Recensie Helene Fourment musical

Helene Fourment was de muze die in haar tijd Pieter Paul Rubens inspireerde tot het schilderen van meesterwerken en nu ook componist Sam Verhoeven en scenarist Allard Blom bezielde tot het schrijven van een wondermooie musical. Anne Mie Gils kroop in de huid van Helene Fourment en mocht zo opnieuw bewijzen waarom zij al jaren de leading lady van de Vlaamse musicals is. Haar geweldige acteer- en zangprestatie in combinatie met een passend decor, een subtiel geschreven tekst en romantische muziek maakte dat dit nieuwste geesteskindje van Judas TheaterProducties waarlijk een “ode aan de muze” werd.

Of het nu “musical” is of misschien toch beter onder de noemer “muziektheater” valt, is een discussie die we aan de puristen over laten. Wat telt is, is dat het creatieve team achter “De muze van Rubens, Helene Fourment” er in was geslaagd om een geweldig mooie productie af te leveren over het leven van de tweede vrouw van Antwerpens bekendste schilder. Als toeschouwer waren we als het ware uitgenodigd in het privévertrek van Helene Fourment in Brussel waar ze gelegen op een fluwelen chaise longue naar haar naaktportret “Het Pelsken” zat te staren. Welke respectvolle kunstenaar schildert zijn eigen jonge vrouw nu naakt, voor heel de wereld ten toon? Om ons te overtuigen van de liefdevolle intenties die achter dit meesterwerk schuilden, nam Helene Fourment ons mee op een reis door de tijd waarin zij uitgroeide van de 11-jarige engel van nonkel Rubé tot Pieter Pauls echtgenote, moeder van zijn 5 kinderen en zijn persoonlijke Venus.

Scenarist Allard Blom had de historische figuren en gebeurtenissen passend geromantiseerd tot een innig, romantisch verhaal over de passie tussen een oudere kunstenaar en zijn jonge vrouw, de liefde voor de kunst, de voorliefde voor ronde lijnen en de tederheid waarmee de jonge geliefde zich bekommerde om haar zieke echtgenoot. In tegenstelling tot wat de foto op de affiche leek te suggereren, bevatte deze voorstelling niets om aanstoot aan te nemen. Wie dus hoopte op naakte mannen of vrouwen, kwam van een kale markt thuis. In plaats daarvan kregen we juist erg poëtische en tedere omschrijvingen van de huwelijksnacht waarbij de 16-jarige Helene Fourment voor het eerst de lakens deelde met de 53-jarige Pieter Paul Rubens.

De gevoelige teksten werden door componist Sam Verhoeven en arrangeur Pol Vanfleteren van muziek voorzien. De combinatie van cello, viool, akoestische gitaar en piano maakte dat de muziek passend klonk voor de tijd waarin het verhaal zich afspeelde, zonder ooit oubollig over te komen. Het viel ons opnieuw op hoe vlot Sams muziek in de oren klonk. Het ene moment ging hij voor het gevoel van de verwachting en de zachte romantische noot om vervolgens naadloos over te gaan naar een krachtige melodie die ons meenam naar de passie en de geestdrift. Sam Verhoeven had ook deze keer voor wondermooie melodieën gezorgd. Het enige minpuntje was dat verschillende van de liedjes niet echt helemaal tot hun recht kwamen: er werd een stuk gezongen, dan werd er weer een stukje van het verhaal verteld op muzikaal behang om tot slot toch weer over te gaan naar het lied.

Er was niet alleen muzikaal behang, er waren ook videoprojecties die op het decor geschenen werden. Luc Peumans heeft hier echt geweldig goed werk geleverd. De techniek stond volledig ten dienste van de voorstelling en niet omgekeerd. De projecties werden niet alleen gebruikt om de verschillende interieurs vorm te geven, maar ook om enkele schilderijen van Rubens uit te lichten. Men had daarbij heel veel aandacht voor subtiele veranderingen als lichtinval of begroeiing met klimop die langzaamaan opgroeide. “De muze van Rubens, Helene Fourment” had op zich niet veel decor, maar alles stond in functie van het verhaal.

Het geheel werd verder nog tot een hoger niveau getild door het acteerduo Anne Mie Gils en Brent Pannier. Of misschien is het beter om te spreken van de ster van de voorstelling  Anne Mie Gils en haar sidekick Brent Pannier. Anne Mie heeft in het vak al lang haar strepen verdiend en stelde ook dit keer niet teleur. Ze schitterde als Helene Fourment. Want hoewel het tempo van deze voorstelling aan de lage kant was, wist ze ons moeiteloos mee te nemen in haar verhaal. Ze bewees opnieuw wat een goeie actrice en zangeres ze wel is.

Brent Pannier was dan weer een beetje groen achter de oren. Hij zette een overtuigende museumsuppoost neer en zorgde tijdens de scènes over het roddelen van de Antwerpenaren voor een pittige interactie met Gils. Zijn mooiste tussenkomst was wanneer hij naar het einde van de show toe, tijdens de gevoelige reprise van “Muren van goud”, de tweede stem voor zijn rekening nam. Dat was weer zo’n moment om weg te smelten in onze zetel.

< Sascha Siereveld >