Recensie Beyonce

Beyoncé keek in het Koning Boudewijnstadion op geen cent meer of minder. Een gigantische wall met stroboscopen, een kubusvormige ledwall die kon bewegen en tot het dak van de rechte tribune reikte, vlammenwerpers (“Survivor”), C02-jets, vuurwerk (“Halo”), rook over het podium, een catwalk met loopband (“Drunk in love”) ,acrobatie (o.a. op “Mine”), en een rechthoekig B stage dat in de finale een ondiep zwembadje werd, ... Queen B zag het groots. Maar big betekent alweer niet dat het daarom beter was.

Ladies night
Na twee compleet overbodige voorprogramma’s die het tevens rechts vooraan op een zijpodium moesten doen, verscheen de Amerikaanse zangeres met een kwartier vertraging op het podium. Aan sfeer geen gebrek overigens. “They don’t care about us” en “Billie Jean” van Michael Jackson, “Empire State of Mind” van Alicia Keys, “Wonderwall” van Oasis, “I will always love you” van Whitney Houston, “Angels” van Robbie Williams en vooral ook “Wannabe” van de Spice Girls werden stevig meegekeeld door het publiek. Een quasi  ladies night werd bij Beyoncé op een man hier en daar na die er wat verloren bijliep of omdat ie gewoon mee moest gaan van zijn lief. Ruwweg schatten we dat rond de 90 procent van de toeschouwers vrouwen waren. Meisjes die hun vriendinnen – vooral tieners en twintigers - hadden opgetrommeld vooral, gezinnetjes waren er ook maar in de minderheid.  

Kledingwissels
Toegegeven, Queen B zag er opnieuw onberispelijk uit. Stevig ingesnoerd in een zwart korset wat haar boezem extra volume bezorgde en met hoed op bracht ze als eerste “Formation” om later dan weer als een vamp in rode latex te verschijnen bij “Crazy in love”. Niet zelden met een legertje danseressen:  tussen de tien en twintig achter haar. Die trokken figuren over het podium: een driehoek, dan weer een rechte lijn,… een choreografie die voor het synchrone koos in combinatie met strakke geometrische figuren dus.

Maar zoals dat steeds gaat met kledingwissels halen ze ook de vaart uit een show. Vooral de overgang tussen “1+1” en “Crazy in Love” via “Purple Rain” duurde wel erg lang. Het nummer kwam gewoon uit een doosje - net als de koperblazers die “Daddy Lessons“ niet veel later aankondigden overigens -, we hoorden de stem van Prince, en verder lichtte de kubus paars op terwijl na een tijd ook de scanners de hoofden van het middenplein paars belichtten. Wie zich trouwens afvroeg welke kledingkeuze  organisator Herman Schueremans die dag maakte om Queen B te ontvangen, kunnen we meegeven dat ie een lichtblauw hemd uit zijn garderobe tevoorschijn had gehaald. Dat de Schuer – die ’s namiddags nog voor de deuren openden al in het stadion was - met lichtblauw staat en dat hem jonger maakt, is overigens geen staatsgeheim.

Inkakmomenten
Die Prince-klassieker was lang niet het enige inkakmoment van de show. “Me,myself and I” over “de relatie die we hebben met onszelf” aldus de zangers en “Rocket” konden maar op matig enthousiasme rekenen. Nochtans opende tijdens dat laatste nummer de mega videowall even zodat wit licht een verticale beweging van onder naar boven kon maken.

Acrobatie
Beyoncé had ook luchtacrobaten bij die haar tweede en derde act visueel ondersteunden. Eerst mocht een vrouw aan een koord zich wentelen naar de nok van de kubus door een spiraalbeweging te maken op “Mine”. Later tolde die rond in een witte kubus. Opvallend ging tijdens deze showelementen die wall maar een beetje open, zodat maar een beperkt aantal toeschouwers dit live konden zien. Al de rest was aangewezen om te kijken naar de videoschermen en vroeg zich af of dat live aan het gebeuren was. Ja dus.

