Recensie Phantom Thread

Maar liefst 6 nominaties voor de Oscars heeft Phantom Thread op zak waaronder die voor ‘Beste Muziek’. Niemand minder dan Jonny Greenwood van Radiohead tekende voor de job en toegegeven dit is een van de topkandidaten om met de prijs te gaan lopen. De score werd zowel door het London Contemporary Orchestra, The Royal Philharmonic Orchestra als Pioro/Morton/Bonneton/Coates String Quartet ingespeeld. Naast nummers die jazzpianist Oscar Peterson heeft ingeblikt zoals ‘My Foolish Heart’ dat van de hand is van Ned Washington en Victor Young, krijgen we ook ‘My ship’ te horen van Ira Gershwin en Kurt Weill naast heel wat klassiek werk dat voor de perfecte begeleiding zorgt van deze prent rond het wat autistische leven van een couturier die zijn dagelijkse routines heeft en daar vooral niet in gestoord mag worden. Tot hij ontbijt besteld in een restaurant en bediend wordt door Alma (een in alle opzichten adembenemende Vicky Krieps die iets erg mysterieus weet uit te stralen in deze prent). Zijn eisen zijn erg hoog en hij bestelt veel. Wanneer ze alles genoteerd heeft, vraagt ie of ze alles van buiten kent en houdt het papiertje waarop ze de bestelling schreef voor hem om haar geheugen te testen.

Klassiek werk is in Phantom Thread onder andere te horen met Faurés “I. Berceuse [Dolly Suite, Op. 56 for piano duet]”, Debussy’s “2. Scherzo (Assez Vif et bien rythmé)”, Schuberts “I. Allegro [Piano Trio No. 2 in E Flat, Op. 100 D. 929]”, Brahms’ “16 Waltzes, Op. 39 (1867 version), No. 11 in B minor”, Hector Berlioz’ “Symphonie Fantastique, Op. 14: II. A Ball”, traditionals zoals “Scotland The Brave” en “Auld Lang Syne”, Greenwoods eigen “Puck Beaverton’s Tattoo” terwijl tenslotte ook “Compadre Pedro Juan” van Luis Alberti en “Day Dream” van Duke Ellington en Billy Strayhorn deze zeer homogene en knappe soundtrack haalden.

Het kostuumontwerp is van de hand van Mark Bridges die genomineerd is met Phantom Thread om de Oscar voor Beste kostuums in de wacht te slepen. Phantom Thread is Paul Thomas Andersons achtste film waarmee hij kans maakt op de Oscar voor beste film en/of beste regie. Voor de tweede keer werkt ie met Daniel Day-Lewis die kans maakt om als beste mannelijke hoofdrolspeler gelauwerd te worden. Tenslotte is Lesley Manville als beste vrouwelijke bijrol genomineerd. Zij speelt de rol van Cyril, de zus van Reynolds Woodcock die na de oorlog in 1950 heel wat aanzien geniet als modeontwerper. Onder andere het Belgisch koningshuis mag hij tot zijn cliënteel rekenen. Naast royals kopen ook filmsterren, vrouwen die veel geld geërfd hebben, de beau monde, nieuwelingen en dames die zich willen onderscheiden de ontwerpen van The House of Woodcock die gekend is om zijn unieke stijl.

Woodwock houdt er een ijzeren discipline op na, waarbij hij vooral niet gestoord mag worden in zijn routine om de dag zo creatief mogelijk in te vullen. Alma heeft het totaal niet begrepen met die levensstijl waarin de man leeft voor zijn werk en zich erg veel plezier ontzegt. Alma beschrijft hem treffend in de quote ‘Maybe he is the most demanding man.’ Lange dagen klopt ie dan ook. Gaat ie om middernacht zijn bed in, dan staat ie om half vijf al opnieuw op om een jurk te laten passen door zijn muze die heel lang stil moet kunnen staan voor de correcties. Verrassingen zijn niet aan hem besteed en dus moet Alma haar plaats zien te vinden in de weinige tijd die hij voor haar heeft: ‘The tea is going out. The interruption is staying right here with me.’ stelt ie wanneer zij ongevraagd hem thee bezorgt tijdens het werken. Kortom: Reynolds Woodcock kan je bezwaarlijk een aangenaam man noemen.

Al tamelijk snel wordt duidelijk dat beiden water en vuur zijn, en er een andere smaak op nahouden zowel qua kleurkeuze van kledij, eten als vrijetijdsbesteding (zelfs op huwelijksreis leven ze wat naast elkaar). Hij wil zijn asperges in olie klaargemaakt, zij zweert bij boter. Ogenschijnlijk kleine fricties lijken het, maar daarachter schuilt vooral dat hij erg gesteld is op gewoontes terwijl zij hem te veel wil kneden. Uiteindelijk geeft ze hem giftige paddenstoelen (in de thee, verwerkt in de omelet,…) zodat hij om de zo veel dagen ziek wordt, hij een tedere man wordt waar Alma dan voor kan zorgen: ‘I want you flat on your back. Helpless, tender, open with only me to help. And then I want you strong again. You‘re not going to die. You might wish you‘re going to die, but you‘re not going to. You need to settle down a little.’ klinkt het dan.

Uiteindelijk leidt het tot een huwelijk waarin zij hem nog verder in haar richting wil krijgen (ze gaat met oudjaar dansen wanneer hij daar geen zin in heeft, daagt hem uit bij het ontbijt door opnieuw veel lawaai te maken wat hem uit zijn concentratie en routine haalt, en vindt Blackgammon waar hij zot van is een stom spel, ook al omdat ze niet kan winnen. Een van de sterktes in het script zijn de vele stiltes (die hij wil), het onuitgesprokene, de spanning die zo ontstaat tussen Alma, Reynolds en diens zus Cyril. Het brengt Reynolds tot een van de sterkste passages uit de film wanneer die stelt: ‘There is an air of quiet death in the house. And I do no like the way it smells.’ terwijl hij wel de aanleiding voor die stilte is.

Hij heeft Alma op het einde ook door wanneer ze voor hem een omelet bakt. Liefdevol kijken ze naar elkaar, Alma (erg overtuigend neergezet door Vicky Krieps, dat zij niet genomineerd is voor een Oscar is onbegrijpelijk) kijkt naar hem met een intrigerende, verliefde en tegelijkertijd geheimzinnige blik terwijl hij beseft wat er komen zal na dat ontbijt: ‘Kiss me, my girl, before I‘m sick.’ klinkt het dan.

< Bert Hertogs >

De cast: