Recensie Beauty and the Beast 2017

Met ‘Beauty and the Beast’ draait er opnieuw een muzikale film in de zalen, net na het bekroonde ‘La La Land’. Wat beide films gemeen hebben, is dat ze erg zwaar gehypet werden. ‘La La Land’ kreeg van verschillende recensenten vijf sterren. Onterecht volgens ons omdat de prent wel wat inkakmomenten kent en er een erg lang stuk is waar geen noot gezongen wordt. Dat ‘La La Land’ niet de Oscar won als Beste Film, is dus de enige juiste beslissing. ‘Beauty and the Beast’ daarentegen zit wel nog steeds vol muziek. Sommige nummers (uit de musical) haalden de film niet zoals ‘Human Again’,  ‘A change in me’ en ‘If I can’t love her’. In de plaats daarvan kwamen ‘How does a moment last forever’, ‘Days in the sun’ en ‘Evermore’.  Niet meteen songs die ook maar in de buurt komen van het oude trio. Dat naast de vele wijzigingen in de plot én Disney die het kennelijk erg nodig vond om zo veel mogelijk (bijkomend) te verklaren, laten ons met gemengde, maar toch eerder positieve gevoelens de zaal verlaten. Emma Watson is dan ook gewoon erg betoverend als Belle.

Sprookje dat zo realistisch mogelijk wil zijn
Het is wat contradictorisch dat een sprookje rond een betovering en een betoverd kasteel, zo veel mogelijk wil verklaren en realistisch wil zijn. De live actionfilm ‘Beauty and the Beast’ heeft absoluut die ambitie. Dat is enerzijds jammer. Persoonlijk zaten wij echt niet te wachten op een verklaring waarom Belle alleen opgevoed wordt door haar vader in het plattelandsdorp. Daardoor word je als fan net voor een voldongen feit geplaatst en smoor je de eigen fantasie of invulling in de kiem van de kijker. De grootste bocht maakt het verhaal onmiskenbaar door van het Beest een geletterd man te maken. Hij kan dus lezen. Het personage komt niet alleen daardoor ook menselijker over, ook in andere zaken overigens.

In de tekenfilm en de musical leert Belle hem lezen omdat hij het nooit heeft geleerd. In het dorp is Belle de enige die kan lezen. Ook daar heeft deze versie nu een verklaring voor. Het maakte deel uit van de betovering om de dorpelingen dom te houden. Er zijn immers banden tussen de dorpelingen en het personeel van het Beest/de prins geweest in het verleden.  En de heks Agatha die ervoor zorgde dat dit kon gebeuren, blijkt een van de dorpelingen. Zij redt Maurice wanneer Gaston hem vastbindt in het bos als voer voor de wolven.  Maurice en Agatha lijken elkaar ook te (her)kennen. Wanneer hij bevrijd is, beschuldigt hij Gaston van poging tot moord. Maar hij heeft geen bewijs en dat is de reden waarom hij naar het zothuis gestuurd wordt. De omkoopaffaire uit de musical en tekenfilm tussen Gaston en de directeur van het gesticht verdwijnt dus.

De banden tussen dorpelingen en personeel van het kasteel werden mee door de betovering vervaagd en zo wist niemand meer in het dorp iets van het bestaan van het kasteel af. Wanneer het Beest Belle helpt wanneer zij aangevallen wordt door weerwolven, en hen kan verslaan, vraagt ze hem om haar te helpen rechtop te staan zodat ze hem op het paard kan tillen en naar het kasteel kan brengen. Ook dat is alweer een ingreep om het aanneembaar te maken dat de tengere Belle zo’n massief beest naar het kasteel zou kunnen brengen. De scène waarin hij het bed moet houden en genezen, duurt nu ook langer. Ook hier weer om dat aspect realistischer te maken. Het nieuwe nummer ‘Days in the sun’ krijgt die scène mee zodat ook de liefde meer tijd krijgt om open te bloeien.

Ander einde
Ook het einde is helemaal anders. Het laatste bloemblaadje van de betoverde roos is al gevallen voor Belle huilt om het Beest en haar liefde uit. In de tekenfilm en musical gebeurt dat tegelijkertijd en transformeert het Beest meteen. Hier niet. Daardoor verwelkt de magie, en het belang van de roos. Hoewel dat dan weer gecompenseerd wordt bij de start. Maurice gaat elk jaar een roos halen op de markt voor zijn dochter, luidt het in deze prent. Vermits hij verdwaalt, plukt hij een roos uit de tuin van het Beest. Dat zorgt ervoor dat hij levenslang opgesloten wordt door hem, terwijl het weigeren van een roos een veel grotere impact heeft op het leven van de Prins die nu als beest door het leven gaat en zijn personeel dat ook mee betoverd is. Ook daarvoor moet o zo nodig een verklaring komen die mevrouw Tuit meldt. Belle zet haar vader trouwens voor een voldongen feit. Hij kan niet kiezen. Zij neemt listig zijn plaats in als gevangene.