Koninklijke familie
Soms toonde het optreden van Beyoncé wat gelijkenissen met de Belgische koninklijke familie waar het protocol prins Laurent apart zet van zijn broer, schoonzus en neven en nichtjes. Bij Queen B viel het vooral op dat haar nog steeds uitsluitend vrouwelijke band het moest stellen met een plekje rechts op het podium. Alle aandacht moest en zou dus naar de koningin gaan en haar helpsters (in dit geval de danseressen). Zo gaat dat nu eenmaal.

Stem en geluid
Beyoncé Knowles was behoorlijk goed van stem in Brussel, haar voorlaatste concert van haar Europese tour, al viel ons op dat haar stem wat dieper is geworden met de jaren. Met haar Formation Tour kiest ze overigens voor een THX-geluidssysteem, dat vooral gekend is in bioscopen. Er viel dan ook weinig af te dingen op de geluidskwaliteit, was het niet dat het wel erg luid stond om het echo effect van het stadion weg te spelen.  Minder te vinden waren we voor de vele momenten waarbij B’s stem door de autotune/effectenmolen werd gedraaid zoals bij de start van “Crazy in love” dat een ander, minder toegankelijk arrangement meekreeg. Toen de band niet veel later koos om het te laten overgaan in de gekende singleversie reageerde het publiek extatisch maar ook opgelucht tegelijkertijd.

Braaf buurmeisje vs. boze bitch
Hét spagaat van de avond toonde zich niet in de vorm van acrobatie of zo. Maar wel in de keuzes die Beyoncé de laatste jaren maakte. Het contrast is immens tussen het girl next door type en mode icoon dat ze speelt en de furie, de diva. Zo zien we haar enerzijds haar witte tanden bloot lachen en horen haar super cute zeggen “Dank u dat ik hier mag staan. Dit is waar ik van hou. Dit is wat ik fijn vind om te doen. Dank u dat ik mijn droom mag verwezenlijken dankzij jullie.” Daar tegenover staat de furie, de diva, zij die ook wel seksuele referenties maakt (in “Partition” refereert ze naar prostitutie wanneer ze met haar danseressen tegen een deur/spiegel danst in een kleine rechthoekige box onderaan het ledscherm, terwijl de visuals een levensgrote Beyoncé tonen die op die box staat bijvoorbeeld.)

Ergens verliest ze haar publiek dan dat toch wel voornamelijk bestaat uit ontzettend brave meisjes die zich onberispelijk gedragen. Wanneer er eentje in onze buurt met een doos vol drank van de bar terug haar plekje zoekt op de tribune verzekert ze ons dat het allemaal watertjes zijn. Dát soort meisjes die er een erezaak van maken om er een vlekkeloos en braaf leventje op na te houden dus.  Tijdens nummers die wat aangebrand voelen of waar Beyoncé helemaal de furie in haar loslaat, zijn zij geneigd minder enthousiast te reageren.

Hoogtepunten
Met stip kunnen we de twee a capellanummers “Irreplaceable” dat kon rekenen op oorverdovend gejuich en “Love on top” dat het publiek prachtig meezong tot de muzikale hoogtepunten aanstippen van de show. Dat laatste nummer transponeert van de ene toonaard naar de andere, telkens een beetje hoger terwijl de toeschouwers die toch wel moeilijke horde moeiteloos namen. Maar goed, over moeilijke hordes nemen, weet het Koning Boudewijnstadion alles. De atletiekwedstrijd Memorial Van Damme vindt er immers plaats.  Verder kon “Drunk in love” op behoorlijk wat hysterische reacties rekenen en werd het een van de vele momenten die vastgelegd werden op de smartphone.

Megalomaan kantje
Beyoncé heeft haar visuele effecten ook gewoon nodig zoals bij “Party” bijvoorbeeld wanneer er vuurwerk uit het ledscherm komt ter hoogte van de ogen van een visual of “Freedom” waarbij zij en haar dansers water opspatten met de handen en voeten uit het ondiepe badje water dat haar B podium is geworden . Heel eenvoudig omdat ze anders de aandacht niet weet vast te houden.

