Recensie Ode aan 65 jaar de Strangers

De Strangers vierden 65 jaar carrière tijdens twee uitverkochte concerten in de Roma. Een combinatie van een tribute optreden werd het door Rico Zoroh Band, Voice Male, Mathieu & Guillaume, Slongs Dievanongs en Halve Neuro, het Brusselse Blafwaf en Jelle Cleymans. Maar het beste – waar ook iedereen reikhalzend naar uitkeek – werd bewaard voor het einde: het allerlaatste (of toch niet?) optreden van de Strangers.

Toegegeven, die tribute in het eerste deel kwam nauwelijks van de grond. Presentator Marc Fransen en de gastartiesten probeerden de Strangers te positioneren als kleinkunst. Die poging alleen al is natuurlijk gewoon ronduit lachwekkend. De Strangers, dat is volks vermaak, dat zijn covers met een Antwerpse tekst waar vaak humor, ja zelfs maatschappijkritiek in zit. Aangebrande teksten vaak ook uit een tijd dat onze maatschappij nog erg patriarchaal was, en de vrouw zo goed als niets te zeggen had. Uit die tijd stamt dan ook ‘Lot oe eigen vrouw toch niet alleen’, een song die stelt dat een man alle vrijheid moet kunnen krijgen in een relatie, terwijl je dat best je vrouw niet kan gunnen of ze is je ontrouw nog voor je het goed en wel beseft. Dat Jelle Cleymans zich toch durfde te wagen aan deze song, die uiteraard erg goed onthaald werd bij het overwegend mannelijke publiek, is op zijn minst opvallend. Het is zo’n song die quasi in dezelfde lijn ligt als Katastroofs ‘Met de wijven niks als last,’ een uitspraak, gesakker die veel Antwerpse mannen ook in 2017 wel uit het leven gegrepen vinden. Vooral die ene zin in het nummer van de Strangers blijft ronduit hilarisch: “go ‘t hem nor de voetbal: Go ni mee. Wilt ‘m daarna blijve plakke, bleft dan op om frit te bakke veur ’t geval da d‘ hij nog honger hee.”

Het probleem met het eerste deel van Ode aan 65 jaar de Strangers was de overdreven sérieux waarmee de artiesten De Strangers benaderden. Fransen had het over een Antwerps cultureel monument en daarbuiten, en bleek plagend in eerste instantie te verwijzen naar de Roma. Zowel zijn bindteksten als die van de gasten haalden het ritme uit de show waardoor die vooral in het eerste deel erg belegen en gezapig overkwam. Wat had ‘Sinds een dag of twee’, met bedenkelijke herwerking van de lyrics naar ‘zo lang ze maar op me rijdt’, van Doe Maar dat Voice Male bracht overigens te maken met de Strangers? Verder dan ‘harmonische samenzang’ leek de ATV-presentator ook niet te komen. Uiteraard is dat een sleutelwoord om de Strangers te beschrijven. Maar de Antwerpenaren zijn toch vooral bekend om hun humor, hun volkse karakter, … en zelfs met een vergrootglas was het erg moeilijk om dat terug te vinden in de set van het eerste deel. Voice Male – toegegeven het is al erg lang geleden dat we ze nog live hebben gezien – doet ook al jaren hetzelfde, met dat verschil dat de zanger die de kopstem voor zijn rekening neemt totaal onverstaanbaar is. De a capellaband had dus beter hun Eurosongdeelname – in ‘99 bleven ze steken in de preselecties met een nochtans puik ‘This is my life’ – live gebracht in Borgerhout en dat gecombineerd met de vele Eurosongfestivalcovers die de Strangers zo populair maakte ook. Opvallend weinig van dergelijke songs haalden het optreden overigens, wat bizar is. Géén ‘Dikke Lu’, ‘’k zen liever lui as muug’, ‘Eieren of joeng’ en co dus. Ook niet op het appel: ‘Casatchok’ of ‘Den Bompa’. ‘‘t sleutelkind’, ‘de broek van grootmoemoe’, ‘Schele Vander Linden’ en ‘Oh mijnen blauwe geschelpte’ kregen we zelfs twee keer te horen. Zowel door een gast als door de Strangers zelf. Laat ons toe dat op zijn minst – euh – ‘strange’ te vinden.