Burgerzin
De Prins (verwijzing naar de Zonnekoning) was hoogmoedig en hield (decadente) feestjes in de zoektocht naar een vrouw op zijn kasteel. Na de dood van zijn moeder, werd de Prins opgevoed door zijn wrede, ijdele en oppervlakkige vader. Het personeel heeft nooit ingegrepen en is dus mede verantwoordelijk. Disney promoot hier dus burgerzin.

Liberaal
Disney trekt het verhaal ook open, en dat is een pluspunt. Zo is ‘Beauty and het Beast’ niet alleen een verhaal met de moraal dat echte liefde vanbinnen zit. Neen, deze versie gaat verder dan dat. Belle en Maurice blijken uit Parijs gevlucht te zijn en kwamen wonen op het platteland. Dat zorgt voor de spanningen tussen de dorpelingen en die twee buitenbeentjes. Belle heeft de wasmachine (een ton die door een paard in een cirkelvormige bak water rondgetrokken wordt) uitgevonden, wat haar niet in dank wordt afgenomen. Ze is niet alleen belezen, maar ook sterk in techniek (ze helpt haar vader daarmee en lijkt op dat vlak zelfs slimmer). Hij blijkt overigens niet in eerste instantie uitvinder, maar een voormalig schilder uit Parijs te zijn. Verder is Belle fan van Shakespeare, terwijl het Beest haar favoriete boek ‘Romeo en Julia’ een wat klef liefdesverhaal vindt. Watson quote Shakespeare overigens in het begin van de film met ‘Two households, both alike in dignity. In fair Verona.’ Leuk is het wanneer Belle met een knipoog kritiek heeft op het Beest wanneer die ‘Arthur en de Ridders van de Ronde Tafel’ leest. Dan wijst ze hem erop dat het ook een liefdesverhaal is: dat tussen Guinevere en koning Arthur namelijk.

Het verlangen wanneer Emma Watson ‘I want much more than this provincial life’ in de reprise van ‘Belle’ zingt – weliswaar is haar stem in postproductie wat bewerkt en hoor je een metaalachtige klank-  wordt dus bijkomend verklaard. Disney blijft gelukkig wel de visuele verwijzing naar the Sound of Music hier behouden. Een andere, nieuwe verwijzing, is er naar The Hunchback of Notre Dame wanneer het beest op het dak van zijn kasteel van de ene toren naar de andere wandelt of springt.

Veel was er de laatste weken te doen rond het personage van LeFou dat meer dan gewoon wat bewondering zou hebben voor Gaston en een homo zou zijn. Die speciale band en dat dubbelzinnige is er altijd al geweest, zowel in de musical als in de tekenfilm. De live action movie gaat iets verder in zijn suggestie dat LeFou op mannen valt, maar verder dan suggesties gaat het niet. Wat wel zo is, is dat de prent holebivriendelijk is. Zo tovert de Kast, die een tegenspeler krijgt: Maestro Cadenza, de clavecimbel, drie mannen uit het kamp van Gaston over tot mannen met pruiken en veel poeder op hun gezichten zoals in de tijd van de Zonnekoning en Mozart (17e / 18de eeuw).  Disney toont zich ook pro interculturele relaties (Gugu Mbatha-Raw is als Plumette de tegenspeelster van Ewan McGregor die de rol van Lumière heeft) en promoot het om mensen te aanvaarden zoals ze zijn, het omarmen van de buitenbeentjes.

Visuele effecten
Sterk is de animatie van de verschillende figuren in het kasteel, met Lumière en Cogsworth/Pendule als absolute hoogtepunten. Minder sterk zijn de gouden schitteringen in de 3D versie in de plafonds en de stofwolken van het zandpad onder andere die erg wazig zijn. De scène waar de camera het plafond toont, duurt ook te lang. Sommige scèneovergangen verlopen nogal bruusk terwijl de tekenfilm dat oploste door fade in fade out of blackout. Ook in de musicalversie werd er dan gekozen voor blackouts (even een donker niet belicht podium tonen).

Emma Watson is zoals gezegd erg betoverend. Vooral in haar gezichtsexpressie komt ze erg lief en schattig over. Maar ze heeft soms moeten spelen zonder een tegenspeler (de animatie is pas nadien toegevoegd) en voor een green key. Dat merk je ook helaas in sommige scènes die wat geforceerd of onnatuurlijk, onvoldoende soepel overkomen wanneer ze in interactie gaat met het betoverde personeel van het kasteel bijvoorbeeld. Aan de balzaalscène is wel stevig gewerkt en deze komt aardig in de buurt van de magie uit de tekenfilm maar de cameravoering haalt lang niet de soepele draaibeweging uit de tekenfilm uit 1991. Die start aan de kroonluchter en komt in een beweging dichter bij het dansende paar. Die cameravoering in het origineel is zo straf dankzij digitale animatie in combinatie met Disneys Computer Animation Production System (CAPS), dat voor het eerst gebruikt werd in de eindscène van ‘The Little Mermaid’ in 1989 en een jaar later voor ‘The Rescuers Down Under’.

Al met al zagen we dus best wel een geslaagde live action adaptatie van ‘Beauty and the Beast’ al kan die de magie van de originele tekenfilm lang niet altijd benaderen.

< Bert Hertogs >