Recensie Tirade

Als een streepje klassieke muziek wiens intro maar blééf duren, zoals bij Rachmaninov bijvoorbeeld. Zo was de eerste conference ‘Tirade’ van Stijn Meuris. De Limburger toonde opnieuw een begenadigd verteller te zijn in de AB, al brieste hij te weinig, en ging ie te weinig te keer  als conferencier. Hij miste scherpte door de lange aanlooptijd die hij steevast nodig had. Rode draad doorheen zijn voorstelling: dat ie op een bepaalde dag Johan Van Overtveldt, minister van Financiën, zou ontvoeren, iets wat in de jaren ’80 schering en inslag was: politici ontvoeren.

Met het geluid van een piepende, schurende deur, wellicht uitgevoerd door een viool opent het rode doek van de Ancienne Belgique. Een kerstboom links vooraan, een kerststal en een stoel die wat verloren staat, een foto van een mond in pixels op het grote scherm achteraan, en twee New Jersey betonblokken. Dat is het decor van ‘Tirade’.  Meuris klaagt verschillende zaken aan in zijn twee uur durende voorstelling. Als ex-journalist heeft ie het niet zo begrepen met de weekendbijlagen in de zomerkranten waarbij twee journalisten naar een politicus gestuurd worden voor een lang maar zelden diepgaand interview alsof één journalist dat niet zou aankunnen. Het zegt veel over de budgetten die er toch blijkbaar nog zijn, de luiheid van journalisten in komkommertijd en tevens kaart Meuris het snobisme bij deze hogere middenklassengroep aan.  ‘Een interview dat steevast eindigt met een bezoek bij kok Kobe Desramaults. Meuris vindt dat soort interviews te gezellig. ‘Knack: ik hou ervan, ik ga meteen naar pagina 74 voor de bonnetjes. De rest vind ik onzin.’ zo luidt Meuris’ mediakritiek verder nog.

Zijn motief om Van Overtveldt te kidnappen? Diens edito toen hij nog hoofdredacteur van Knack was en stelde dat Meuris een staatsgevaarlijk sujet was omdat ie inciviel gedrag vertoonde in 2010 toen hij op Facebook postte dat ie in juni van dat jaar niet zou gaan stemmen nadat Alexander De Croo  de stekker uit de toenmalige regering getrokken had. Dat leverde hem toen een rel op waarbij hij zelfs door een journalist van de Tijd geïnterviewd werd.

Andere zaken die hij aankaart in de show: de gebrekkige muziekkennis van politici die door hun woordvoerders wat wordt ingesproken om ‘een streepje klassiek’ te antwoorden op de vraag wat hun favoriete muziek is omdat het bon ton is om dat te antwoorden. Meuris heeft geen al te hoge pet op met politici in het algemeen. Via enkele definities ‘oplichters’, ‘voorliegen’, ‘180 graden hun kar draaien’ komt ie tot het besluit dat het gangsters zijn. Hoeveel losgeld hij zou vragen voor Van Overtveldt? 0,55% (de ‘karaattaks’, ofwel het forfaitaire belastingspercentage dat Antwerpse diamantairs dienen te betalen op hun omzet) of toch maar 900 miljoen?

Die rode draad, een zogezegde ontvoering van een politicus, zou tot een donkere, wat macabere voorstelling kunnen leiden. Maar dat wordt die niet helemaal. Donkere humor haalt ie pas aan wanneer hij het over de zelfmoord van Steve Stevaert heeft in  het Albertkanaal (op 2 april 2015 nvdr.). Dan speelt ie cynisch met taal. Met  ‘Dat kanaal heet nu Stee-vaart’ en ‘je zou denken dat echt politiek talent komt bovendrijven.’ zijn die passages het scherpst van al uit de ganse show.

Meuris stelt vast dat Steve nog voor zijn carrière startte de mensen al voorloog, zijn echte naam was immers ‘Robert’. ‘Steve’ werd bedacht door ‘Noël’ die op zijn beurt in het echte leven ‘Rudi’ heet. ‘Een alliteratie als ‘SS’ werkt ook in de politiek’, voegde Meuris daar nog verder als commentaar aan toe.

Meuris kaartte aan dat het in ons land mogelijk is om omhoog ontslagen te worden. Zo werd John Crombez (sp.a) als staatssecretaris ontslagen toen hij zich boog over het dossier windmolens voor de Belgische kust en daarmee te dicht ‘bij Johan’ kwam. Dat ie als staatssecretaris voor fraudebestrijding werd vervangen door Philippe De Backer (Open Vld) die volgens zijn CV ‘ervaring had met durfkapitaal’ kon er bij hem niet in en al zeker niet die eerste maatregel die hij trof: de sociale controle op de KMO’s afschaffen. Ook met het absurde voorstel van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) om de doodstraf opnieuw in te schakelen voor terroristen, alsof een moslimterrorist/kamikaze nog een drang zou hebben om te blijven leven…,  stak hij de draak. Al snel kwam Geens erop terug dat het ‘maar een denkpiste was, een ballonnetje’… Meuris kan het niet laten om ook Maggie de Block te betrekken in zijn verhaal en de spot te drijven met haar overgewicht. Helaas slaagt de Limburger er helemaal niet in om zijn pointe te maken. Dit is nu eenmaal te gemakkelijk qua thema en andere comedians hebben het surrealistische van de obese huisdokter die minister van Volksgezondheid werd al veel beter en scherper in beeld gebracht. Het enige moment dat Meuris even een glimlach op ons gezicht toverde, was met de stelling ‘Maggie is nooit een tafelspringer geweest wat ik haar ook niet aanraad.’

