Recensie De Premier

Na de remake van The Loft die flopte in de States, is Erik Van Looy terug met De Premier: een thriller waarvoor de quizmaster bij Vier een topcast samenstelde. Koen De Bouw neemt de hoofdrol van de premier Michel Devreese op zich. Verder zien we onder andere Charlotte Vandermeersch (als zijn woordvoerder Eva Bodart), Tine Reymer (zijn echtgenote), Katelijne Damen (dokter), Wim Willaert (zijn chauffeur Luc) en Dirk Roofthooft (de chef, de bad guy aan Belgische zijde) aan het werk. Alleen blijkt zo veel talent niet bestand tegen een script dat met haken en ogen aan elkaar hangt, waarbij de beeldvoering langs geen kanten coherent is, en de humor of woordgrapjes – zelfs in een cruciale scène – alle spanning onderuit haalt voor zover die er al is. Of hoe De Premier eerder als een lang uitgesponnen vrijblijvend maar entertainend tv filmpje dat zeer on-Vlaams (koel, afstandelijk en soms grotesk) en on-Amerikaans (emotionele lijn die binnensluipt halverwege) tegelijkertijd overkomt waar alle spanning ver zoek is.

Het uitgangspunt van deze film is dan ook gewoon los van de pot gerukt. Om 4u30 staat de premier op voor wat een belangrijke dag wordt. Een Europese top staat op het programma en België is op dat moment Europees voorzitter. Nog voor het krieken van de dag wordt zijn auto echter klemgereden en wordt Devreese een tijdlang gegijzeld en losgerukt van zijn communicatieadviseur Eva. Tegelijkertijd worden zijn vrouw en kinderen gekidnapt en opgesloten in een verlaten fabriek. Wil hij zijn kinderen en vrouw levend terug zien dan moet hij daarvoor 1 opdracht uitvoeren: de president van de Verenigde Staten (gespeeld door Saskia Reeves) vermoorden.

De film duurt 115 minuten, blijft weliswaar boeien maar dan wel omdat het in eerste instantie entertainment is dan wel een goede spannende film. Van Looy rijdt zich immers vast in de beeldvoering die Director of Photography Danny Elsen hanteert die lang niet coherent is. Enerzijds toont hij het exclusieve leven van hoogwaardigheidsbekleders, een ontvangst op Melsbroek met alle protocol dat daarmee te maken heeft, een lunch, een vergadering, het chique moderne huis waarin de eerste minister woont, … In die beeldvoering gaat hij ook voor detail. De regen in de openingsscène, of de rode wijn die Reeves laat walsen in de wijnglazen, geven het gevoel voor precisie, voor detail weer. Daartegenover staat de donkere beeldvoering van onder andere een carjacking, de gijzeling van de kinderen en de vrouw van de premier en de confrontatie tussen Stijn Van Opstal (chauffeur), Tine Reymer en Charlotte Vandermeersch. Een erg harde, rauwe scène is die laatste. Dan contrasteert de beeldvoering te fel met het exclusieve, haarscherpe,... van de andere scènes.

Het getoonde geweld is naar Vlaamse normen zo gratuit en expliciet dat het bij momenten lachwekkend wordt. Dat zijn de acteerprestaties ook overigens. Nergens leven we mee met de personages om de heel eenvoudige reden dat de acteurs veel te weinig psychologie in hun acteren (kunnen) steken omdat hun personages onvoldoende uitgewerkt zijn. Van een gezin en een vader zou een mens verwachten dat ze in shock verkeren, of op zijn minst een traumatische ervaring oplopen. Het duo Reymer - De Bouw blijft er dus wat ons betreft allemaal te kalm bij.  Maar vooral:  we leven niet met hen mee omdat Van Looy onvoldoende tijd geeft aan de kijker om zich te vereenzelvigen met het hoofdpersonage, om sympathie te gaan voelen met hem en de moeilijke omstandigheden waarin hij zich bevindt. Pas halfweg de film trekt de film een meer emotionele kaart. Maar dan is het kalf al zo goed als verdronken.

Van Looy slaagt er ook niet in om voldoende spanning op te bouwen, omdat de eerste geweldscène al vrij vroeg in de film zit. Daarna stapelen het aantal doden zich op om druk te zetten op de premier waardoor de film initieel erg onpersoonlijk en koel overkomt. Het doet ons dus gewoon niets. Net als de filmbeelden die clean, te clean zijn voor een thriller en haaks staan op het genre. De Premier verwijst naar ‘Nick of Time’, een film van John Badham met Johnny Depp en Christopher Walken uit 1995 waarbij Van Looy een deel van de mosterd is gaan halen. Eén dialoog heeft ie zelfs vertaald naar het Nederlands. Van Opstal zegt op een bepaald moment aan De Bouw: “Ge zijt een vis aan een haak. Ge denkt dat ge er af kunt, maar ge kunt er niet af.”

