Recensie Ode aan Bobbejaan

Bobbejaan Schoepen was één van Vlaanderens eerste vedetten en schreef in zijn carrière heel wat bekende liedjes bijeen waaronder het onsterfelijke “De lichtjes van de Schelde”. Daarom vonden Jan De Smet, Guido Belcanto en Barbara Dex dat het hoog tijd werd om zijn liedjes van onder het stof te halen en eer te bewijzen aan deze legendarische cowboy uit de Kempen. En hoewel “Je me suis souvent demandé”, “What a wonderful day” en “Le temps des cerises” best heel mooi en bij de tijd klonken, was “Ode aan Bobbejaan” toch vooral een voorstelling waarin mensen van de derde leeftijd hun jeugdherinneringen nog eens mochten bovenhalen.

We voelden ons ontzettend jong toen we De Roma in Borgerhout kwamen binnenwandelen en dat had alles te maken met de gemiddelde leeftijd van de aanwezigen. Het zou ons niet verbazen mocht die ruim boven de 70 jaar gelegen hebben. Het was meer het publiek dat we op een zondagmiddag tijdens een matinee zouden verwachten. Dat had ook zijn weerslag op de sfeer tijdens absolute meezingers als “Café zonder bier” en “De lichtjes van de Schelde”. Men zong uiteindelijk wel mee, maar het werd niet de uitbundige sfeer die we bij deze nummers zouden mogen verwachten. Aan Jan De Smet, Guido Belcanto en Barbara Dex zal het niet gelegen hebben. Zij deden alles om er wat schwung in te krijgen, maar het zat er gewoon niet in. Misschien hadden al hun inspanningen meer opgeleverd mocht de voorstellig in de namiddag gespeeld worden. 

Op het podium gaven ze er in ieder geval wel het volle pond. Al betekende dat niet dat alles even vrolijk was. Vooral de nummers die door Guido Belcanto waren gekozen, hadden soms een behoorlijk donker kantje. “Mammie, mag mijn popje naar de hemel met me mee” bracht het tragische verhaal van een meisje dat op sterven lag en werd door Guido aangekondigd als een levenslied. Ons leek het meer een stervenslied, maar we geven wel toe dat het best wel mooi klonk. Vooral toen tijdens het refrein Jan De Smet even de tweede stem voor zijn rekening nam, waren we erg aangenaam verrast van de klank.

De beste prestatie van Guido Belcanto hoorden we in “Je me suis souvent demandé”. Het startte langzaam, diep en zacht en werd daarna naadloos overgenomen door Barbara Dex waardoor het scherper en krachtiger ging klinken. Naar het einde toe ging Barbara over naar het Nederlands en werd het een echte samenzang met Guido. Het was een passend voorbeeld van hoe Bobbejaan veel meer in zijn mars had dan het schrijven van cowboyliedjes en meezingers die uiteraard ook aan bod kwamen tijdens deze show.

Men had in de archieven ook nog wat onuitgegeven werk van Bobbejaan gevonden en “Door de wind” was daar een voorbeeld van. De tekst stond ergens op een blaadje papier en werd hier in De Roma voor het eerst ten gehore gebracht. De melodie was eenvoudig en traag. In eerste instantie hadden we de vrees dat het wat goedkope rijmelarij ging worden. Maar hoe verder het nummer vorderde, hoe meer we gecharmeerd geraakten van de mooie beelden die Bobbejaan in zijn tekst had weten leggen. Om beurten wisten Jan, Barbara en Guido een strofe te zingen en heel af en toe werden hun drie stemmen één. Met dit “Door de wind” had men een verloren parel weten op te diepen. De waardering van het publiek was dan ook navenant.

