Recensie Wim Mertens en Ensemble

Subliem. Geniaal. Ontzettend straf. Meesterlijk. Klasse. Het zijn maar enkele adjectieven die bij ons opkomen nadat we bijna 3 uur Wim Mertens en zijn strijkerskwintet aan het werk zagen. Ook lijken het aantal sterren dat we toekennen aan een concert ontoereikend. 3 Sterren betekent bij ons een ‘zeer goed’ concert. Dit was meer dan zomaar ‘zeer goed’. Dit was het soort concert dat nog lang in je geheugen gegrift blijft. Het soort concert waar je een weeklang mee in je kop zit omdat het zo top was. Wellicht waren we niet de enigen die daar zo over dachten. Drie bisrondes telden we. Mertens was overuren aan het kloppen en dat liet hij ook aan zijn ensemble zien wanneer hij voor de derde keer terugkwam en naar zijn horloge wees. Het volledige ensemble kreeg 3 keer een volledige staande ovatie. Meer dan terecht.

Mertens weet als geen ander een zeer divers publiek aan te spreken. Tieners, twintigers, dertigers en ouder. Mannen en vrouwen. Ze waren allemaal aanwezig. Een verklaring is niet ver te zoeken. Zijn muziek is ontzettend toegankelijk, maar verre van eenvoudig. Dat merk je overduidelijk wanneer je de groep live ziet spelen. Wat Mertens uit zijn pen tovert op bladmuziek grenst aan het onmogelijk uitvoerbare. Meermaals waren we verbluft wat de strijkers uit hun instrumenten haalden.  Ook Mertens lijkt bij “4 mains” en “Struggle for pleasure” wel met 4 handen te spelen in plaats van 2. Fenomenaal.

Wim Mertens en zijn ensemble bespelen dus moeiteloos het brede publiek, maar ook voor de happy few, mensen die voltijds met hedendaagse instrumentale muziek bezig zijn, valt er veel te ontdekken. Mertens put onder andere uit zijn jongste cd “L’heure du loup”. Daarin  werkte hij verschillende variaties uit rond “Hors-nature”, dat alweer 11 jaar oud is. Het brede publiek kent het thema dat ooit de begin-en eindgeneriek van het Journaal op één (toen TV1) was. “La honte” verwijst duidelijk tijdens enkele passages naar Hors-nature. Ook “plus de mots” doet dat. Mertens laat het werk aan de strijkers over, die hun virtuositeit in de verf mogen zetten terwijl de componist toekijkt en geniet.

Mertens combineert rustige en intimistische nummers, wat voor een zeer gevarieerde set zorgt die van de eerste noot tot de allerlaatste weet te boeien. Tijdens het zeer dynamische “Wound to wound” zien we jongeren in het publiek met hun hoofd bewegen op de stevige partij die cellist Lode Vercampt en contrabassist Ruben Appermont spelen. Anderen zien we dan weer met hun vingers op hun been mee piano spelen. Grappig. Het lijkt wel alsof we op Werchter zitten, maar dan op een instrumentale versie. Mertens geniet zichtbaar van het enthousiasme dat vanuit het publiek op hem afstraalt. Steeds balt hij de vuist, of gooit zijn wijsvingers in de lucht alsof hij een voetbalmatch aan het spelen is, en telkens weet te scoren. Geweldig om te zien.

Hoogtepunten vielen nauwelijks te tellen tijdens dit optreden. Het ensemble zette een foutloos optreden neer met veel vakkennis en professionalisme.

In deel 1 wist “As ifs” uit het zeer sterke album “Receptacle” op een ontzettend knappe wijze een intieme sfeer te creëren. Het samenspel tussen Mertens en eerste violiste Gudrun Vercampt was eentje om in te kaderen. In deel 1 hoorden we Wim Mertens ook behoorlijk wat zingen met zijn kopstem, wat het eerste deel een cerebraal karakter gaf. In dat deel leek het alsof alle nummers in eenzelfde lijn lagen. Deel 2 op zijn beurt was gevarieerder. Beginnen deed Mertens met het voor Dior gecomponeerde en totnogtoe onuitgegeven “In.Zones” waarna hij overging naar enkele nummers uit zijn jongste cd “L’heure du loup”. Ook in deel 2 zat een zeer intimistisch moment met “Passend”.  In zijn  toegiften kwamen de meest bekende nummers van Mertens en zijn ensemble aan bod. “4 mains”, “Close cover” en “Struggle for pleasure” bewezen alledrie dat het nu al klassiekers zijn in Mertens uitgebreide catalogus van werken. De man heeft niet minder dan 51 albums al op zijn naam staan. “Struggle for pleasure” was een herontdekking. Mertens begint er alleen aan piano, waarna de contrabassist invalt, daarna de cellist, altviolist, violist en eerste violiste ten slotte. Het nummer kent dus een schitterende opbouw en dat werd dit keer ook visueel extra in de verf gezet. Elke strijker die aan bod kwam kreeg wanneer het zijn of haar beurt was een spot op zich gericht. Daarna bracht het ensemble opnieuw een onuitgegeven nummer “Tactility” en met “The personell changes” sloten ze af waarop het ensemble voor een derde en laatste keer een staande ovatie in ontvangst mochten nemen.

Graag willen we Livenation danken omdat ze concertnieuws.be uitnodigde om dit grandioze optreden te verslaan. EMI en het (tour)management rond Wim Mertens bedanken we graag om ons een schat aan info en enkele van Mertens’ recentste cd’s ter voorbereiding van deze recensie te bezorgen.

Concertnieuws.be raadt graag “Receptacle” aan voor de bezoekers van dit concert omdat op 2 nummers na, dit volledige album werd gespeeld. Daarnaast kunnen we voor de liefhebbers ook de collectie “Years without a history” aanbevelen. “L’heure du loup” raden we in beperkte mate aan, vermits het eerder voor liefhebbers is gemaakt die houden van variaties rond een thema (“Hors-nature” in dit geval).

< Bert Hertogs >

Wim Mertens en ensemble: de setlist:

Deel 1:

Deel 2:

Bis: