Recensie Toots Thielemans Quartet

Er gaat geen week voorbij of ik zit in een of andere zaal om een voorstelling of concert bij te wonen. Vaak, zeer vaak zien we goede dingen. Maar concerten die me écht raken, die kan je jaarlijks op een hand tellen.  Toots Thielemans en zijn begeleidingsband slaagden er moeiteloos in om me ontroeren. En ik was helemaal niet de enige. Wat rondkijken in de zaal leverde enkel blije gezichten op. Thielemans was in topvorm zoveel was duidelijk. Het was zijn laatste concert dit jaar in ons land, op een privé concert na. ”Drummer Hans Van Oosterhout is verkouden”, zo liet Thielemans weten. “So, no kissing between us”. Het publiek kon er smakelijk om lachen.

Al vroeg in de set was duidelijk dat we een subliem optreden meemaakten. Thielemans’ versie van The days of wine and roses van Henri Mancini was er eentje om in te kaderen. Thielemans besefte dat maar al te goed. Tijdens een solo’s zei ie tussendoor ‘héhé, nog zo eentje’ en speelde met ontzettend veel gevoel verder. Dit was genieten. Thielemans prees de vrijheid die hij als jazzmuzikant heeft. Zo spelen ze Wine and Roses nooit op dezelfde manier. Maar wat we te horen kregen in de Zuiderkroon was alvast een wijn van een topjaar. En de rozen, die waren beslist zeer zeldzaam.

“Een peerd is een peerd, dat kan je niet anders schilderen. Nu, ja Picasso misschien” zo filosofeerde Thielemans verder. De jazzmuzikant speelde op een ongezien niveau samen met Heyn Van de Geyn op contrabas, Karel Boehlee aan de piano en keyboard en Hans Van OosterHout op drums. Elk van de vier kreeg voldoende solomomenten om te schitteren en hun kunnen te tonen. In de kleedkamer kreeg Thielemans het lumineuze idee om “Blueberry hill” van Fats Domino te brengen. “Sometimes you have to take chances in your life” zo verklaarde Thielemans. Hoewel ze volgens hem nog een beetje moeten oefenen op dat nummer, klonk het voor een eerste live-uitvoering behoorlijk goed.

Jazz kan zo mooi zijn. We denken even terug aan de uitspraak van Toots over schilderen. Wel, toegegeven, eigenlijk schilderde hij samen met zijn muzikanten een prachtig landschap en dat anderhalf uur lang. Een zeer lyrisch “Midnight Cowboy” was daarvan het bewijs. “De acteurs waren aan het acteren, aan het sterven, terwijl ik speelde “ zo herinnert Thielemans zich. “Ik weet niet wie er gaat spelen wanneer ik sterf” zo geeft hij triest mee.

Toegegeven, we zouden het niet weten, en niet willen weten. Een man die op zijn 86ste nog zo’n ongezien niveau haalt, is zeldzaam. Belgische klasse waar we fier op mogen zijn. Meer dan terecht werd hij dan ook dit jaar bekroond met een Jazz Master van de NEA, de grootste jazzonderscheiding die je in Amerika kan bekomen. Of ze daar de melodieën kennen van Turks fruit en Baantjer (Cicle of Smiles) is me niet bekend. Feit is dat Thielemans deze bracht, en die op veel enthousiasme konden rekenen van het publiek.

Het is er de tijd van het jaar na, en dus besloot Thielemans om ook enkele kerstnummers te brengen. White x-mas, Djingle bells, Rudolph the rednose reindeer en let it snow brachten een warme gloed over de zaal. De gezellige warmte van de feestdagen kon je al op 9 december beleven in Antwerpen.Thielemans werd er net zoals wij sentimenteel van. “Wat zullen we spelen?” vroeg hij aan zijn muzikanten. “Ah m’n liedje hé”. Al bij de eerste tonen van Bluesette kregen de jazzmuzikanten applaus. Een meer dan terechte staande ovatie was het logische gevolg voor dit ronduit sublieme concert. Thielemans is een levende legende. De muziek zijn zijn vitaminen, zonder kan hij niet. Louis Armstrongs “Wonderful World” was Thielemans’ inspiratie om met jazz te beginnen. Een zeer knappe versie kregen we te horen waaraan Thielemans nog even een kort fragment “Djingle bells” breidde.

Onze conclusie na dit concert van anderhalf uur is dan ook zeer duidelijk. Belg of geen Belg, jazzliefhebber of niet: Toots Thielemans moet je ooit eens in je leven live aan het werk gezien hebben.  Zo’n muziekervaring met zoveel finesses, gevoel en dynamiek en dat alles op een eenzaam niveau, vind je nergens.

< Bert Hertogs >