Daarnaast zit er humor in de film, niet in het minst gebracht door diezelfde Stijn Van Opstal waarbij een merk vermeld wordt zoals ‘Carglass herstelt snel, maar zo snel nu ook weer niet’ of wordt er verwezen naar een quote van Dehaene: ‘Problemen moet je oplossen wanneer ze zich stellen’.

Of dat nog niet genoeg is, laat Van Looy enkele woordgrapjes in het Engels zoals ‘we are dead serious’ en niet veel later nog eens eentje rond het werkwoord ‘die’ (sterven) door Reeves uitspreken, net voor een cruciale scène. Alsof Van Looy het er vooral vingerdik  wil opleggen in zijn film dat het allemaal maar fictie is. Het einde, met een openlucht beeld van het Witte Huis, maar waarna meteen de trap van de Kamer in ons federaal parlement getoond wordt, weliswaar met twee Amerikaanse vlaggen links en rechts beneden, is al helemaal een lachertje. Dat zo’n prestigieuze productie als De Premier die echt wel alles uit de kast haalt als productie – de film ging in Kinepolis Antwerpen in maar liefst 24 zalen tegelijkertijd in première - uiteindelijk zo’n oplossing uit de hoed moet toveren om zogezegd de binnenkant van het Witte Huis te tonen, is schrijnend.

Ook de acteerprestaties zijn dat overigens. Roofthooft speelt veel te vlak, maar dat heeft ook met zijn personage te maken dat veel te weinig diepgang in de film krijgt. Daardoor blijft hij niet meer en niet minder dan de intrigant die wat mechanisch achter zijn flatscreens het reilen en zeilen in het oog houdt en checkt of zijn missie aan het slagen is. Alleen al het uitgangspunt, het motief van Roofthoofts personage en zijn mededaders is opnieuw erg van de pot gerukt: twee vliegtuigen in torens, aanslagen op een concertzaal, in een luchthaven, in een treinstation,… dat hebben de mensen al gezien. Maar een Prime Minister die een president vermoordt? Dat niet. De bad guys laken de wereldvrede waarvoor de president van Amerika voor wil gaan en willen net (internationale) veiligheid bovenaan op de agenda in plaats van de opwarming van de aarde om maar iets te zeggen en hopen alles in de schoenen te kunnen schuiven van moslimterroristen. Koen De Bouws personage schippert tussen twijfel, angst en daadkracht. Finaal zie je hem vooral een man spelen die geleefd wordt, die onder andere door zijn functie behoorlijk onthecht is, en daardoor ook koeler en afstandelijk overkomt. Niet meteen een hoofdpersonage dus waar je als kijker je mee gaat vereenzelvigen of sympathie voor gaat tonen.

Houden de film die zich ook om subsidieredenen vooral in Brussel afspeelt nog min of meer recht: Katelijne Damen als dokter en Charlotte Vandermeersch. Damens rol is weliswaar zeer klein maar zet zeer goed de moeilijke situatie neer waarin haar personage verkeert. Zij krijgt een aartsmoeilijk dilemma voorgeschoteld: tussen het belang van de zieke gijzelaar of dat van de gijzelnemer moeten kiezen. Verder speelt Charlotte Vandermeersch de rol van communicatieadviseur op een degelijke manier waarbij ze meerdere pogingen doet om uit de benarde situatie te geraken. De finale van de film is echter een voorbeeld van eentje waar snel snel de verhaallijnen worden afgehaspeld uit tijdsgebrek. Of hoe van dit naar Vlaamse normen prestigeproject finaal iets overschiet dat vormelijk noch inhoudelijk voldoende kwaliteit uitstraalt. Gemakkelijk en voorspelbaar entertainment en even geforceerd als de gescripte humor in de Slimste Mens voelt het geheel dus aan…

Conclusie: De Premier is een film die qua uitgangspunt behoorlijk hilarisch is en ook qua dialogen voelt die op bepaalde vlakken eerder aan als een komedie dan als een actiefilm/thriller. Dat is uiteraard dodelijk voor een actiefilm of thriller waardoor net alle spanning verdwijnt. Mocht men in ons land Gouden Frambozen uitreiken, we zouden De Premier zonder twijfel nomineren omdat hij meesterlijk faalt in zijn oorspronkelijk opzet.

< Bert Hertogs >