Recensie Kommil Foo met Schoft

Met Schoft, de nieuwe voorstelling van Kommil Foo, gaan de broers Mich en Raf Walschaerts voort in hun herkenbare stijl en boren ze hun klassieke thema’s verder aan. Seks, maatschappijvisie (democratie uitgelegd via het beeld van twee wolven en een schaap op een bankje in het bos), nostalgische gevoelens, zelfrelativering (de dikke vs. de kleine), humor, leven en dood en liedjes met een boodschap zitten verpakt in een wel erg toegankelijke doos. Zo toegankelijk zelfs dat wanneer Raf in “Integendeel” zich de vraag stelt of hun publiek wel zo hoog intellectualistisch is als gedacht wordt, en hij zich afvraagt of het niet gewoon wat “klapvee” is, hij ergens een punt heeft volgens ons.

De broers scoren zelfs met de meest banale zaken, krijgen de toeschouwers moeiteloos mee om het woord “Integendeel” uit te spreken, en doen de Arenberg verwonderd kijken naar de simpelste act ooit: Mich die een schuin overhellende tafel dekt. Een knap staaltje timing, wat mislukking rechts en links (wat er bij hoort bij elke acrobatische act), overgoten met een vleugje toneel: hier speeksel dat de zaak zogezegd moet laten plakken, zorgt tot onze grote verbazing voor magie bij het publiek. Faut-le faire. Maar toch, het voelt wat simpel aan.

Het is dus met gemengde gevoelens dat we de Arenberg verlieten. Op de een of andere manier hadden we het gevoel een hot dog voorgeschoteld gekregen te hebben, maar dan verpakt in een haute cuisine-versie terwijl het uiteindelijk om niet meer dan een worst en een broodje ging. Niet meer, niet minder. Niet dat de voorstelling de aandacht niet trekt. Integendeel. Mich probeert zich een weg te banen naar de voorkant van het rode doek om aan te kondigen dat we iets te zien gaan krijgen wat we nooit eerder hebben gezien, en legt de verwachtingen daarbij al erg hoog. “Wat een exemplaar!” luidt het uit zijn mond wanneer hij zijn broer naakt op de lijktafel ziet liggen, en zijn kleine kantjes beschrijft. Dat ie blindelings zijn penis achterna holde als een soort gps. Later krijgen we te horen dat de reden de balans tussen de drie zones: kop, hart en penis is die niet altijd in evenwicht is, dat hij vaak naast zijn schoenen liep, en lang gekropen heeft om maar iets te zeggen.

Daarna volgt het eerste wat goedkoop, mainstream-moment waarop Mich de zaal vraagt om stevig te applaudisseren wanneer zijn broer opnieuw op het podium – aangekleed in zijn kostuum - zal opkomen. Het voelt zo waar als publieksopwarming aan terwijl de voorstelling al begonnen is. Vreemde start dus en het intimistische “Mateloos bemind” begeleid op akoestische gitaar en viool, gaat daardoor aan ons wat voorbij.

Een brainstormsessie in een restaurant in Gent – “het is niet omdat het voor het werk is dat het niet gezellig mag zijn” – leidt tot de vraag hoeveel je over hebt voor een dakloze bedelaar. Een wat voorspelbaar pleidooi over arm en rijk en dat alles lang niet zo mooi verdeeld is in de wereld als het zou moeten, is het. “Dat dit de laatste dag is dat je leeft” met catchy pianoriff en akoestische gitaar staat haaks op de vorige tekst en komt wat verloren over in de voorstelling. Ook na de song wordt een compleet ander thema aangeboord: het gevoel soms de mensheid te willen wegspoelen met het toilet door al die onverdraagzaamheid.

Niet dat het levenseinde geen onderwerp is dat in de teksten terugkomt. Op het einde zien we Mich de levenscycli tonen tot de man die te horen krijgt dat ie nog maar drie maand te leven heeft wat overigens een van de sterkste momenten uit de voorstelling is. Ook de nostalgische gevoelens die bovenkomen wanneer Kommil Foo het heeft over hun vakanties op de boerderij van hun tante Lies, draait uiteindelijk uit in de meest hilarische sketch tussen de twee. Mich Walschaerts brengt een ge-wel-dig eresaluut aan nonkel Phil, en daarmee vooral ook aan de humor van 80 jaar geleden: de visual gag die nog nauwelijks bedreven wordt onder komieken overigens. Het soort humor (doen alsof je een oogbol wegneemt, en terugsteekt, doen alsof je benen zelf niet kunnen stappen, maar verplaatst moeten worden door je handen, een vinger, dan weer een deel van de arm die plots weggetoverd lijkt,…) dat ie op de meest onverwachte momenten bovenhaalt, is hilarisch. Qua spel doet het denken aan Gaston en Leo, waarbij die eerste constant de tweede onderbrak en zijn verhaal dus niet kon doen. Alleen de gekozen vorm, is anders. Een ode aan de zatte nonkel op feestjes is het ook. Muzikaal horen we een eerbetoon aan de gewone man in wat wellicht het strafste nummer is dat de twee opsparen voor het einde: “Kom hier dat ik u aan mijn borst druk” via 4 mains, piano en akoestische gitaar begeleid. En de blokfluit van Mich? Die wordt deze keer niet bespeeld, maar maakt deel uit van… een visuele grap.

Schoft surft dus ergens tussen gratuit, wat gemakkelijk entertainment, een wat voorspelbare, bij momenten kleffe moraal, goede nummers die soms een wat ongelukkige plek kregen in de voorstelling, en enkele zeer straffe momenten (al dan niet met diepgang). Een behoorlijke nieuwe van Kommil Foo maar er kan en mag nog verder aan geschaafd worden.  Al vond het enthousiaste en toch ook wel niet zo kritische publiek in de Arenberg het met zijn staande ovatie en laaiend applaus verre van matig. Integendeel.

< Bert Hertogs >