Recensie Wat ik graag zou zijn als ik niet was wat ik ben

Tevreden zijn met wie je bent en wat je hebt. Daarover gaat ‘Wat ik graag zou zijn als ik niet was wat ik ben’ naar een tekst van César Bruto en Daniil Charms. Orlando Verde stond in voor de vertaling van de tekst die Willy Thomas en Benjamin Verdonck op het toneel brengen. Eenvoudig en directe taal krijgen we te horen, wat naïef ook waarbij dromen geuit worden. Dromen die Benjamin Verdonck dan weer doorprikt door live collages te maken aan de hand van beauty magazines, te spelen met verschillende contexten of gezichten te veranderen. Dat contrast snijdt niet zelden. Wanneer Thomas bijvoorbeeld zijn kinderwens wat idealistisch voorstelt, toont Verdonck niet veel later een foto van een papa in conflictgebied met een dood dochtertje vol bloed op zijn schoot. Idealen en dromen zijn bedrog. De realiteit sneeuwt ze – ook letterlijk – onder.

Het moet gezegd dat het duo ons van bij de start meteen weet te boeien als een kind. Door een volle maan die simpelweg opkomt, zijn plaats in de ruimte zoekt en verder zweeft boven het podium om daarna af te gaan. Niet veel later komt de maan opnieuw op, volgt een tweede en ontstaan er baby maantjes. Alpha en omega, ontstaan en vergaan. En de tijd ertussen zien we. Een maan duikt naar beneden, alsof het en suggestie is dat die naar de hel keert, terwijl een ander de hemel opzoekt. En tussen die twee momenten gaat alles zijn gewone gangetje en draaien ze om elkaar heen.

Verdonck toont de gephotoshopte beelden uit de reclame van luxeproducten en plaatst dit naast beelden van ‘Je suis Charlie’, bootvluchtelingen, een slogan voor vrijheid, het schilderij ‘Vrijheid leidt het volk’ van Delacroix,… Qua contrast kan dat tellen. Thomas speelt dan weer met taalhumor tussen Dantist – aanhanger van Dante, die vrijwillig reisde naar de hel zoals beschreven in ‘De goddelijke komedie’ – en het Antwerps voor tandarts: ‘tantist/dantist’. Hij zou wel eens een Sint-bernard willen zijn die 22 mensen uit de sneeuw redt om achteraf in de krant te lezen hoe goed ie wel was. Of een spook in een Middeleeuws kasteel in het VK, of tot levenslang veroordeeld wil worden om dan echt van de vrijheid te kunnen genieten, …

‘Wat ik graag zou zijn als ik niet was wat ik ben’ is echter zo banaal alsof de tekst geschreven is door een kind, en weet bijna anderhalf uur aan een stuk amper te boeien. Dat komt zeker ook door het trage en statische karakter van de voorstelling: Thomas zit de ganse tijd in een zetel, terwijl Verdonck vooral achter zijn tafel voor de cameraprojectie staat. Beweging moeten we vooral zien in de live video waarbij de webcambeelden die het gezicht van Thomas vervormen en zo een grappig maar voorspelbaar beeld opleveren niet alleen zelfrelativerend is (én in contrast met die eerder getoonde ideaalbeelden) maar ook qua vorm wat gemakkelijk is. Verder sneeuwt het de ganse tijd witte confetti met drie stevige stormen als bijkomend effect om de aandacht bij het geheel te hoyden. Daarvoor ging deze voorstelling even te leen bij ‘De dingen die voorbijgaan’ dat eerder gebruik maakte van deze machine maar nu, hier hernomen qua effect aan kracht verliest op de scène. Het brengt ons bij de conclusie dat ‘Wat ik graag zou zijn als ik niet was wat ik ben‘ weinig inspiratievol/inspirerend theater is.

< Bert Hertogs >