Over CD&V had ie nauwelijks materiaal om de draak mee te steken wegens wel erg afwezig het laatste jaar. Het bracht hem bij Pieter De Crem die de opening van het politieke jaar niet kon bijwonen omdat ie in Harvard aan het studeren was. ‘Ze vragen me in het parlement toch bijna nooit iets.’ was zijn uitleg.  ‘Als je voornaam in het Engels ‘grap’ betekent, begin er dan niet aan.’ zo jende Meuris de vaak geplaagde Joke Schauvliege die middels een minieme deviatie in de plus bij de verkiezingsuitslagen in Evergem, bij Gent het tot minister mocht schoppen omdat het een en al rustige vastheid en stabiele cijfers waren die de partij kon voorleggen tijdens de recentste verkiezing. ‘Joke leeft nog, cultuur niet meer na haar beleid’ stelde Meuris. Maar ook een sneer naar artiesten volgt. ‘Ze hebben een portfolio met hun vroeger werk in. Dat heeft niets te maken met het uur waarop ze opstaan.’ De man blijkt ook geen al te hoge pet op te hebben als het gaat over de Kings of Tomorrowland wanneer hij verwijst naar de valpartij van MC Michael Thivaios: ‘Dan valt er eens iemand van het podium, is het niet hoog genoeg. ‘

4 ministers van klimaat telt ons land hoewel het 6 regeringen heeft. Dat zij moeite hebben om het klimaatfonds te beheren waar nauwelijks geld in zit, klaagt ie aan alsook het gebrek aan besluitvorming. De federale minister van leefmilieu Marie Christine Marghem noemt hij een ‘1 armed bandit‘ (nvdr. Ze heeft slechts één arm, met deze Engelse term verwijst Meuris naar een jackpot) omdat zij de nucleaire sites in ons land open laat houden.

Erdogan en Berlusconi halen grote koppen en lange stukken in onze kranten. Maar volgens Meuris hebben we in eigen land zelf meer dan voldoende politici die het niet zo nauw nemen met de wet. En als Schauvliege dan al eens iets goed doet, een betonstop aankondigen omdat ons land het op Malta na meest gebetonneerde land is van allemaal, blijkt ze dat pas tegen 2040 te willen realiseren.

Eindigen doet Meuris met de parabel van 11 miljoen bange wezels en de door hen democratisch verkozen boosaardige buffels waarbij hij ons oproept om ons land in vraag te stellen. Hij stelt vast dat het systeem zichzelf in stand houdt en we schaduwtheater zien. Na 100 minuten leidt dat tot geen catharsis van de voorstelling. Wie zijn geld 10 jaar geleden belegde in banken, ziet dat het nu niets opgebracht heeft, volgens Meuris. Idem met geld dat belegd werd in een spraaktechnologiebedrijf in Ieper. Maar wie Duvel had ingeslagen, had nu honderden euro’s aan leeggoed. ‘Niet in vastgoed, wel in leeggoed, valt geld te verdienen.’ eindigt Meuris met wat populistische toogfilosofie.  

Meuris geeft mee dat hij eergisteren zijn show schreef. Iets in ons zegt dat dit nog best wel eens waar zou kunnen zijn ook, al is het niet meteen iets om mee te pronken, wat de Limburger wél doet. Wat meer voorbereiding, degelijk try outen had geen kwaad gekund voor deze ‘Tirade’ die opvallend weinig inhoud/nieuws te bieden heeft verspreid over nochtans twee uur. Een eindejaarsconference die zich niet alleen richt op wat er zich dit jaar afspeelde, en vooral focust op ons land. ‘Fucking hell man’ was veruit zijn vaakst gebruikte stopwoord, wellicht om op zijn 52ste nog hip te wezen, en om zijn boodschap die niet zo gek veel om het lijf had kracht bij te zetten.

‘Tirade’ was kortom erg flauw en het leek wel alsof Meuris constant uitroeptekens aan het plaatsen was in zijn tekst door die ‘fucking hell man’ te pas en te onpas te gebruiken waardoor zijn weinig strakke, laat staan scherpe voorstelling nog meer aan spankracht verloor. Nooit gedacht dat we nog heimwee zouden krijgen naar Geert Hoste in de AB…

< Bert Hertogs >