Mathieu en Guillaume lulden enorm veel, Guillaume gaf mee dat zijn vrienden hem Gigi mogen noemen wat hem bracht bij ‘Schele Vander Linden’. Kortom het waren vaak tenenkrullende bindteksten die we te horen kregen, die vaak nergens op sloegen laat staan dat ze voor enige meerwaarde zorgden. Het duo had het ook over ‘Borgerokko’ waar ze optraden en dat je het er ‘een jungle’ zou kunnen noemen. De Roma probeert al jaren net van dat stigma af te geraken dat over de buurt heerst terwijl die twee jonge snaken het even nodig vonden om de rechtse rakkers in de zaal rechtstreeks aan te spreken. Degoutant vonden we het. Toen we dachten dat het optreden ondertussen zijn dieptepunt bereikt had, moesten Slongs Dievanongs en Halve Neuro nog optreden. Met ‘Niks is verniet’ liet ze de live band er werkloos bijzitten wanneer Slongs koos voor een live on tape nummer. ‘Wa is da!’ klonk het in de tekst van ‘Pakt de velo’. Net die zin ‘Wa is da!’ schreven wij in uitroeptekens in onze notities. Zelden keken we zo naar onze klok en verlangden we naar dat Bolleke Koninck tijdens de pauze als nu. ‘Wa was da!’

Het is dan ook al ver gekomen dat net een Brusselse band, de nieuwkomers van Blafwaf, voor het kantelmoment van de avond zorgden. Neen, die focus op ‘harmonische samenzang’ waarvoor Mathieu & Guillaume en daarvoor Voice Male gingen, werkte niet. En ook ‘een lieke pikken en daar ne nieven tekst oep schrijven’ zoals Slongs Dievanongs de parallel trok tussen de Strangers met wat zij doet, werkte niet. Blafwafs mayonaise pakte dan weer wél, zeer eenvoudig omdat het cabarettrio focuste op de humor. De songs werden dan slim als een gezongen sketch gebracht. De Brusselaars hadden hun huiswerk dus goed gemaakt en ontpopten zich moeiteloos – hoewel ze aanvankelijk niet gekend waren bij het publiek – tot de publiekslievelingen en dé revelatie van de avond. Sterker nog, het leek wel alsof de nieuwe De Nieuwe Snaar zich hier presenteerde. Bij ‘Den dopper’ deed Tim een blauwe werkschort aan en voorzag hij het nummer constant van live stempel-geluiden. De Brusselaars gaven ook fijne kritiek: “Wij zijn dan wel van de parking. Maar dat heeft hier wel even geduurd eer wij parking vonden ...” Verder hoorden we de blokfluit accenten leggen in ‘Oh mijnen blauwe geschelpte’ dat stevig meegekeeld en geklapt werd door de fans.

Ook Voice Male kwam veel sterker voor de dag in het tweede deel dan het eerste met als kers op de taart ‘Rettepetet’ naar ‘Reet Petite’ van Jackie Wilson uit 1958 terwijl ze daarvoor ‘Monokini’ op de tonen van Dolly Partons ‘9 to 5’ lieten horen. De Strangers brachten enkele hits in twee korte medleys en breiden er een slot aan met ‘Schele Vander Linden’ waarop ze een staande ovatie van het publiek kregen. ‘Antwaarpe’, de ultieme ode aan de stad, werd de afsluiter van de avond waarbij de Strangers en hun gasten terugblikten op de rijkgevulde carrière van de Antwerpse volkse groep. Ze namen daarbij ook de tijd om even stil te staan bij de overleden groepsleden Pol Bollansee, Gust Torfs en René Van Laken.

< Bert Hertogs >

De setlist:
Deel 1:
Amaiamai – Rico Zoroh Band

Voice Male:

1. Oekandana (In the jungle)
2. ‘t Olefantelieke
3. ‘t Sleutelkind
4. Sinds een dag of twee (Doe Maar)
5. De broek van grootmoemoe

Mathieu & Guillaume

1. Geen van ons
2. Tarzang
3. Schele Vander Linden

Slongs Dievanongs

1. Strand van Sint-Anneke
2. Niks is verniet
3. Pakt de velo (met Halve Neuro)
4. Biografieke lieke

Deel 2:

Handjes draaien – Rico Zoroh Band

Blafwaf

1. Den Dopper
2. Oneliner van God
3. Oh mijnen blauwe geschelpte

Voice Male

1. Krisistijd
2. Monokini
3. Rettepetet

Jelle Cleymans

1. De sinjorentram
2. Lot oe eigen vrouw toch niet alleen
3. Zonnige dagen 

De Strangers

1. Medley 1: Bij de rijkswacht – De Kennedy-tunnel – De ziekekas – Oekandana – De werkvraa
2. Medley 2: De broek van grootmoemoe – Oh mijnen blauwe geschelpte – ‘t Sleutelkind - ‘k zen zoe geire polies
3. Schele Vander Linden
4. Antwaarpe