Jan De Smet schitterde het meest in “Café zonder bier”. Hij had er zijn eigen draai aan gegeven en wist het in ware Bob Dylan-stijl te brengen. Gewapend met alleen een mondharmonica en een akoestische gitaar moest hij zijn waren aan het publiek verkopen. Het vroeg hem wel wat moeite, maar hij wist er uiteindelijk toch in te slagen om het publiek “spontaan” te laten meezingen met het refrein. Dat kwam zelfs zo op dreef dat het de laatste strofe zo waar voor haar rekening nam en bijna uit volle borst “Toen Janssen ging zwemmen in Leopoldville,botste hij met geweld tegen een krokodil. En van schrik zwom Jan Janssen van Congo naar hier, maar dat is nog niet zo erg als een café zonder bier.” zong.

Jan De Smet was tijdens “Ode aan Bobbejaan” niet alleen zanger en muzikant, maar vooral ook de lijm die de kloof tussen Guido Belcanto en Barbara Dex moest dichten. Want er bestond geen enkele twijfel over: zij was de ster van de avond, die vocaal de meubelen moest redden. Ze mocht het romantische “In every dream” brengen en schitterde in “Don’t cry”.  Haar vader nam het ooit nog op als “Niet huilen mama”, maar in het Engels klonk het veel moderner. En veel had het nummer echt niet nodig. Barbara ging op een kruk, in een witte spot naast de piano van Dominique Vantomme zitten, die zachtjes de melodie speelde. En meer moest dat echt niet zijn. Tijdens “Don’t cry” kon je bijna een speld horen vallen, maar achteraf lieten de toehoorders heel duidelijk weten dat ze honderd procent genoten hadden van dit geweldig mooie lied.

Nu we het toch even over de muzikanten hebben, moeten we zeker ook gitarist Fritz Sundermann vermelden. Tijdens de verschillende liedjes wist hij wel vaker de sfeer mee te bepalen door op de gepaste momenten een kleine solo in te lassen of door met de steel op de snaren toch net die country-klank mee te geven. Maar zijn knapste prestatie leverde hij tijdens “Jef en Roza”. Daar was hij verantwoordelijk voor de heerlijke flamenco-klanken terwijl Jan De Smet in een Jommeke-Spaans het grappige relaas van Jef en Roza wist te vertellen.

Afgesloten werd er met het wondermooie “Le temps des cerises”. Bobbejaan naam dit Franse, amoureuze strijdlied uit de 19^de eeuw in 2008 in duet op met Geike Arnaert en het zou uiteindelijk zijn laatste succes worden. Het was dan ook een passende afsluiter voor deze hommage aan een Vlaams monument. Via beeldmateriaal en liedjes werd tijdens “Ode aan Bobbejaan” heel even teruggegaan in de tijd, naar een periode waar de mensen aan de radio gekluisterd zaten om naar de Vlaamse zangers te luisteren.

< Sascha Siereveld >

De setlist:
Deel 1:

1. ‘k Zie zo gere m’n duivenkot (Bobbejaan)
2. Als mijn kanarievogel zingt
3. Oh doe dat niet
4. Ik behoor jou voor het leven (Ave Maria)
5. Mammie, mag mijn popje naar de hemel met me mee
6. Je me suis souvent demandé / Ik heb me dikwijls afgevraagd
7. A little bit of heaven /Hutje op de heide
8. Mooi is het leven met jou
9. Flower of Shanghai
10. Ik heb eerbied voor jouw grijze haren
11. Café zonder bier
12. Door de wind
13. De lichtjes van de Schelde 

Deel 2:

1. Intro deel twee
2. Er zit een gat in mijn emmer
3. In every dream
4. Heimwee en pijn
5. What a wonderful day
6. Bij het kampvuur
7. Don’t cry
8. Jef en Roza
9. In de schaduw van de mijn
10. Ik geloof
11.  Als het vriest in Madagaskar
12.  Le temps des cerises 

Bis:

1. De lichtjes van de Schelde (met Bobbejaan) 

Artiesten:

Jan De Smet (zang, gitaren, ukelele, accordeon, mondharmonica)
Guido Belcanto (zang, gitaren, mondharmonica)
Barbara Dex (zang)

 
Dominique Vantomme (keyboards, piano, chef d’orchestre)
Sjang Coenen (bas)
Karel De Backer (drums)
Fritz Sundermann (gitaren, lapsteel)
Firmin Michiels (gitaren, banjo)