evengoed gaat de voorstelling ook over dementie. Over een piloot die niet meer weet hoe hij moet vliegen met een straaljager en er dan maar mee door de stad rijdt en die ergens parkeert. Tot die ook niet meer weet hoe hij moet rijden met het ding. Het levert even een wat misplaatste grap, een torenhoog cliché op van de verteller: “zelfs in je droom geraak je niet van de grond.” Het beeld van onsterfelijkheid en hoe je ontstaat, is dan weer mooier dan dat van de bloemetjes en de bijtjes. Een koning en koningin staan op een balkon, omhelzen elkaar stevig, springen samen van het balkon, botsen tegen de aarde die als een trampoline de twee omhoog schiet zodat ze aan de hemel een ster kunnen plukken. Die nemen ze dan mee naar de aarde en leggen ze in bed. De volgende ochtend is er een nieuwe Koning geboren.

Kleine Koning December, met prachtige muziek omlijst op klarinet, muziekdoosje en strijkers, is een zeer mooie voorstelling die doet (weg)dromen, mijmeren, filosoferen en het kind in jezelf oproept. Dat De Wachter een erg goede verteller is - de acteur wordt vaak gevraagd om documentaires in te lezen - bewijst ie nog maar eens. En eigenlijk heeft Koning December II gewoon een punt wanneer die stelt: “bij ons komen de kinderjaren aan het eind van ons leven! Dat is iets waar je altijd naar uit kunt kijken. Bij ons is het plezanter dan bij u. Het spijt me voor u, voor u allemaal, eigenlijk.”

< Bert Hertogs >