Dat naast het feit dat ze een heleboel kanjers van nummers (al dan niet uit haar Destiny’s Child periode) ofwel erg fragmentarisch of half bracht, liet ons toch ook wel wat op onze honger zitten.  En wat die draaiende mega kubus/ledwall betreft, konden we ons niet van de indruk ontdoen dat het een gigantische constructie is die behoorlijk karig ingezet werd. Het voelde kortom aan dat Beyoncé wat overbodig zwaar reisde: als een vrouw die meerdere koffers en een beauty case meezeult voor ocharme een weekendje Brussel. Zoiets…

Niet uitverkocht
Het was beslist dé verrassing van 2016. Beyoncé die er niet in slaagde om het Koning Boudewijnstadion in Brussel uit te verkopen. Opvallend want zowel Ticketmaster Belgium als organisator Live Nation Belgium dachten dat fans van Queen B massaal tickets gingen kopen en verwachtten dat die in no time de deur gingen uitgaan op 22 februari 2016.  Hoe anders dient de boodschap “7 tips & tricks for securing your ticket to Beyoncé!” geïnterpreteerd te worden? En wat zijn de mogelijke redenen waarom het uiteindelijk allemaal niet zo’n vaart liep?

Lock down
De aanslagen in Brussel? Weinig waarschijnlijk vermits deze exact een maand later plaatsvonden op 22 maart 2016. De aanslagen in Parijs op 13 november 2015? Dat is wel mogelijk. Politici kozen voor een lock down van Brussel, een wurgscenario voor de Brusselse economie geserveerd op een bedje van paranoïde angstgevoelens die tot ver in de zomervakantie voelbaar is. Een knap staaltje incompetent crisismanagement ook met desastreuze gevolgen op economisch én imagovlak. 

Op zoek naar een hit
Beyoncé zelf? Haar recente plaat “Lemonade”? Die staat wel hoog in de Vlaamse charts maar heeft nog steeds minder dan 10.000 stuks verkocht, en heeft dus nog geen goud gescoord. Vraag is zelfs of 20.000 stuks (platina) wel haalbaar is. Reden? Er valt in de verste verte geen hit te bespeuren op Lemonade, wat ook al het geval was op die vorige plaat van haar uit 2013: “Beyoncé”. We kunnen ons dan niet van de indruk ontdoen dat de Amerikaanse net als zo veel van haar vrouwelijke popcollega’s moeite heeft om een hit te scoren en relevant te blijven.  De eerste barsten in het tot dan toe onberispelijke imago van Beyoncé verschijnen.

Plagiaat
De eerste bedenkingen rond de artistieke keuzes die Queen B maakte, dateren uit 2011. Om “Countdown” uit haar toenmalige album “4” te promoten, blikte ze een videoclip in waarbij ze ongegeneerd delen uit de choreografie “Rosas danst Rosas” van Anne Teresa De Keersmaeker plagieerde. In datzelfde jaar 2011 ontsloeg Beyoncé haar vader als manager.

Nieuw aangemeten imago: bocht van 180 graden
Met het album “Beyoncé” in 2013 schudde ze het brave imago van haar af en koos ze resoluut om zich net als zo veel andere popzangeressen te profileren als sekssymbool. De reacties logen er niet om: Queen B had haar toch wel uniek verkoopsargument: brave degelijkheid in combinatie met klasse voor een groot deel opgegeven. Daarmee nam de 34-jarige zangeres een U-bocht en probeerde ze zich plots – weinig succesvol overigens - tussen de schaars geklede Britneys en Rihanna’s van deze wereld te wentelen.

