Recensie Foi

“Thou shall not kill” is één van de tien geboden uit de Bijbel en meteen ook de onderliggende boodschap van Foi. De woorden worden weliswaar uitgesproken door Darryl Woods, die als black momma een ganse voorstelling op de bühne staat. Regisseur Sidi Larbi Cherkaoui laat hem die zin na een scène op zo’n typische Momma-toon zeggen dat het humoristisch werkt. Foi zoekt dus net als Myth een evenwicht tussen sérieux en humor, en slaagt daar weliswaar beter in dan het recentere Myth.

Alle volkeren, alle godsdiensten hebben bloed aan hun handen, volgens de regisseur. Referenties naar de gaskamers, naar anderen uitmoorden omwille van godsdienstige redenen, … worden gelegd. Darryl Woods zegt als zwarte mama bij aanvang van de voorstelling dat God alles wel in orde zal brengen. Maar toch verdwaalt ze en vindt ze de uitgang niet. Ook de aardbeving die volgt, meesterlijk geënsceneerd door wild schuddende dansers, zorgt voor de nodige vraagtekens of God als wezen wel zo “goed” is. Verder dan een “The Lord moves in mysterious ways” komt Woods niet.

Dansers in licht gekleurde kledij, stellen beschermengelen voor die enerzijds de praatzieke Ulrika Kinn Sevensson voorzien van het nodige papegaaienwerk, zodat haar tekst echt wel drammerig en extra “ik”- minded overkomt. Op die manier vergroot Cherkaoui beelden en tekst uit tot grotere dimensies. Vaak humoristisch opgevat, alvast toch bij Sevensson.

Lijden en afgestoten worden, net als aangetrokken worden en eindelijk van de liefde mogen proeven, worden mooi weergegeven. Bij de eerste ontmoeting die Sevensson met een mannelijke partner mag spelen, hangt er onwennigheid en spanning in de lucht.  Seksuele handelingen zien we ietwat voyeuristisch door schaduwspel op een muur. Wanneer er kinderen van komen, wordt een ballon met helium opgeblazen die de buik die uitzet, voorstelt. Dat gebeurt op zo’n snelle tijd, dat het ook hier weer op de lachspieren werkt.  Wanneer Woods later ook “Baby love” inzet, is de toon helemaal gezet.

Ontroerend en speels is Alexandra Gilberts solo die huppelt en een levendige choreografie mag neerzetten. Later zal blijken dat ze een vogel speelde. Helaas eindigt ze in de zwarte smurrie van olie en zal dat sterk haar bewegingsvrijheid beperken. Knap gedaan.

Later komen er nog verwijzingen naar de Bijbel, met Adam en Eva onder andere. Een naakte Alexandra Gilbert wentelt zich rond de hals en nek van haar mannelijke danspartner.  Fragiel en teder.

Sevensson komt druk gesticulerend als weervrouw vertellen waar de hete plaatsen op onze aardbol zijn. We eindigen in Gaza, Tel Aviv, Jeruzalem,… “Heet” heeft hier niet alleen te maken met aantal graden Celsius… Ook op louter hamergeklop bewegen de dansers om uiteindelijk doods neer te vallen. “Are we having a bad hairday?” vraagt Woods zich af aan Joanna Dudley op de travestietoon die we nog herinneren uit Myth. Hij verweeft dan maar Laura Neyskens’ lange haarlokken met die van Dudley. Samen met de andere dansers vormen ze een tableau vivant van de Pietà (de wenende moeder Maria om haar overleden zoon Jezus). Maar ook hier moet de sérieux en het moeilijke bochtenwerk die de artiesten ondernemen om het tafereel tot stand te brengen en te doen wijzigen het afleggen tegen de fratsen van Woods die als een massatoerist het ganse spirituele beeld en de symboliek ervan ontkracht. Woods laat immers met een grote glimlach op het gezicht foto’s nemen voor een droevig tafereel, al gooien de anderen er ook een schepje bovenop om extra droevig over te komen.

Veel subtieler zijn dan de arm- en handbewegingen, die refereren naar Aziatische en eerder statische dans. Sevensson maakt een spinnenweb, waarvan ze spin is, wachtend op een volgend slachtoffer, op een nieuwe confrontatie. Een lang fluitend geluid volgt, met dat geluid was de voorstelling ook begonnen.

Ook muzikaal trekt Cherkaoui zowel de serieuze als de humoristische kaart.  Capilla Flamenca brengt voornamelijk middeleeuwse Ars Novamuziek (14^de eeuw) gecombineerd met mondeling overgeleverde traditionele muziek. Maar ook hier en daar wordt een hedendaagse en grappige link gelegd, naar Somewhere over the rainbow, om maar één voorbeeld te geven, bijvoorbeeld.

Foi bewijst andermaal vakmanschap van Sidi Larbi Cherkaoui. Cherkaoui is trouw aan zichzelf, zijn stijl en het verhaal (over verschillende cultuurgrenzen heen werken) dat hij vertellen wil, blijft boeien. Jammer dat de scène van de Bourla beperkt is. Deze voorstelling kon net als Myth, wel een vierkanten metertje extra gebruiken. Al leek ons dat bij Myth veel nijpender.

< Bert Hertogs >