Recensie Wim Vandekeybus -nieuwZwart

nieuwZwart is de nieuwste voorstelling van Wim Vandekeybus en zijn gezelschap Ultima Vez. Deze voorstelling trok al doorheen half Europa en kende een Belgische première afgelopen zomer bij Theater Aan Zee in Oostende. Nu was de Antwerpse deSingel aan de beurt.

Vandekeybus stelde voor nieuwZwart een nieuw gezelschap met acht nieuwe dansers samen. Auteur Peter Verhelst, waarmee Vandekeybus al eerder samenwerkte, zorgde voor de tekst. Zijn vaak dromerige gedichten vormen een leidraad doorheen de hele voorstelling. Een prominente rol is weggelegd voor Mauro Pawlowski. In kringen die het kunnen weten, wordt hij wel eens een rockgod genoemd. Zeggen dat Pawlowski voor de muzikale ondersteuning zorgt, doet hem geen eer aan. Hij zorgt ervoor dat de muziek en de muzikanten zelf een rol spelen in de voorstelling.

Duisternis. Hiermee begint de voorstelling. We zien naakte lichamen die zoekend over het podium kronkelen. Ze zijn gewikkeld in reddingsdekens, de goudkleur aan de ene kant en het zilver aan de andere kant zorgen voor een vreemd landschap. Het heeft iets sprookjesachtig, maar ook iets bedreigends, zo in het donker. Mauro Pawlowski, samen met medemuzikanten Elko Blijweert en Jeroen Stevens komen zoekend met lampen het podium op. Wanneer ze de dansers treffen, laten ze zien dat ook een menselijk lichaam muziek kan maken. Niet alleen een stem, maar ook getrommel op een borstbeen, een keel of een mond brengen klanken voort.

De muzikanten nemen iets later plaats op hun ‘hangend’ podium. Hun plek lijkt verheven boven de scène, maar toch spelen ze een belangrijke rol in deze voorstelling. De gitaarriffs die Pawlowski het publiek injaagt zijn in ieder geval al imposant te noemen en zorgen ervoor dat nieuwZwart voortgestuwd wordt op loeiharde rockmuziek enerzijds en rustige, onthechte klanken anderzijds.  Hier en daar bespeuren we ook wat invloeden uit de folkmuziek. Het is vooral wanneer de muzikanten total loss gaan en vurig hun instrumenten bespelen dat deze voorstelling hoge toppen scheert. Er heerst een haast perfecte symbiose tussen de dansers en muzikanten en het is vaak zoeken wie juist wie voortstuwt in de voorstelling.

Hoewel de duisternis een grote rol speelt in deze voorstelling hebben we nooit de indruk naar echte duisternis te kijken. Het zoekende van de tekst, de dansers en de muziek laat nimmer een louter donkere indruk na. Er rijst toch een positieve sfeer uit dit geheel.

Er zitten, naast het dansluik, ook wel meer visuele parels in deze voorstelling. Het matige gebruik van licht brengt mooie effecten teweeg. Ook het drummen in een stofwolk is een leuke vondst.

De samenwerking Vandekeybus-Verhelst-Pawlowski is zeker een schot in de roos. Vooral de wisselwerking met de muziek van Pawlowski staat als een huis. Hierdoor wordt met momenten de teksten van Verhelst wat naar de achtergrond verdrongen. Ze lijken vreemd genoeg zelf wat zoekend te zijn. Net zoals in inhoud. Dat is jammer. Of misschien net de bedoeling. Wij zagen in ieder geval een voorstelling die niet alleen onze ogen, maar ook onze oren streelde.

< Nathalie Charlier >