Komen en gaan van managers
De onduidelijkheid welke richting ze precies uit wil met haar carrière is het sterkst merkbaar in de keuzes die ze maakt. Op vijf jaar tijd is ze aan haar derde manager toe. Dit voorjaar brak ze namelijk met haar manager Lee Anne Callahan-Longo die de laatste vijf jaar haar manager was. We kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat de druk hoog is om te (blijven) scoren en dat voor de nodige onzekerheden en stress zorgt in Queen B’s hoofdkwartier in de laatste jaren van de twenty-tens. In ons land staat ze bijvoorbeeld niet voor een zwaar commercieel succes. In 2004 scoorde ze goud in Vlaanderen met het album “Dangerously In Love”, in 2007 deed ze dat over met “B‘Day” en drie jaar later scoorde ze met “I Am... Sasha Fierce” platina. Het beste resultaat qua albumsales dateert dus van 6 jaar geleden.

Live commercieel succes , qua platen- en singleverkoop een heel pak minder
Qua singles deden “Beautiful Liar” samen met Shakira in 2007 en “Telephone” met Lady Gaga drie jaar later het goed. Allebei haalden ze meer dan 10.000 verkochte schijfjes. Solo haalde Beyoncé enkel met “Run the World (Girls)” in 2013 goud. Kortom: de verkoopcijfers van Queen B zijn nooit door het dak gegaan in Vlaanderen. Daartegenover staan wel zeer sterke verkoopcijfers voor haar live optredens. Vooral “The Mrs. Carter Show World Tour” in het Sportpaleis mag gerust een commercieel succes genoemd worden.  4 keer had ze een afspraak met haar Belgische fans in het Sportpaleis: op 15, 31 mei 2013 en 20 en 21 maart 2014 tijdens deze tour. Andere tours brachten haar op 19 mei 2007 en 7 mei 2009 naar Antwerpen.

Andere organisator, kaartjes aan prijzige kant
Maar al die concerten werden toen georganiseerd door Greenhouse Talent, de concurrent van Live Nation Belgium. De ticketting werd dan weer verzorgd door Tele Ticket Service, de concurrent dan weer van Ticketmaster Belgium. Daardoor kon Live Nation Belgium geen beroep doen op het  klantenbestand met namen die de voorbije jaren een ticketje kochten voor Queen B waardoor een newsletter naar hen sturen, als optie wegviel. Een andere reden is dat het genre R&B op zich net als bij hip hop een publiek heeft dat het niet vanzelfsprekend vindt om prijzen tussen 51 euro en 146 euro neer te leggen voor een ticketje. Live Nation kwam trouwens op het grote scherm met een heuse imagocampagne af met wat makkelijke dan weer geforceerde slogans als “And if the music is good, you dance“, “Just keep singing…“, “All you need is music (and confetti)“, “Life is a song, love is the music“, “Good music makes you forget or remember everything“ en “See the music, hear the dance“.

Tenslotte viel het optreden van Beyoncé in een wisselweekend, op een moment dat zeer veel mensen ofwel uit vakantie aankomen ofwel net vertrekken. Traditioneel is dat een moeilijk weekend om een publiek te vinden, ook als je Queen B heet.

< Bert Hertogs >

De setlist:

Act 1

1. Intro
2. Formation
3. Sorry
4. Irreplaceable (a capella)
5. Bow Down
6. Run the World (Girls)

Act 2

1. Superpower (Interlude)
2. Mine
3. Baby Boy
4. Hold Up
5. Countdown
6. Me, Myself and I
7. Runnin‘ (Lose It All) (cover Naughty Boy)
8. All Night

Act 3

1. I Care / 6 Inch (Interlude)
2. Don‘t Hurt Yourself
3. Ring the Alarm
4. Diva
5. ***Flawless
6. Feeling Myself (cover Nicki Minaj)
7. Yoncé
8. Drunk in Love
9. Rocket
10. Partition

Act 4

1. Hip Hop Star / Freakum Dress (Interlude)
2. Daddy Lessons
3. Love on Top (a capella)
4. 1+1

Act 5

1. Purple Rain (Prince) (Interlude)
2. Crazy in Love
3. Naughty Girl
4. Party

Act 6

1. Die with You / Blue (Interlude)
2. Freedom
3. Survivor (Destiny’s Child)
4. End of Time
5. Halo
6. Schoolin‘ Life (Outro)